| 18171 |
kledij, kleren |
kledage:
kleiāš (Q006p Leut),
kleren:
kleͅii̯ər (Q006p Leut)
|
Kent ge een verzamelwoord voor "de kleren"(kleerage, of een ander woord). [ZND 36 (1941)] || Kleren. Ga eens en wees zo goed, en zeg aan uw zuster dat ze de kleren van uw moeder moet afnaaien en met de borstel afborstelen [ZND 04 (1924)]
III-1-3
|
| 33746 |
klein paard |
dobbele pony, poney:
dǫbǝlǝ ponē (Q006p Leut),
pony, poney:
pōnē (Q006p Leut)
|
Bedoeld is een paard dat lichter is dan een gewoon boerenpaard en dat men in de koets kan spannen. Een pony is lichter dan een bidet, die op zijn beurt niet zo zwaar als een ardenner is (P 49). Een dubbele pony is zwaarder dan een (enkele) pony of bidet (L 424). Een bidet, iets groter dan een pony, dient veelal als loop- en koetspaard (P 192, Q 168, 242). Een hit - waarbij eveneens een onderscheid tussen enkele en dubbele hit wordt gemaakt - kan vergeleken worden met een pony of bidet. Een ardenner is kort, dik en gedrongen (P 46), groter dan een pony maar kleiner dan een gewoon paard. Uit de antwoorden blijkt een sterke wisseling van de accentuering in pony en bidet. Pony met initiaal accent is aan het Nederlands, met finaal acent aan het Franse poney ontleend. De beginaccentuering in bidet gaat op een autonome ontwikkeling in de dialecten terug. Buiten de genoemde termen komen er nog een vrij groot aantal andere voor. Zie afbeelding 1. [JG la, lb, lc, 2c; N 8, 62a, 62b, 62c en 62d; A 4, 3; L 20, 3]
I-9
|
| 21353 |
kletsen |
muilen:
Van Dale: muilen, (gew.) morren, pruilen.
mulən (Q006p Leut),
saaielen:
[of zuielen (saaielen), vgl. zeuteren (zudderen?), rk]
sājələn (Q006p Leut),
wauwelen:
Van Dale: wauwelen, 1. 1. (inform.) kletsen, vervelend praten; -2. (gew.) kauwen, knabbelen; -3. (gew.) treuzelen, leuteren.
wawələ (Q006p Leut)
|
praten, klappen, kallen [ZND 36 (1941)]
III-3-1
|
| 33997 |
kletsoor |
klatsoor:
kladžūǝr (Q006p Leut)
|
Dun eindje touw of leer aan het uiteinde van het snoer van de zweep dat bij het slaan een knallend geluid maakt. [JG 1a, 1b, 1c, 2c; N 13, 95c; L B2, 245; L 8, 142; R 14]
I-10
|
| 21469 |
klikspaan |
bletser:
blétsjər (Q006p Leut)
|
klikspaan; Iemand die daar een gewoonte van maakt is een ...... [DC 48 (1973)]
III-3-1
|
| 24581 |
klimop |
wintergroen:
-
wentərgŏn (Q006p Leut)
|
klimop [ZND 36 (1941)]
III-4-3
|
| 18230 |
klomp |
klomp:
kloͅmp (Q006p Leut),
klǫmp (Q006p Leut)
|
In het algemeen de benaming voor schoeisel dat is vervaardigd uit een uitgehold stuk hout. Er bestaan verschillende soorten klompen. Zie ook de lemmata ɛhoge klompɛ, ɛlage klompɛ etc.' [N 24, 70a; N 86, 46; A 15, 31b; L 36, 38; monogr.] || klomp; Hoe heet een houten schoeisel (fr. sabot)? [ZND 36 (1941)]
II-12, III-1-3
|
| 19469 |
kluit |
kluit:
kly(3)̄tən (Q006p Leut)
|
bollen die gevormd worden uit kolengruis, leem en water [ZND 36 (1941)]
III-2-1
|
| 22363 |
knikker |
huif:
een bom is een dikke knikker die een grotere waarde had;een pikeur betekent hetzelfde., onbekend
uve (Q006p Leut)
|
knikkers [SND (2006)]
III-3-2
|
| 33246 |
knollen uittrekken |
kruiden:
krui̯ǝ (Q006p Leut)
|
In oktober worden de bieten geoogst. Vroeger werden ze met een riek uitgestoken, later met een speciaal stuk gereedschap, zie het lemma Bietenrooier. Het bleef zwaar werk. Het object van het werkwoord is steeds "knollen" zoals in het lemma Knolvoer, Rapen (Coll.). Vergelijk ook het lemma Aardappels Rooien. [N Q, 11a; monogr.; add. uit Goossens 1963, kaart 17]
I-5
|