e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... dialect=Q012p plaats=Rekem

Overzicht

Gevonden: 3899
BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
zweren, etteren netteren: dej won zal bəgenə tə nɛtərə (Rekem), nɛtərə (Rekem), zweren: die won zaal zweren (Rekem), zwêëre (Rekem) Die wonde zal etteren [ZND 23 (1937)] || etteren [ZND 01 (1922)] || zweren, etteren [ZND m] III-1-2
zwerm zwerm: zwɛ̄.rǝm (Rekem), zwɛ̄rǝm (Rekem) Het geheel van bijen met koningin dat de korf of kast verlaat. Een zwerm bestaat doorgaans uit een koningin, 10- tot 20-duizend werkbijen en een paar honderd darren. Zij zullen een nieuwe woning gaan zoeken. [N 63, 29d; S 3; L 1a-m; JG 1a+1b; Ge 37, 100; A 9, 6; monogr.] II-6
zwerm vogels zwerm: zwerm (Rekem) zwerm [Willems (1885)] III-4-1
zwermen zwermen: zwɛrmǝ (Rekem), zwɛrǝmǝ (Rekem) Het verlaten van korf of kast van een deel van het bijenvolk onder aanvoering van een koningin. Zij gaat een nieuw volk vormen. Een dag of acht, negen, voordat de nieuwe moer of koningin uit de koninginnecel komt, verdwijnt de oude moer met een deel van het volk. De moer wordt door de werkbijen wat meer voor het vliegen geschikt gemaakt door haar enorme legtempo wat te temperen. Dit doen ze door het eiwitrijke voedsel, dat de moer anders krijgt, wat te minderen. Het zware achterlijf slinkt dan in en de moer krijgt krachten om de vleugels te kunnen uitslaan of anders gezegd om te kunnen zwermen. [N 63, 29a; S 3; L 1a-m; JG 1a+1b; Ge 37, 99; monogr.] II-6
zweten zweten: gəzwɛt (Rekem) wij hebben daar gezweet [ZND 08 (1925)] III-1-2
zwezerik zwezels: zwezəls (Rekem) kalfzwezerikken [ZND 08 (1925)] III-2-3
zwijgen zwijgen: əch sal mɛ̄r zwīgə (Rekem) Ik zal maar zwijgen. [ZND 08 (1925)] III-3-1
zwoegen slaven: əch öp motə slāvə (Rekem), wroeten: wrøtə (Rekem) Ik heb moeten zwoegen. [ZND 08 (1925)] || wroeten (hard werken) [ZND B1 (1940sq)] III-1-4
zwoord zwaard: zwaš (Rekem), zwārs (Rekem, ... ), zwōͅrs (Rekem) zwoerd [Goossens 1b (1960)] || zwoerd (harde rand van een snede spek) [ZND 08 (1925)] || zwoord (harde rand van een snede spek) [ZND B2 (1940sq)] III-2-3