| 33347 |
binnendeur tussen woonhuis en stal |
gangdeur:
gaŋdø̄r (L159a Middelaar)
|
De deur die vanuit het woonhuis toegang geeft tot de aangrenzende stal(len). Zie voor de fonetische documentatie van het woorddeel (stal) het lemma "stal" (2.1.2). [N 5A, 32b]
I-6
|
| 18529 |
binnenzak |
binnentas:
binnetes (L159a Middelaar)
|
binnenzak van een jas [binnetes] [N 23 (1964)]
III-1-3
|
| 33936 |
bit |
gebit:
gǝbet (L159a Middelaar)
|
IJzeren mondstuk aan het hoofdstel dat men een paard in de mond, boven de onderkaak legt, en waaraan de teugels bevestigd zijn. De meeste bitten bestaan uit een rechte stang, sommige hebben een beugel in het midden om te voorkomen dat het paard zijn tong op de stang legt. Voor enkele plaatsen (L 270, Q 75, 94, 169, 174 en179) wordt gemeld dat de opgegeven term ook ter aanduiding van het wolfsgebit gebruikt wordt. [JG 1a, 1b, 2b; N 13, 19, 38b, 41; L 35, 45b; monogr.]
I-10
|
| 33938 |
bitringen |
gebitringen:
gǝbetreŋǝ (L159a Middelaar)
|
De beide ringen aan het einde van de bitstang. [N 13, 44]
I-10
|
| 33937 |
bitstang |
gebitsstang:
gǝbetsstaŋ (L159a Middelaar)
|
De ijzeren stang van het bit dat het paard in zijn mond heeft. De benaming voor dit onderdeel is vaak hetzelfde als die voor het bit in zijn geheel. [N 13, 42]
I-10
|
| 31235 |
blaasbalgpijp, luchtaanvoerleiding |
blaaspijp:
blǭspīp (L159a Middelaar)
|
De leiding die de lucht van de blaasbalg naar het vuur voert. Bij ouderwetse smidsvuurhaarden werd de luchtstroom aan de zijkant van het smidsvuur toegevoerd. De blaasbalgpijp liep daarbij in een verbreed uiteinde uit dat één geheel uitmaakte met een dikke ijzeren plaat, het oogijzer. Deze plaat was met ijzeren bouten aan de brandmuur verankerd. Bij moderne smidsvuurhaarden mondt het uiteinde van de luchtaanvoerleiding uit in de onder de vuurhaard aangebrachte smidsvorm of windkast. Zie ook afb. 6 en het lemma "smidsvorm, blaasgat". [N 33, 20]
II-11
|
| 26745 |
blad van de heizeis en heizicht |
heikoens:
heikoens (L159a Middelaar)
|
Het blad van de heizicht is kleiner en vooral korter dan het blad van de heizeis. [I, 26e; N 18, 77a]
II-4
|
| 29937 |
blad van de troffel |
blad:
blat (L159a Middelaar)
|
Het driehoekige metalen blad van de troffel, dat dient om de specie op de steen aan te brengen en uit te strijken. De afmeting van het blad kan, afhankelijk van de aard van de werkzaamheden, verschillen. Het blad van een troffel heeft een gebogen en een rechte zijde. De rechte kant wordt gebruikt voor het opvangen van uitpuilende specie, de gebogen kant voor het hakken van stenen. Zie voor de fonetische documentatie van het woorddeel '(troffel-)' het lemma 'troffel'. [N 30, 7b; monogr.]
II-9
|
| 32972 |
blad, bladeren van een plant |
blad:
blat (L159a Middelaar),
blader:
blø̜̄r (L159a Middelaar)
|
Blad, als deel van een plant. De meervouden en verkleinwoorden zijn apart behandeld. [JG 1a, 1b; A 3, 1; L 1, a-m; L 4, 1; L 14, 16; L 32, 21; S 3; R 7, 25; R 12, 26; monogr.]
I-4
|
| 33504 |
bladkool, snijkool |
bladkool:
bladkol (L159a Middelaar),
losse kappes:
losse kappus (L159a Middelaar),
slechte kappes:
slechte kappus (L159a Middelaar)
|
[N Q (1966)]bladkool [N 12A (1965)]
I-7
|