e-WLD begrippen 

 
 
Filteren...

Overzicht

Gevonden: 1

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
ophijsen aan de pezen: ǫn dǝ pɛ̄zǝ (Riemst), aan de worm: an dǝ wø̜̄rǝm (Meijel), aan de worm van het dak: ān dǝ wørm van ǝt dāk (Kaulille), aan een balk: aan een balk (Neeritter, ... ), aan een stalen kabel: on ǝn stōlǝn kābǝl (Sint-Truiden), bet dikke koorden opwinden: bę dekǝ kōdǝ opwyǝ (Waasmont), koord omsmijten: kōrt ømsmęjtǝ (Wellen), koorden draaien: koorden draaien (Alken), met een rolkop omhoogtrekken: mṭ ǝn rǫlkǫp ǝmhuxtrękǝ (Neerharen), met stalen kabels ophangen: met stalen kabels ophangen (Herk-de-Stad), om de kuiten: om dǝ køjtǝ (Maaseik), omhoogdraaien: ømhūǝx drɛjǝ (Panningen), opdraaien: opdrɛ.n (Helchteren), opdrɛjǝ (Helden, ... ), ǫpdrɛjǝ (Maaseik), opdraaien aan katrol: ǫpdrɛ̄jǝ ān katrǫl (Gruitrode), opdraaien met een lier: opdrɛjǝ mɛtǝ līr (Blerick, ... ), oplichten: (de koe wordt) opgǝlex (Sittard), optakelen: optākǝlǝ (Buchten), opwinden: opwinden (Oirsbeek), ǫpwɛŋǝ (Herk-de-Stad), vastdraaien met kluppels: vastdręje met kløpǝls (Gruitrode) Nadat haken achter de blootgelegde pezen zijn gestoken of een balkje door de opening tussen de pezen en de poten is geschoven, worden aan de haken of aan het balkje touwen bevestigd. De touwen worden over een balk door twee ogen in het plafond of iets dergelijks aangetrokken, waardoor het rund uit de slachtbrug wordt getrokken, de poten gespreid. Volgens de respondent uit L 211 gaat het als volgt. De sterke kartouwen worden aan een balk vastgemaakt. Het ronde balkje wordt door de achterpoten gestoken en de lus een slag om het balkje gelegd. Door de lus stak men een z.g. karpaal. Met twee man tegelijk draaide men het balkje rond, waardoor het kartouw rond het balkje werd gewonden en de koe omhoog gehesen. Soms maakte men bij dit ophijsen gebruik van een katrol of lier. [N 28, 65; N 28, 66; monogr.] II-1