| 21813 |
scherp de waarheid zeggen |
berispen:
berispe (Q034p Merkelbeek),
bescheid zeggen:
besjeit zegge (L433p Nieuwstadt),
bijrijden:
bijrij-jen (L353p Eksel),
bijvegen:
bijvége (L265p Meijel),
bîêvéégə (Q032p Schinnen),
de denn afkeren:
‧eͅŋə dər d‧en ‧āfkeͅ.arə (Q202p Eys),
de jas uitschuren:
de jas oetsjoere (Q016p Lutterade),
de jas uitvegen:
de jas oet vaege (L271p Venlo),
de jas oetvaege (Q021p Geleen, ...
L299p Reuver,
L329p Roermond),
de jas oetveige (Q102p Amby),
de jas oetvège (Q101p Valkenburg),
de jas oeëtvaege (L330p Herten (bij Roermond)),
de jas ōētveegə (Q027p Doenrade),
dər-jàs-ōētvêêgə (Q113p Heerlen),
de les lezen:
de les lèèze (Q018p Geulle),
de les lêzze (L210p Venray),
de levieten lezen:
de leviete leeze (Q196p Mheer),
de mantel uitvegen:
de mantel oetveege (Q095p Maastricht),
de mantel utvège (L217p Meerlo),
də manjtəl oetvéchə (L329a Kapel-in-t-Zand),
də mantəl oetveegə (Q095p Maastricht),
ieməs de màntəl oetveegə (Q095p Maastricht),
(Eijsden!).
de mantel oetveège (Q197p Noorbeek),
de mantel vegen:
də mántəl véégə (L271p Venlo),
de ogen uitwassen:
de oge oehtwesje (Q117a Waubach),
de oren wassen:
de oére wase (Q193p Gronsveld),
zien oere wasse (Q095p Maastricht),
de stal uitmesten:
dər sjtāāl ōētmēstə (Q117p Nieuwenhagen),
de waarheid zagen:
də waorhēēt zāāgə (Q117p Nieuwenhagen),
o.ngəweͅ.šə də w‧oͅarhē.t˃ zā.gə (Q202p Eys),
waarheed zage (Q202p Eys),
wórrəd zaagə (Q207p Epen),
de waarheid zeggen:
de waorheid zegge (Q039p Hoensbroek),
de wurt zeggen (Q086p Eigenbilzen),
də worhitj zéggə (L265p Meijel),
iemand de waorheid zegge (L216p Oirlo),
de zegen geven:
de zéége gééve (L331p Swalmen),
der dat zagen:
‧eͅŋə dər da.t˃ zā.gə (Q202p Eys),
vgl. Kerkrade Wb. (pag. 69): dat, dat 1. aanw. vnw. (...) Inne dr - zage, iemand zeggen waar het op staat.
der dat zage (Q121p Kerkrade),
een uitschijting geven:
ənə ōēsjīētin-g geevə (Q095p Maastricht),
een veeg uit de pan geven:
unnə veeg oet də pan geevə (Q095p Maastricht),
het jasje uitvegen:
⁄t jèskə ōētvééëgə (Q117p Nieuwenhagen),
iemand het zijn zeggen:
iem. het zijn zegge (Q077p Hoeselt),
in zijn hemd zetten:
iemes in z⁄n humme zètte (Q095p Maastricht),
nageven:
naogééve (L417p As),
ongenadig de waarheid zeggen:
òngenuutig de woerhèèd... (Q197p Noorbeek, ...
