| 28694 |
sikkel |
sikkel:
sikǝl (P186p Gelinden),
zikkel:
zī.kǝl (P186p Gelinden)
|
Werktuig in de vorm van een halve cirkel met een korte steel dat gebruikt wordt om gras en soms ook wel graan te maaien. In Noord Ned. Limburg is herhaaldelijk opgemerkt: "zelden in handen van boeren ... het is een typisch vrouwengereedschap" (L 270). [N 11, 88; N 18, 79; JG 1a, 1b, 2c; A 4, 28 en 28a; A 14, 7 en 11; A 23, 16.2; L 20, 28; L 42, 46; L 45, 11; Lu 1, 16.2; NE 2, 1; Wi 51; monogr.; add. uit N Q, 11c]
I-5
|
| 33981 |
singel |
singel:
seŋǝl (P186p Gelinden)
|
Riem die het zadel op zijn plaats houdt. Hij is aan de zijkanten van het zadel vastgehecht en wordt onder de buik van het paard door middel van een gesp gesloten. [JG 1a, 1b; N 13, 72; monogr.]
I-10
|
| 19420 |
sintel |
schever:
schēivers (P186p Gelinden)
|
Hoe heten de aaneengeklonterde stukken as die in de kachel overblijven ? [ZND 42 (1943)]
III-2-1
|
| 22703 |
sinterklaas |
sinterklaas:
sintərklues (P186p Gelinden, ...
P186p Gelinden)
|
Sint-Niklaas. [ZND 06 (1924)]
III-3-2, III-3-3
|
| 21581 |
sjacheren |
knommelaar (zn.):
vgl. Sint-Truiden Wb. (pag. 143): knoemeleer, 1. knoeier; 2. oneerlijk iemand.
knoməleͅir (P186p Gelinden)
|
Sjacheren, op verachtelijke wijze handel drijven [sjacheren, sjachelen, sjatsen?] [N 21 (1963)]
III-3-1
|
| 33587 |
sjalot |
sjalot:
šeͅloͅtə (P186p Gelinden),
sjarlot:
šeͅrloͅtə (P186p Gelinden)
|
sjalotten (pl) [Goossens 1b (1960)]
I-7
|
| 33550 |
sla, algemeen |
salade:
slōͅət (P186p Gelinden)
|
[Goossens 1b (1960)]
I-7
|
| 25342 |
slachten |
slachten:
sláxtǝ (P186p Gelinden)
|
Doden van vee met de bedoeling het als voedsel te gebruiken. Wat het woordtype "dooddoen" betreft, merken verschillende informanten (in K 353, P 50, P 177, P 179, P 180, P 185) op, dat het verouderd is. [JG 1a + 1b + 2c: R 14, 231 add.; S 33; monogr.]
II-1
|
| 17871 |
slag |
dadel, enz.):
kleͅts (P186p Gelinden),
lap (P186p Gelinden),
ransəliŋ (P186p Gelinden),
smodər (P186p Gelinden),
trek (P186p Gelinden),
slag:
slāch (P186p Gelinden)
|
een muilpeer (geef gelijkbeteekenende woorden: oorvijg [ZND 01u (1924)] || slag, klap, stoot [ZND 06 (1924)]
III-1-2
|
| 34594 |
slaghout |
slaghout:
slǭxhot (P186p Gelinden)
|
Het losse houten, soms draaibare balkje onder de slagkar dat dient om de bak vast te zetten en te voorkomen dat hij onverwacht kipt. Dit balkje moet weggenomen of -gedraaid worden eer men de bak kan doen kippen. Er zijn verschillende soorten vergrendelingen: 1. een balkje dat onder de berries door wordt geschoven in twee krammen die onderaan in de draagbomen van de kar zijn bevestigd; 2. een balkje dat in het midden doorboord is en onderaan in het midden van een van de voorste scheien van de karbak vastgemaakt is. Het kan onder de bak gedraaid worden en vastgezet in de twee haken onderaan de draagbomen van de bak; 3. het balkje kan ook boven de berries en de draagbomen op de schoot van de kar aangebracht worden. [N 17, 20; N G, 56f]
I-13
|