| 21034 |
as |
as:
as (L423p Stokkem),
molenas:
[molen]as (L423p Stokkem)
|
In l 432 werden de zeilen en windborden slechts verwijderd bij bijzonder zware storm. Een aantal woordtypen komt ook voor in het lemma ɛzonder zeilenɛ.' [N O, 10a; A 42A, 3; Sche 37; monogr.]
II-3
|
| 19499 |
as van het vuur |
ameren:
ōͅmərə (L423p Stokkem),
oudding:
au̯deͅŋk (L423p Stokkem),
ouddingdrek:
au̯deͅŋk˂dreͅk (L423p Stokkem)
|
as van steenkolen || houtasse
III-2-1
|
| 32824 |
as, spil van de rol |
welpegel/-peel:
wɛlpēl (L423p Stokkem)
|
De in dit lemma verenigde termen betreffen ofwel (elk van) de twee, als as fungerende pinnen in de uiteinden van de houten rol, ofwel de as van de ijzeren paarderol. [JG 1a; JG 1b add.; N 11A, 184e; monogr.]
I-2
|
| 34578 |
asarm |
askop:
askǫp (L423p Stokkem)
|
Elk van de uiteinden van de as die door de naven steken. Een asarm is steeds van metaal. [N 17, 53; N G, 48d; monogr]
I-13
|
| 32672 |
asblok |
asbed:
as˱bęt (L423p Stokkem),
asblok:
as˱blǫk (L423p Stokkem)
|
Houten blok met aan de onderzijde een gleuf waarin de metalen as bevestigd wordt, ter versteviging van de as. Zie verder ook WLD I.1 voor het asblok van de ploeg. [N 17, 40 + 44j + 50b + 51; N G, 48a; JG 1a; JG 1b; JG 1c; JG 2b; monogr.]
I-13
|
| 23780 |
askruisje |
assekruisje:
assekrueske (L423p Stokkem)
|
Het Askruisje [assekrüske, esjekruuts]. [N 96C (1989)]
III-3-3
|
| 23603 |
asperges me |
asperges:
asperges (L423p Stokkem),
vidi aquam:
vidi aquam (L423p Stokkem)
|
Het gezang dat voorafgaand aan de hoogmis gezongen wordt onder de besprenkeling met wijwater: "Asperges me...."of "Vidi aquam...."(in de Paastijd). [N 96B (1989)]
III-3-3
|
| 26236 |
aswiel |
kamrad:
kamprāt (L423p Stokkem)
|
Het grote kamwiel aan de molenas van de windmolen dat tot taak heeft de draaiende beweging van de as over te brengen op het spijlenrad. Zie ook afb. 49 en 64.2. Het is een wiel waarvan de tanden haaks of met een hoek van 45o op het vlak van het rad staan. Wanneer de molen niet voorzien is van een apart aswiel voor de reminrichting is rond het aswiel de zgn. vang bevestigd. Zie ook het lemma ɛgroot kamradɛ. Het betreft daar materiaal met betrekking tot het vergelijkbare kamwiel in watermolens.' [N O, 11a; A 42A, 8; Sche 38; monogr.]
II-3
|
| 22897 |
aswoensdag |
asgoensdag:
asgoonsdig (L423p Stokkem)
|
Aswoensdag, de eerste dag van de grote vasten [ésjermitwoch, aesjergoonsdiech, esjelegoonsdich]. [N 96C (1989)]
III-3-3
|
| 19561 |
aszeef |
kolenzeef:
kōləzēf (L423p Stokkem),
ouddingszeef:
au̯deͅŋks˃zēͅf (L423p Stokkem)
|
assenzeef || zeef; inventarisatie soorten en gebruiksmogelijkheden; betekenis/uitspraak [N 20 (zj)]
III-2-1
|