e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... plaats=Dieteren

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
weerlichtx zeebrand: zêêbrandj (Dieteren) weerlicht waarvan men de eigenlijke straal niet ziet, oplichtend aan de horizon [zeebrand] [N 22 (1963)] III-4-4
weersgesteldheid weer: waer (Dieteren), wäer (Dieteren), wèr (Dieteren) weer [DC 03 (1934)], [SGV (1914)] III-4-4
weerwolf werewolf: waerewouf (Dieteren) weerwolf [SGV (1914)] III-3-3
wees wees: wees (Dieteren) wees [SGV (1914)] III-2-2
wei dikke wei: dikke wei (Dieteren), wei: wē̜i̯ǝ (Dieteren), węi̯ (Dieteren, ... ), węi̯ǝ (Dieteren) Dunne, zoete vloeistof die, na de afscheiding van de kaasstof, van de melk overblijft. [L 27, 30 en 31; JG 1a, 1b, 1c, 2c; A 7, 15, 27 en 28; L 2, 7; A 9, 15a en 15b; S 15; Ge 22, 65 en 128; monogr.] || In het algemeen een stuk weiland of grasweide waar het vee graast. Bedoeld is een niet-omheinde weide. [N 14, 50a; N 14, 50b; N 5AøIIŋ, 76d; N 5AøIIŋ, 76e; N M 4a; L 19B, 2a!; L A2, 430; L 4, 40; L 32, 45; JG 1b, 1d, 2c; A 10, 3; A 3, 40; RND 20; Wi 4; R; S 43; Vld.; N 14, 129 add.; monogr.] I-11, I-8
wenkbrauw oogbrauw: auchbraaie (Dieteren), wenkbrauw: wènkbrouwe (Dieteren) wenkbrauw [DC 01 (1931)] III-1-1
wensen wensen: wenschje (Dieteren) wenschen [SGV (1914)] III-1-4
werk (zn) werk: werk (Dieteren) werk; ben je klaar met je -? [DC 03 (1934)] III-3-1
werkbij werk[bij]: werk[bij] (Dieteren) Vrouwelijke bij. De werkbij is aanzienlijk kleiner dan de koningin. De werkbijen of werksters verrichten alle in de bijenwoning voorkomende taken zoals het broed warm houden en voeren, de koningin te eten geven en van cel tot cel leiden, raten bouwen, gebruikte cellen oppoetsen, water, stuifmeel, kleverige propolis en zoete nectar aanslepen, de voorraden opbergen en verzegelen, reten stoppen, de poort bewaken en de woning verdedigen, ventileren en schoonhouden. Op grond van die verschillende functies wordt de werkbij ook wel haalbij, voederbij, bouwbij en broedbij genoemd. In de zomer is een werkster na ongeveer zes weken versleten, in de winter, als er geen buitenwerk te doen valt, leeft ze ongeveer vijf à zes maanden. Men kent dus kortlevende zomerbijen en langlevende winterbijen. Voor het woorddeel (-bij) leest men de woordtypen bij/bie en bien. In welke plaatsen deze woordtypen respectievelijk voorkomen, ziet men in het lemma Bij. Voor de fonetische documentatie ervan wordt ook verwezen naar het lemma Bij. [N 63, 12b; S 3, L 1a-m; JG 1a; N 63, 62] II-6
werkdaagse jas aldaagse jas: eine aldaagsche jas (Dieteren) werkdagen (mv.) [een jas voor de - ] [SGV (1914)] III-1-3