| 33124 |
schoven ontbinden |
aanleggen:
ǫŋle̜gǝ (K318p Berverlo, ...
K278p Lommel),
de band oversnijden:
dǝ bant ø̄vǝrsnai̯ǝ (K357p Paal),
de banden doorsnijden:
be̜ndj dursnīi̯ǝ (L289a Hushoven),
be̜ndj dōrsnīi̯ǝ (L426p Buchten, ...
L373p Roosteren),
losbinden:
lǫs˱be̜ŋǝ (Q009p Maasmechelen
[(nadat men een tijdje gedorst heeft)]
),
losdoen:
lǫs˱dun (L282p Achel, ...
K358p Beringen,
Q156p Borgloon,
Q193p Gronsveld
[(nadat men een tijdje gedorst heeft)]
,
P048p Halen
[(nadat men een tijdje gedorst heeft)]
,
L413p Helchteren,
K316p Heppen,
K359p Koersel,
K314p Kwaadmechelen,
L355a Linde,
Q198b Oost-Maarland,
Q094b Wolder / Oud-Vroenhoven / Wiler,
P044p Zelem),
lǫs˱duǝn (Q002p Hasselt
[(nadat men een tijdje gedorst heeft)]
, ...
Q002b Kiewit
[(nadat men een tijdje gedorst heeft)]
),
lǫs˱dūǝn (Q072p Beverst, ...
Q071p Diepenbeek),
lǫs˱dōn (L317p Bocholt, ...
L360p Bree,
L366p Gruitrode,
Q100p Houthem
[(nadat men een tijdje gedorst heeft)]
,
L288p Nederweert,
L416p Opglabbeek,
L314p Overpelt,
L420p Rotem),
losknopen:
lǫsknø̜i̯pǝ (Q009p Maasmechelen
[(nadat men een tijdje gedorst heeft)]
),
losmaken:
lu̯ǫsmǭkǝ (Q162p Tongeren),
lōsmākǝ (L291p Helden, ...
L290p Panningen),
lǫsmākǝ (L244c America, ...
L295p Baarlo,
L324p Baexem,
K358p Beringen,
L269p Blerick,
L215p Blitterswijck,
L331b Boukoul,
L164p Gennep,
L425p Grevenbicht / Papenhoven,
Q203p Gulpen,
L322p Haelen,
L320c Haler,
L286p Hamont,
Q113p Heerlen
[(nadat men een tijdje gedorst heeft)]
,
Q112a Heerlerheide,
L165p Heijen,
L330p Herten,
L426z Holtum,
L325p Horn,
L321a Ittervoort,
L370p Kessenich,
L369p Kinrooi,
L211p Leunen,
L377p Maasbracht,
L372p Maaseik,
L332p Maasniel,
Q204a Mechelen
[(nadat men een tijdje gedorst heeft)]
,
L159a Middelaar,
L163a Milsbeek,
Q022p Munstergeleen,
L322a Nunhem,
Q033p Oirsbeek,
L163p Ottersum,
Q032a Puth,
Q111q Ransdaal
[(nadat men een tijdje gedorst heeft)]
,
L329p Roermond,
L266p Sevenum,
L423p Stokkem
[(nadat men een tijdje gedorst heeft)]
,
L432p Susteren,
L331p Swalmen,
L270p Tegelen,
Q112z Ten Esschen,
L318b Tungelroy,
Q112b Ubachsberg
[(nadat men een tijdje gedorst heeft)]
,
Q101p Valkenburg
[(nadat men een tijdje gedorst heeft)]
,
L268p Velden,
L214p Wanssum,
Q117a Waubach
[(nadat men een tijdje gedorst heeft)]
,
L289p Weert),
lǫsmāxǝ (Q211p Bocholtz
[(nadat men een tijdje gedorst heeft)]
),
lǫsmǫǝkǝ (P222p Opheers),
lǫsmǭkǝ (Q096d Smeermaas),
lǭsmākǝ (L312p Neerpelt, ...
L314p Overpelt),
ontbinden:
ontbeŋǝlǝ (Q009p Maasmechelen
[(na het keren)]
),
ontbe̜nǝ (P213p Niel-Bij-Sint-Truiden
[(nadat men een tijdje gedorst heeft)]
),
ontknopen:
ontknyǝpǝ (P176a Melveren),
ōntknø̜i̯pǝ (Q095p Maastricht
[(nadat men een tijdje gedorst heeft)]
),
uitereendoen:
ǫu̯tǝrēndūǝn (Q071p Diepenbeek)
|
Voordat men met het eigenlijke dorsen begint, worden de banden van de schoven losgemaakt. Eerst wordt tenminste de kopband weggenomen van de bovenste laag van het bed. De zegsman van L 294 gaf dit uidrukkelijk op. Maar het komt ook voor dat men de schoven pas ontbindt als men een tijdje gedorst heeft, voordat men de schoven voor de eerste keer keert of opschudt. Dat laatste is steeds in het onderstaande lemma aangegeven. De zegslieden maakten wel melding van dit gebruik zonder het evenwel te benoemen in L 265, 422, 427, 429a, P 107a, 175, Q 14, 77, 78, 99* en 111. [N 14, 23 a en b; monogr.]
I-4
|