Q197a Terlinden),
ongewassen aanwrijven:
vgl. Kerkrade Wb. (pag. 193): ongwesje, ongewassen (...) Inne - de woarheet zage.
o.ngəweͅ.šə d‧oͅavrī.və (Q202p Eys),
ongezouten de waarheid zeggen:
ongezoute de woarheid zegge (L298a Kesseleik),
onverbloemd zeggen:
onverbloemd zeggen (K317p Leopoldsburg),
op zijn kloten geven:
eemus op zien kloete gaeve (L267p Maasbree),
op zijn nummer zetten:
op zie nummər zittə (L382p Montfort),
recht in zijn gezicht zeggen:
⁄t rech in ze geziech zegke (Q095a Caberg),
scherp zijn:
sjirp zin (Q098p Schimmert),
snuiten:
WNT: snuiten (I), 3. iemand snuiten, hem iets onaangenaams te hooren geven, hem een hondsch antwoord geven. In Zuidelijke dialecten (Onze Volkst. 2, 228a voor Limburg).
sjnuttə (L299p Reuver),
stub uit de mat kloppen:
d⁄r sjtub oet d⁄r mat kloppe (Q203p Gulpen),
stub uit de ogen blazen:
schtup oet de ogen bloaze (Q120p Heerlerbaan/Kaumer),
tussenhebben:
téssenhébbe (L417p As),
uitbindelen:
WNT: uitbinden, afl. uitbindsel, 2. (Limb.) uitsluitsel, opheldering; in het Tegelsch in den vorm oetbingel (=*uitbindel): tekst en uitleg over een onbelangrijke gebeurtenis.
oetbunjele (L322a Nunhem),
uitfoeteren:
oêtfoetere (L271p Venlo),
uitkafferen:
oetkaffere (L331p Swalmen, ...
Q201p Wijlre),
utjkafferen (L265p Meijel),
uitpoetsen:
oetpoetse (L386p Vlodrop),
ôêtpoetse (Q098p Schimmert),
uitschelden:
oas sjelde (Q222p Vaals),
oetsjelle (Q095p Maastricht),
oetsjéwwe (L432p Susteren),
uitschijten:
aatskijte (P219p Jeuk),
oe.tsjie.tə (L320b Kelpen),
oetchiete (L321a Ittervoort),
oetschieete (L289p Weert),
oetschieten (L428p Born, ...
L382p Montfort,
L371p Ophoven),
oetsjiete (L381p Echt/Gebroek, ...
L332p Maasniel,
L322a Nunhem,
L329p Roermond,
L374p Thorn,
L318b Tungelroy,
L318b Tungelroy),
oetsjietən (Q014p Urmond),
oetsjīētə (Q095p Maastricht),
oeëtsjiete (L330p Herten (bij Roermond)),
ōētsjīētə (L328p Heel),
uitscheiden (L320c Haler),
uitschijten (L292p Heythuysen, ...
L364p Meeuwen),
y(3)̄tsjitə (L364p Meeuwen),
ówtsji-jte (L417p As),
ûtsji-jte (L360p Bree),
əətmákə (P047p Loksbergen),
əətschéjətə (P047p Loksbergen),
uitschoppen:
oetschoeppe (L266p Sevenum),
ütschoebe (L245b Tienray),
ps. boven de oë (van ...schoëpe) staat nog een lengteteken; deze combinatieletter kan ik niet maken/omspellen!
oëtschoëpe (L266p Sevenum),
uitschuren:
oetsjoere (Q021p Geleen),
uitsekielen:
oetsekiele (L288a Ospel),
uitvegen:
oetvaege (Q021p Geleen),
oetvoegə (Q033p Oirsbeek),
oetvège (Q118p Schaesberg),
oetvègen (Q015p Stein),
oetvègə (L382p Montfort),
ōētvéégə (Q109p Hulsberg, ...
Q033p Oirsbeek,
L432p Susteren),
verwijten:
verwiete (L387p Posterholt),
voor vanalles uitmaken:
oetmake veur van alles (L318b Tungelroy),
zeggen:
sjekje (Q015p Stein),
zijn zeven zaligheden zeggen:
zən zijvə zálighijdə zégə (P047p Loksbergen)
|
iemand scherp de waarheid zeggen [blijspeten, uitschijten, bijvegen, uitmesten] [N 85 (1981)]
III-3-1
|