| 17938 |
zich haasten |
zich spoeden:
ons spoejen (L192p Bergen)
|
zich haasten: we moeten ons haasten [DC 27 (1955)]
III-1-2
|
| 33844 |
zich over de rug wentelen |
(zich) wentelen:
wensǝlǝ (L192p Bergen),
wentǝlǝ (L192p Bergen)
|
Geregeld gaan de paarden op hun rug liggen en slaan met de poten in de lucht. Zij doen dit vooral bij jeuk of buikpijn. [JG 1a, 1b; N 8, 69]
I-9
|
| 34339 |
zich schuren |
zich schobben:
zex sxobǝ (L192p Bergen)
|
Zich schuren tegen een paal of boom vanwege de jeuk, gezegd van het varken. [N M, 7]
I-12
|
| 33038 |
zicht |
zicht:
zext (L192p Bergen)
|
Korte zeis die met één hand gehanteerd wordt en gebruikt wordt voor het maaien van rogge, tarwe, haver, gerst, enzovoorts. Zie de algemene toelichting bij paragraaf 4.2 over het maaien en afbeelding 5. Op de semasiologische kaart 30 zijn de gebieden met pik in de betekenis "zicht" van kaart 29 en met pik in de betekenis "mathaak" van kaart 33 bijeengezet. [N 18, 70; JG 1a, 1b, 2c; Goossens 1963, krt. 28; A 14, 7; A 23, 16.2; L 45, 7; Gwn 7, 4; div.; monogr.; add. uit N 11, 88; N 14, 131; N 15, 16a; N 18, 71; A 4, 28; A 14, 10; L 20, 28; L 42, 46; L 48, 34; Lu 1, 16.2 ; Lu 2, 34.2; Wi 51]
I-4
|
| 17783 |
zien, kijken |
zien:
zīn (L192p Bergen)
|
zien [RND]
III-1-1
|
| 17644 |
zijde |
zij:
pien ien de zi-j (L192p Bergen),
pien ien de ziej (L192p Bergen)
|
zij, zijde (pijn in de zij) [N 07 (1961)]
III-1-1
|
| 18680 |
zijden omslagdoek |
sjaal:
sjaal (L192p Bergen)
|
omslagdoek, zijden ~ [N 23 (1964)]
III-1-3
|
| 27824 |
zijwand |
bredden:
brɛdǝn (L192p Bergen)
|
Elk van de zijkanten van een kar, wagen of kruiwagenbak. Herhaaldelijk worden in het materiaal speciaal de zijkanten van een hoogkar vermeld, die afgenomen kunnen worden. De zijwanden van de slagkar, die samen met de voorwand een vast geheel vormen, krijgen vaak geen aparte naam. De zijplanken zijn horizontale planken die tegen verticale rongen staan en waarop verhoogsels gezet kunnen worden. De woordtypes kist, mouw, komp en korf, die thans "elk van de twee zijwanden" betekenen, zijn oorspronkelijk termen voor de kar- of wagenbak als geheel. De benamingen voor dit geheel worden behandeld in het lemma bak. De meer specifieke benamingen voor de zijwanden van de kruiwagen worden onder het betreffende lemma behandeld. [N 17, 30a + 40 + 46a + add; N G, 53c + 60 a-b; JG 1a; JG 1b; JG 1c; JG 1d; JG 2a; JG 2b; JG 2c; A 26, 2b; Lu 4, 2b; monogr.]
I-13
|
| 18198 |
zitvlak van een broek |
kontstuk:
koont-stuk (L192p Bergen),
zitvlak:
zotvlak (L192p Bergen)
|
zitvlak, kruis, bodem van de broek [boksebaom, zolder, zuur schrej, kont, wan] [N 23 (1964)]
III-1-3
|
| 26149 |
zomen |
scheien:
scheien (L192p Bergen)
|
De drie of vier lange, dunne latten in het hekken die evenwijdig aan de roeden lopen. Zie ook afb. 38. [N O, 2b; A 42A, 64]
II-3
|