| 33230 |
suikerbiet |
betterave:
bitǝruvǝ (Q117p Nieuwenhagen),
biet:
bit (K358p Beringen, ...
L265p Meijel
[(thans)]
,
L115p Mook,
L268p Velden),
biǝt (K314p Kwaadmechelen, ...
L312p Neerpelt,
L314p Overpelt),
bęi̯t (P186p Gelinden, ...
P197p Heers),
bīt (P175p Gingelom, ...
P176p Sint-Truiden),
fabrieksbiet:
fǝbreksbiǝt (P107a Rummen),
karoot:
karūǝt (Q121c Bleijerheide, ...
Q112a Heerlerheide),
kroot:
kruǝt (L370p Kessenich, ...
Q008p Vucht),
krōt (Q013p Uikhoven),
krūǝt (L282p Achel, ...
Q117a Waubach),
onkelreub:
oŋkǝlrø̄p (L269p Blerick, ...
L271p Venlo),
pruisische biet:
prø̜̄sǝ bęi̯t (Q156p Borgloon),
prø̜i̯sǝ bē̜t (Q078p Wellen),
prø̜i̯sǝ bęi̯t (P188p Hoepertingen),
reuben:
ryǝb (Q284p Eupen),
robiet:
robit (P210a Walsbets),
rǝbīt (P175p Gingelom),
suikerbiert:
suikerbiert (K358p Beringen),
suikerbiet:
sokǝrbit (L249p Grubbenvorst, ...
L413p Helchteren,
L269a Hout-Blerick,
L414p Houthalen,
L246b Melderslo,
L355p Peer,
P054p Spalbeek,
L296p Steyl,
L271p Venlo),
sokǝrbiǝt (P173p Halmaal),
sokǝrbęi̯t (P187p Berlingen),
sokǝrbīǝt (P224p Boekhout, ...
P219p Jeuk,
P174p Velm),
soʔǝrbiǝt (K353p Tessenderlo),
sukǝrbit (L250p Arcen, ...
L215p Blitterswijck,
L247p Broekhuizen,
L247z Broekhuizenvorst,
L214a Geysteren,
P175p Gingelom,
L246p Horst,
P219p Jeuk,
L211p Leunen,
L248p Lottum,
L217p Meerlo,
L209p Merselo,
P213p Niel-Bij-Sint-Truiden,
L216a Oostrum,
P176p Sint-Truiden,
Q020p Sittard,
L246a Swolgen,
L245b Tienray,
L268p Velden,
P174p Velm,
L210p Venray,
L214p Wanssum,
L244d Ysselsteyn),
sukǝrbiǝt (P176a Melveren),
sukǝrbēi̯t (Q072p Beverst, ...
Q002p Hasselt),
sukǝrbēt (Q077p Hoeselt, ...
P220p Mechelen-Bovelingen,
P121p Ulbeek,
Q075p Vliermaalroot),
sukǝrbęi̯t (P120p Alken, ...
Q156p Borgloon,
P186p Gelinden,
P184p Groot-Gelmen,
P195p Gutschoven,
P197p Heers,
P188p Hoepertingen,
Q002b Kiewit,
Q074p Kortessem,
P213p Niel-Bij-Sint-Truiden,
P222p Opheers,
P196p Veulen,
Q078p Wellen),
sukǝrbīt (P175p Gingelom, ...
Q002p Hasselt),
sukǝrbīǝt (P218p Borlo, ...
P182p Buvingen,
P175p Gingelom,
P108p Grazen,
P176p Sint-Truiden),
suʔǝrbīǝt (K314p Kwaadmechelen),
sykǝrbīt (P176p Sint-Truiden),
sȳkǝrbit (L191p Afferden, ...
L192p Bergen,
L164p Gennep,
L165p Heijen,
L163p Ottersum,
L192a Siebengewald,
L213p Well,
L215a Wellerlooi),
søkǝrbiǝt (K318p Berverlo, ...
L314p Overpelt,
L355p Peer,
P176p Sint-Truiden),
søkǝrbēt (Q086p Eigenbilzen, ...
