e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... dialect=Q020p plaats=Sittard

Overzicht

Gevonden: 6601
BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
zondagsziekte kruisslag: krȳslax (Sittard) Een ernstige stofwisselingsstoornis in de spieren van de achterhand van het paard, meestal na een zware werkperiode. De aanleiding tot de ziekte -ook maandagziekte genoemd - is overmatige en dikwijls eenzijdige voeding gedurende een periode van stalrust tijdens het weekeinde, bestaande uit suiker- en zetmeelhoudende stoffen. Gaat het dier weer aan het werk, dan verbrandt de suiker en het melkzuur dat hierbij vrij komt beschadigt de spieren. Na het inspannen vertoont het paard loomheid, een korte stap en laat het hoofd hangen. Specifiek is tevens een onzekere en wijde gang van de achterhand, gepaard met overdadig zweten. Laat men het paard niet meteen rusten, dan zakt het door in het achterstel en laat zich vallen. [A 48A, 1; N 8, 90r; monogr.] I-9
zonde zonde: zunj (Sittard) zonde [SGV (1914)] III-3-3
zonden zonden: zunj (Sittard) zonden (mv.) [SGV (1914)] III-3-3
zonder voor spitten buttelen: bø̜tǝlǝ (Sittard), dabben: dabǝ (Sittard), gaffelen: gafǝlǝ (Sittard  [(met een riek spitten)]  ), omdabben: omdabǝ (Sittard), opbuttelen: op˱bø̜tǝlǝ (Sittard  [(ondiep omspitten met een riek)]  ), tussen hals en nak graven: tø̜šǝn hals˱ ɛn nak ˲grā.vǝ (Sittard) Manier van spitten waarbij men - anders dan bij het spitten in voren - min of meer in de breedte werkt en iedere spade grond voor zich uit (voor de hand) omlegt. [N 11, 65c; N 11A, 148b; div.] I-1
zonnebloem zonnebloem: zónnebloum (Sittard), idiosyncr.  zonnebloum (Sittard) Zonnebloem (heleanthus annuus) (kleine zonnebloem, zonneroos, zonnester, zonnebloem, zonnewende, helenium). [N 92 (1982)] III-2-1
zool zool: zǭl (Sittard) Het gedeelte van de onderkant van de hoef rondom de straal (3.6.3). [N 8, 33] I-9
zool van een schoen schoenslap: vgl. p. 387: sjounslap.  sjoonslap (Sittard), zool: zaol (Sittard, ... ) schoenzool || zool van een schoen [N 24 (1964)] III-1-3
zoom zoom: zǫw.m (Sittard), zǫwm (Sittard) De omgeslagen en vastgenaaide rand aan een stuk weefsel of een kledingstuk. Volgens Het Beste Naaiboek (pag. 290) zijn er drie soorten zomen: de omgeslagen zoom, de valse zoom en de apart aangezette zoom. Zie afb. 38. [N 62, 14a; L 8, 126; Gi 1.IV, 15; MW; S 46; monogr.] II-7
zoom in de huif schuif: šȳf (Sittard) Open zoom in de huif, waardoor een koord loopt waarmee men de huif kan vastsjorren. [N 17, 75] I-13
zoon zoon: zoon (Sittard, ... ) zoon [SGV (1914)] III-2-2