e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... plaats=Veldwezelt

Overzicht

Gevonden: 1746

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
achterknie hakken: hakǝ (Veldwezelt), knie: knęi̯ (Veldwezelt) Uitstekend achterpootsgewricht van het paard. Een gedeelte van de termen duidt niet de uit- maar de insprong of knieholte aan. Zie afbeelding 2.40. [JG 1a, 1b, 2c; N 8, 32.1, 32.5, 32.9, 32.10, 32.11 en 32.12] I-9
achteruit terug: tryk (Veldwezelt) Voermansroep om het paard achteruit te doen gaan. [JG 1b; N 8, 95l en 96; L B 2, 254; L 36, 81b; monogr.] I-10
achterwand achterste hoofd: ā.tǝrstǝ hɛi̯t (Veldwezelt), achterste schutbred: ā.tǝrstǝ šęt˱brē.t (Veldwezelt) De afneembare achterplank van de kar of wagen. Deze plank werd tussen de twee zijwanden geschoven om de laadruimte af te sluiten en kon tijdens het lossen weggenomen worden. Voor de betekenisontwikkelingen van de verschillende woordtypes, zie de toelichting bij het lemma voorwand. Op de kaart zijn voor Belgisch Limburg alleen de gegevens uit de mondelinge enqu√™te opgenomen. [N 17, 30a + 36 + 48; N G, 61c; JG 1a; JG 1b; JG 2b; JG 2c; A 26, 1a; Lu 4, 1a; L 33, 4; L 40, 56; monogr.] I-13
achterwerk kont: koont (Veldwezelt), vot: vot (Veldwezelt) buil op het hoofd [buts, buil] [N 109 (2001)] III-1-1
adem adem: ig heb ge͂nen ojem nie (Veldwezelt) Ik kon niet ademen [ZND 19 (1936)] III-1-1
ademen ademen: ig kin nie ôjemen (Veldwezelt), geen adem meer hebben: [= tegenovergestelde]  ig heb ge͂nen ojem nie (Veldwezelt) Ik kon niet ademen [ZND 19 (1936)] III-1-1
ader ader: de ōjere van z`nn vêrkop (Veldwezelt), n ôjer op snije (Veldwezelt) de aderen van zijn voorhoofd [ZND 19 (1936)] || een ader opensnijden [ZND 19 (1936)] III-1-1
afgeroomde melk afgelaten melk: ǭ.fxǝlǭtǝ mę.lǝk (Veldwezelt), afgeroomde melk: ǭ.fxǝręi̯mdǝ mę.lǝk (Veldwezelt) De vloeistof die overblijft als de melk ontroomd is. [A 7, 15 en 17; A 23, 4a; L 27, 29; JG 1a, 1b; L 1u, 103; Lu 1, 3 en 4a; monogr.] I-11
afhangend kuifje (bij kortgeknipt haar) bles: blès (Veldwezelt), pony: ponnie (Veldwezelt) Kortgeknipt haar met alleen van voor een afhangend kuifje (ponnie, fru(fru), bles, stroef, kapoel). [N 109 (2001)] III-1-1
afhuiden villen: vęlǝ (Veldwezelt) Met behulp van een rond mes snijdt men, de hand soepel vanuit de pols bewegend, de huid los van het lijf. In P 108 werden kalveren met een fietspomp opgeblazen, waardoor de huid lichter werd. Zodoende kon men die makkelijker verwijderen. [N 28, 51; monogr.] II-1