Q170p Grote-Spouwen),
søʔǝrbit (K278p Lommel),
sø̜̄kǝrbit (K360p Heusden),
sø̜̄kǝrbiǝt (P044p Zelem),
sø̜̄kǝrbīt (P119p Sint-Lambrechts-Herk),
sø̜̄kǝrbīǝt (K358p Beringen, ...
P048p Halen,
K359p Koersel),
sø̜i̯kǝrbiǝt (K316p Heppen),
sø̜i̯kǝrbīǝt (K318p Berverlo),
sāi̯kǝrbiǝt (K357p Paal),
sǫkǝrbit (L244c America, ...
L295p Baarlo,
L269p Blerick,
L269b Boekend,
Q004p Gelieren Bret,
Q003p Genk,
L246p Horst,
L248p Lottum,
L332p Maasniel,
L312p Neerpelt,
L299p Reuver,
L329p Roermond,
P056p Stokrooie,
L270p Tegelen,
L268p Velden,
Q001p Zonhoven),
sǫkǝrbiǝt (L312p Neerpelt, ...
P107a Rummen),
sǫkǝrbīt (Q071p Diepenbeek, ...
L266p Sevenum
[(thans)]
),
sǫkǝrbīǝt (L286p Hamont, ...
L314p Overpelt),
suikerkaroot:
sukerkarūǝt (Q248p Remersdaal),
sukǝrkarōt (Q203p Gulpen, ...
Q196p Mheer,
Q101p Valkenburg,
Q201p Wijlre,
Q179p Zichen-Zussen-Bolder),
sukǝrkarūt (Q253p Montzen),
sukǝrkǝrōt (Q178p Val-Meer),
sukǝrkǝrōǝt (Q196p Mheer),
sǫkǝrkarōt (Q020p Sittard, ...
Q014p Urmond),
tsukǝrkarūt (Q211p Bocholtz, ...
Q119p Eygelshoven,
Q222p Vaals),
tsukǝrkarūǝt (Q121c Bleijerheide, ...
Q121p Kerkrade),
suikerkroot:
sokǝrkrut (L372p Maaseik),
sokǝrkruǝt (L359p Beek, ...
L360p Bree,
L371a Geistingen,
L422p Lanklaar,
L371p Ophoven,
L378p Stevensweert,
L423p Stokkem),
sokǝrkrōt (Q100p Houthem, ...
Q099p Meerssen,
Q010p Opgrimbie,
Q099q Rothem,
Q096d Smeermaas,
Q094b Wolder / Oud-Vroenhoven / Wiler),
sokǝrkrūt (L355a Linde),
sokǝrkrūǝt (L267p Maasbree, ...
L321p Neeritter,
L418p Niel-bij-As,
L416p Opglabbeek,
L373p Roosteren,
L374p Thorn),
sokǝrkrű̄t (L360p Bree, ...
L366p Gruitrode,
L364p Meeuwen),
sokǝrkrǫt (L327p Beegden, ...
L300p Beesel,
L320a Ell,
L328p Heel,
L330p Herten,
L376p Linne,
L288a Ospel,
L270p Tegelen,
L318b Tungelroy,
L289p Weert),
sukǝrkroat (Q035p Brunssum, ...
Q021p Geleen,
Q036p Nuth,
Q032a Puth,
Q118p Schaesberg),
sukǝrkrut (L377p Maasbracht, ...
L372p Maaseik,
Q033p Oirsbeek,
Q112b Ubachsberg),
sukǝrkruǝt (L377p Maasbracht),
sukǝrkrōt (Q102p Amby, ...
Q038p Amstenrade,
Q103p Berg / Terblijt,
Q096a Borgharen,
Q191p Cadier,
Q242p Diets-Heur,
Q198p Eijsden,
L366p Gruitrode,
Q203p Gulpen,
Q113p Heerlen,
Q192p Margraten,
Q198a Mesch,
Q177p Millen,
Q197p Noorbeek,
Q036p Nuth,
Q198b Oost-Maarland,
Q203a Reijmerstok,
Q032p Schinnen,
Q101a Sibbe / IJzeren,
Q181p Sluizen,
Q197a Terlinden,
Q162p Tongeren,
Q178p Val-Meer,
Q101p Valkenburg),
sukǝrkrōǝt (Q111p Klimmen, ...
