| 20180 |
bevallen |
een kindje krijgen:
een kindje krijgen (L292p Heythuysen)
|
Bevallen: een kind ter wereld brengen (bevallen, vallen, een kindje krijgen, kinderen winnen, omschudden, kopen). [N 84 (1981)]
III-2-2
|
| 19259 |
bevel |
bevel:
beveel (L292p Heythuysen, ...
L292p Heythuysen)
|
een opdracht waaraan gehoorzaamd moet worden [bevel, beveel, last, orden] [N 85 (1981)]
III-1-4, III-3-1
|
| 19258 |
bevelen |
bevelen:
bevelen (L292p Heythuysen, ...
L292p Heythuysen)
|
iemand nadrukkelijk of met gezag opdragen iets te doen [heten, hieten, ordenen, bestellen, bevelen] [N 85 (1981)]
III-1-4, III-3-1
|
| 33361 |
bewaarplaats van bieten en groenvoer in de stal |
stort:
stǫrt (L292p Heythuysen),
voerhoek:
vōrhōk (L292p Heythuysen)
|
De plaats in de stal waar bieten en groenvoeder worden bewaard voor direct gebruik. De grote voorraad bevindt zich buiten de stal. De in de stal bewaarde hoeveelheid is voldoende voor enkele keren voederen. Sommige woordtypen benoemen niet een specifieke opslagplaats voor bieten en groenvoeder, maar duiden in het algemeen de ruimte aan waarin men dit voeder opslaat. Zie voor de fonetische documentatie van de woorden (voerhuis), (voederij), (voerij) en (voerderij) het lemma "voorstal, voedergang" (2.2.5). [N 5A, 34c]
I-6
|
| 19238 |
bewerkelijk (zijn) |
bewerkelijk:
bewerkelijk (L292p Heythuysen)
|
niet eenvoudig wat de bewerking betreft, veel tijd eisend [ruizig] [N 85 (1981)]
III-1-4
|
| 25573 |
bewerken van het deeg op de werktafel |
deeg met stukken doorslaan en het een op het ander duwen:
dęjx mɛt støkǝ dǭrslǭn ɛn ǝt ęjn op ǝt aŋǝr dyjǝ (L292p Heythuysen),
doorkneden:
dǭrknęjǝ (L292p Heythuysen),
doorslaan:
dōrslǭn (L292p Heythuysen)
|
De vraagstelling van N 29, 30b was: Welke bewerking ondergaat het deeg hier (op de werktafel): 1. platkloppen. 2. droogwerken. 3. doorslaan, 4. nog andere bewerkingen? Deze vraagstelling heeft de informanten toch wel problemen bezorgd bij de invulling. Woordtypen uit groep 4 en uit groep 1, 2 en 3 die per se iets anders aanduiden dan "platkloppen", "droogwerken" en "doorslaan", zijn naar de desbetreffende lemmata overgebracht. In dit lemma zijn vooral de synoniemen van ..platkloppen", "droogwerken" en "doorslaan" verwerkt. De voorrijs wordt beëindigd door de doorslag. Wanneer het deeg in de trog ligt, wordt het met de hand in stukken verdeeld, die gevouwen en gekneed worden, zodat het grootste gedeelte van het gevormde koolzuurgas en de gevormde alcohol eruit verwijderd worden (Schoep blz. 97). Door de doorslag wordt echter ook de kleefstof weer in aanraking ge-bracht met nieuw, ongebonden water, waardoor de nazwelling van de kleefstof bevorderd wordt. Hierdoor wordt het deeg droger (Schoep blz. 98). [N 29, 30b; N 29, 34; monogr.]
II-1
|
| 25231 |
bewolking |
wolken:
de wolke (L292p Heythuysen)
|
bewolking, zwerk, wolkendek [schoft] [N 22 (1963)]
III-4-4
|
| 25107 |
bewolkte lucht |
bewolkte lucht:
də locht is bəwolktj du zuust gein sjterrə (L292p Heythuysen),
duistere lucht:
het is duister (L292p Heythuysen)
|
Hoe zegt men in uw dialect: De lucht, de hemel is bewolkt, je ziet geen sterren. [DC 30 (1958)]
III-4-4
|
| 18839 |
bezadigd |
bedaard:
bedaard (L292p Heythuysen)
|
zeer kalm [bezadigd, bedaard, gemoedereerd] [N 85 (1981)]
III-1-4
|
| 19613 |
bezem |
bezem:
bēsəm (L292p Heythuysen),
Zie tekening: 1 (links) en 2 (midden)
bēsəm (L292p Heythuysen),
Zie tekening: 2 (midden)
bèzem (L292p Heythuysen),
straatbezem:
Zie tekening 1 (links) en 2 (midden)
straotbēsem (L292p Heythuysen)
|
bezem [RND] || bezem (soorten) [DC 15 (1947)]
III-2-1
|