| 24287 |
zwarte mees |
tietemees:
Frings
titəmøͅi̯s (Q071p Diepenbeek)
|
zwarte mees (11 net een kleine koolmees [052], maar zonder gele kleur en zwarte buikstreep, wel met een witte nekplek; alleen in mast- en sparrenbossen; nest vaak in bodemgaatje; roep snel [tjietjai, tjietjai] [N 09 (1961)]
III-4-1
|
| 18643 |
zwarte meisjesmuts met ingewerkte bloemen |
goede muts:
guj məts (Q071p Diepenbeek)
|
meisjesmuts, zwarte ~ met ingewerkte bloemen aan de voorkant en linten op de rug [kornetmuts] [N 25 (1964)]
III-1-3
|
| 24865 |
zwarte nachtschade |
bernage:
brǝnās (Q071p Diepenbeek),
brənààs (Q071p Diepenbeek),
bǝrnās (Q071p Diepenbeek),
-
brəɛna.s (Q071p Diepenbeek, ...
Q071p Diepenbeek)
|
Solanum nigrum L. subsp. nigrum. Zeer algemeen voorkomend onkruid op bouwland, in moestuinen en open bermen met witte stervormige bloempjes en giftige zaden in de vorm van zwarte (rijpe) of groene tot gele (onrijpe) bessen of bolletjes. Het bloeit van juni tot de herfst. De lengte varieert van 5 tot 60 cm. Het type wiemelen is een variant van ɛwiemerenɛ, uit ɛwijn-berenɛ, "aalbessen". Bij tinkruid wordt opgemerkt: "men schuurt er tin mee". [JG 1a, 1b, 2c; A 43, 10; A 60A, 69; monogr.] || zwarte nachtschade (Solanum nigrum L.) [DC 60a (1985)] || Zwarte nachtschade (solanum nigrum). Een 10 tot 40 cm grote, kruidachtige plant, niet windend; de stengels zijn iets behaard of kaal; de bladeren zijn iets eivormig, gaafrandig of iets bochtig getand; de bloemen groeien in schermvormige trossen, wit van k [N 92 (1982)]
I-5, III-4-3
|
| 24288 |
zwarte roodstaart |
zwart roodstaartje:
zwat roedstetsje (Q071p Diepenbeek),
zwarte roodstaart:
Frings
zwatə rutstat (Q071p Diepenbeek)
|
zwarte roodstaart || zwarte roodstaart (14 rood trilstaartje, man is van voren roetzwart en heeft wittige vleugelvlek; echte gebouwenvogel; broedt daar binnenin; roep driftig [wiet, wiet, tk, tk]; zang hoog vanaf gebouw [bi-bi-kchchchch...bu-bi-bi] [N 09 (1961)]
III-4-1
|
| 24289 |
zwarte specht |
zwarte specht:
Frings
zwatə spēͅx (Q071p Diepenbeek)
|
specht, zwart ~ (46 grote, zwarte knaap; alleen in grote bossen [N 09 (1961)]
III-4-1
|
| 24291 |
zwartkop |
zwartkop:
zwatkop (Q071p Diepenbeek),
Frings
zwatkoͅp (Q071p Diepenbeek)
|
zwartkop || zwartkop (14 als tuinfluiter [046] maar man heeft zwart, pop een chocoladekleurig petje; nestje heeft binnenkant van haren; zang begint krassend maar eindigt luid jodelend [N 09 (1961)]
III-4-1
|
| 28724 |
zwartwerk |
zwart werk:
zwat wɛrk (Q071p Diepenbeek)
|
Het werk dat bestaat uit het maken van vooral zwarte gelegenheidskleding. [N 59, 194c]
II-7
|
| 28596 |
zwavel, sulfer |
solfer:
sǫlfǝr (Q071p Diepenbeek)
|
Lichtgele, licht ontvlambare chemische stof waarvan de bij verbranding vrijkomende dampen dodelijk zijn voor de bijen. [N 63, 78c; JG 1b; Ge 37, 209]
II-6
|
| 28597 |
zwavelbloem |
solferbloem:
sǫ.lfǝrblǫm (Q071p Diepenbeek)
|
Lichtgeel poeder van fijne zwavel. Zwavelbloem smelt men op zacht vuur. In de vloeibare zwavel steekt men een kaart. Men trekt die eruit en laat de zwavel verharden. Men steekt de kaart met zwavel op een stuk hout en steekt dit stuk in brand onder de korf. Door de zwavelreuk worden de bijen gedood (Lhoest, pag. 68). [N 63, 77d; JG 1a+1b]
II-6
|
| 28598 |
zwavelkaart |
solferkaart:
sǫ.lfǝrkǭ.t (Q071p Diepenbeek),
sǫlfǝrkoat (Q071p Diepenbeek),
solfervod:
sǫlfǝrvot (Q071p Diepenbeek)
|
Een brandende zwavellap of kaart gesopt in zwavel die in een kuil onder de korf wordt geplaatst. Door de opstijgende zwaveldampen wordt het bijenvolk gedood. [N 63, 78b; JG 1a+1b; monogr.]
II-6
|