Q196p Mheer,
Q036p Nuth,
Q033p Oirsbeek,
Q032a Puth),
sukǝrkrūt (Q121p Kerkrade, ...
Q118p Schaesberg),
sukǝrkrūu̯t (L420p Rotem),
sukǝrkrūǝt (Q029p Bingelrade, ...
Q035p Brunssum,
Q207p Epen,
Q202p Eys,
Q113p Heerlen,
Q112a Heerlerheide,
Q039p Hoensbroek,
Q028p Jabeek,
Q111p Klimmen,
Q204a Mechelen,
Q117p Nieuwenhagen,
Q036p Nuth,
L381b Peij,
Q111q Ransdaal,
L373p Roosteren,
Q099q Rothem,
Q098p Schimmert,
Q030p Schinveld,
Q015p Stein,
Q112z Ten Esschen,
Q208p Vijlen,
Q117a Waubach,
Q113a Welten,
Q201p Wijlre),
sukǝrkrǫt (L328p Heel, ...
L289b Leuken,
L289p Weert),
sukǝrkrǭt (Q035p Brunssum, ...
Q098p Schimmert,
Q166p Vechmaal,
Q112p Voerendaal),
sykǝrkrūǝt (L282p Achel, ...
L317p Bocholt,
L291p Helden),
sykǝrkrǫt (L265p Meijel),
søkǝrkru̯a.t (Q109p Hulsberg),
søkǝrkrōt (L421p Dilsen, ...
L430p Einighausen,
Q193p Gronsveld,
L426z Holtum,
Q009p Maasmechelen,
L433p Nieuwstadt,
L385p Sint Odilienberg,
Q020p Sittard),
søkǝrkrūǝt (L427p Obbicht, ...
L432p Susteren),
søkǝrkrǭt (Q095p Maastricht),
sø̜kǝrkroat (Q019p Beek),
sø̜kǝrkrūt (L355a Linde),
sø̜kǝrkrǫt (L270p Tegelen),
sǫ.kǝrkrūǝt (L314p Overpelt),
sǫkǝrkroat (L428p Born, ...
L426p Buchten,
L431p Dieteren,
Q021p Geleen,
Q018p Geulle,
L425p Grevenbicht / Papenhoven,
L426z Holtum,
Q015a Meers,
Q019a Neerbeek,
L427p Obbicht,
Q015p Stein,
Q097p Ulestraten,
Q014p Urmond),
sǫkǝrkru̯ǭt (L381p Echt),
sǫkǝrkrø̜̄t (L383p Melick),
sǫkǝrkrōt (Q102p Amby, ...
L429a Berg,
L360p Bree,
Q027p Doenrade,
Q193a Eckelrade,
L430p Einighausen,
Q193p Gronsveld,
L429p Guttecoven,
Q187a Heugem,
Q096b Itteren,
L434p Limbricht,
Q009p Maasmechelen,
Q095p Maastricht,
Q012p Rekem,
L358p Reppel,
L329p Roermond,
Q187p Sint Pieter,
Q020p Sittard),
sǫkǝrkrōęt (Q021p Geleen, ...
Q016p Lutterade),
sǫkǝrkrōǝt (L429a Berg, ...
L426p Buchten,
L429p Guttecoven,
Q014p Urmond),
sǫkǝrkrūǝt (L317p Bocholt, ...
L428p Born,
L431p Dieteren,
L381p Echt,
L290a Egchel,
Q018p Geulle,
L425p Grevenbicht / Papenhoven,
L286p Hamont,
L291p Helden,
L246p Horst,
L320p Hunsel,
L321a Ittervoort,
L316p Kaulille,
L248p Lottum,
L316a Lozen,
L267p Maasbree,
L321p Neeritter,
L322a Nunhem,
L290p Panningen,
L381a Putbroek,
L266p Sevenum
[(vroeger)]
,
L374p Thorn),
sǫkǝrkrǫt (L295p Baarlo, ...
