e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... dialect=L209p plaats=Merselo

Overzicht

Gevonden: 3435

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
aanbranden aanbranden: van bijvoorbeeld vlees  ánbrânde (Merselo) aanbranden III-2-3
aangebrande stenen miskleur: miskleur (Merselo) Vormelingen die tijdens het bakproces verbranden door directe aanraking met stookkolen. Zie voor het woordtype kraaien ook het Waalse ɛcrah√™ɛ, ø̄̄morceau de houille incomplètement br√ªléø̄̄. Het werd in Q 121 gebruikt voor ø̄̄te hard gebakken stenenø̄̄.' [N 98, 168; N 30, 52c; monogr.] II-8
aangetrouwd aangetrouwd: ángetrowd (Merselo), ántrowwe (Merselo) aangetrouwd; door trouwen aan familie (etc.) verwant || door het huwelijk aanverwant worden III-2-2
aanhitsen aanhissen: ánhisse (Merselo, ... ), hissen: hisse (Merselo, ... ) ophitsen ve hond III-2-1
aanrecht aanrecht: anrèk (Merselo), ennen ánrecht bestöt uut \'n ánrechtblad, ennen ánrechtstieën en ennen ánrechtkâst  ánraech(t) (Merselo) aanrecht || schaprade [SGV (1914)] III-2-1
aanspanningspunt, kam van de eg verscheveling: vǝrsxē̜vǝleŋ (Merselo) Het vooreinde, de kam of een ander onderdeel van de eg, waaraan de egketting of de trekhaak daarvan bevestigd wordt. Zie de afb. 57 en 58. [JG 1a + 1b add.; N 11A, 156a + b; monogr.] I-2
aanstaan bevallen: bevalle (Merselo) bevallen, naar de zin zijn III-1-4
aanstieren aanstieren: ánstīrǝ (Merselo) Een jonge koe voor het eerst laten paren. [N 3A, 30b; monogr.] I-11
aanvangen, beginnen aanvangen: ánvánge (Merselo), beginnen: beginne (Merselo) aanvangen, beginnen || beginnen III-1-4
aardappel aardappel: ęrpǝl (Merselo), ęrǝpǝl (Merselo) Solanum tuberosum L. De algemene benaming voor het gewas en het produkt. Voor het lemma Aardappel is, naast de vragenlijsten voor het enkelvoud, ook gebruik gemaakt van opgaven voor het meervoud en voor samenstellingen. Voor vormen als jappel, jarpel, jatappel, ja(r)dappel is geen afzonderlijk type geconstrueerd. Ze zijn ondergebracht bij het type aardappel. Elper is opgevat als een metathesis-vorm van de variant erpel; en zo is ook jalper een metathesis van jarpel, zoals kelver voorkomt naast kervel en zulker naast zurkel. Indien niet uitdrukkelijk aangegeven, is het voor de varianten van de typen crompîre en grompeer niet uit de opgaven zelf op te maken of deze eind- dan wel begin-accent hebben. Volgorde in het type aardappel (V staat voor een klinker): 1. -rdVp- (-rtVp-) 2. -dVp- (tVp-) 3. -rVp- 4. -rp- (-rǝp-) 5. -p-. [N 12, 1-4; JG 1a, 1b, 1c, 2c; A 20, 1a; A 23, 17; L 1, a-m; L 1 u, 120; L B2, 354; L 2, 14; L 32, 4; L 34, 8; L 35, 77; L 43, 8; Lu 1, 17; R 3, 27; S 1; Gwn 9, 1; monogr.; add. uit N 18, 64; N M, 15-18; A 21, 1f] I-5