L324p Baexem,
L327p Beegden,
L287p Boeket,
L289h Boshoven,
L331b Boukoul,
L323p Buggenum,
L320a Ell,
L326p Grathem,
L322p Haelen,
L320c Haler,
L384p Herkenbosch,
L330p Herten,
L292p Heythuysen,
L325p Horn,
L320p Hunsel,
L289a Hushoven,
L298p Kessel,
L332p Maasniel,
L292a Maxet,
L288p Nederweert,
L294p Neer,
L322a Nunhem,
L288a Ospel,
L387p Posterholt,
L299p Reuver,
L329p Roermond,
L293p Roggel,
L318p Stramproy,
L331p Swalmen,
L318b Tungelroy,
L386p Vlodrop,
L289p Weert),
sǫkǝrkrǭt (Q021p Geleen, ...
L379p Laak,
L377p Maasbracht,
L380p Ohé,
L381b Peij,
L381a Putbroek,
Q015p Stein,
L378p Stevensweert,
L374p Thorn),
sǫu̯kǝrkruǝt (L369p Kinrooi),
sǫu̯kǝrkrōt (L316a Lozen, ...
Q034p Merkelbeek),
sǫu̯kǝrkrūǝt (L369p Kinrooi),
sǭkǝrkrǭt (L383p Melick, ...
L387p Posterholt),
tsukǝrkrūǝt (Q211p Bocholtz, ...
Q116p Simpelveld),
suikermoortje:
sǫkǝrmȳrkǝ (L382p Montfort),
suikerpee:
sokǝrpē (L246b Melderslo, ...
L271p Venlo),
sykǝrpē (L265p Meijel, ...
L115p Mook),
sȳkǝr pē (L159a Middelaar, ...
L163a Milsbeek,
L163p Ottersum
[(vroeger)]
),
sǫkǝrpei̯ (L270p Tegelen),
suikerpeen:
sukǝrpen (L215p Blitterswijck),
suikerpiet:
sȳkǝrpit (L159a Middelaar, ...
L115p Mook,
L163p Ottersum),
suikerpoot:
sǫkǝrpű̄t (L360p Bree),
suikerreub:
sokǝrrø̄p (L270p Tegelen, ...
L268p Velden),
sukǝrrȳp (L214p Wanssum),
sǫkǝrrø̄bǝ (Q113p Heerlen),
sǫkǝrrø̄p (L269p Blerick),
tsukǝrrøp (Q121c Bleijerheide, ...
Q121p Kerkrade,
Q222p Vaals),
tsukǝrrø̜p (Q259p Lontzen),
suikerrobiet:
sai̯kǝrrobīǝt (P211p Waasmont),
sukǝrrobīt (P212p Walshoutem),
sukǝrrǝbit (P219p Jeuk),
sukǝrrǝbi̯āt (P223p Rukkelingen-Loon),
suikerwortel:
suikerwortel (Q021p Geleen),
witte kroot:
wetǝ krōt (Q095p Maastricht),
witǝ krōt (Q198b Oost-Maarland)
|
Beta vulgaris L. subsp. vulgaris, var. altissima. De suikerbiet is een veredeling van de voederbiet met een groot aandeel suikers in de vaste bestanddelen en dateert van het begin van de twintigste eeuw. De knol groeit helemaal onder de grond en gedijt het best op kleigronden. Het is één van de belangrijkste cultuurgewassen op de leemhoudende gronden in Limburg en levert de grondstoffen voor de stroopfabricage en voor de suikerindustrie in Haspengouw. De volgorde van de varianten is zoals steeds eerst naar het tweede element (biet, kroot, enz.); daarbinnen naar de varianten van suiker-; naar het vocalisme zijn in dit eerst lid drie groepen te onderscheiden, die wijzen op verschillende ontleningslagen, corresponderend aan de Nederlandse (ø̜i̯) van ɛsuikerɛ, aan de Duitse (u) van ɛZuckerɛ en aan de Franse (y) van ɛsucreɛ. [N 12, 37; N 12A, 2; A 13, 2c; A 49, 3; L B2, 361; L 43, 4a; R 3, 97; monogr.; add. uit JG 1b]
I-5
|