| 21296 |
balans |
achterste gespan:
ɛstǝ gespan (P174p Velm),
ɛxstǝ gespan (P173p Halmaal),
balans:
balaans (Q198p Eijsden, ...
L164p Gennep,
L211p Leunen,
Q187p Sint-Pieter,
L213p Well),
balans (L191p Afferden, ...
L250p Arcen,
Q103p Berg-en-Terblijt,
Q029p Bingelrade,
L269p Blerick,
L269p Blerick,
L434a Broeksittard,
Q027p Doenrade,
L381p Echt/Gebroek,
L430p Einighausen,
Q019b Groot Genhout,
Q156a Groot-Loon,
Q203p Gulpen,
Q113p Heerlen,
L291p Helden/Everlo,
Q111p Klimmen,
Q104a Limmel,
P051p Lummen,
Q099p Meerssen,
L209p Merselo,
Q196p Mheer,
Q090p Mopertingen,
Q022p Munstergeleen,
K357p Paal,
L387p Posterholt,
L299p Reuver,
L420p Rotem,
Q098p Schimmert,
L296p Steyl,
L331p Swalmen,
Q097p Ulestraten,
L289p Weert),
balã.ns (Q242p Diets-Heur),
balāns (L215a Wellerlooi),
balns (L267p Maasbree),
balā.ns (Q167p Koninksem),
balāns (P197p Heers, ...
Q078p Wellen),
bālans (L369p Kinrooi),
belaans (L164p Gennep),
belans (L297p Belfeld, ...
Q035p Brunssum,
L217p Meerlo,
L321p Neeritter,
Q032a Puth,
Q030p Schinveld,
L210p Venray),
blans (L327p Beegden, ...
L300p Beesel,
L323p Buggenum,
L380p Genooi/Ohé,
L249p Grubbenvorst,
L429p Guttecoven,
L328p Heel,
L165p Heijen,
L330p Herten (bij Roermond),
L325p Horn,
L246p Horst,
L298p Kessel,
L379p Laak,
L248p Lottum,
L377p Maasbracht,
L245p Meterik,
L382p Montfort,
L288p Nederweert,
L427p Obbicht,
L290p Panningen,
L266p Sevenum,
L266p Sevenum,
Q020p Sittard,
L378p Stevensweert,
L246a Swolgen,
L268p Velden,
L271p Venlo),
blã.ns (Q164p Heks, ...
Q162p Tongeren),
blā.ns (Q152p Kerniel, ...
Q166p Vechmaal,
Q080p Vliermaal,
Q075p Vliermaalroot),
bǝla.ns (Q153p Gors-Opleeuw, ...
Q240p Lauw,
Q168p s-Herenelderen),
bǝlans (Q083p Bilzen, ...
L422p Lanklaar,
L371p Ophoven,
Q001p Zonhoven),
bǝlã.ns (Q094p Hees, ...
Q177p Millen,
Q182p Nerem,
Q178p Val-Meer,
Q172p Vroenhoven),
bǝlā.ns (Q156p Borgloon, ...
Q159p Broekom,
Q079p Guigoven,
Q174p Herderen,
P188p Hoepertingen,
Q077p Hoeselt,
Q157p Jesseren,
Q169p Membruggen,
Q157a Overrepen,
Q161p Piringen,
Q241p Rutten,
Q154p Sint-Huibrechts-Hern,
Q181p Sluizen,
P121p Ulbeek,
Q091p Veldwezelt,
Q171p Vlijtingen,
P192p Voort,
Q155p Werm,
Q079a Wintershoven,
Q179p Zichen-Zussen-Bolder),
bǝlāns (P186p Gelinden, ...
P197p Heers),
alleen als werktuig bekend bij varkens etc.
blans (L215p Blitterswijck),
Opm. gewone.
blans (L320p Hunsel),
ps. boven de a staat nog een ?; deze combinatieletter is niet te maken, omgespeld is het inderdaad een a.
balans (Q105p Heer),
blans (L426p Buchten, ...
L425p Grevenbicht/Papenhoven),
ps. boven de eerste a staat nog een ?; deze combinatieletter is niet te maken, omgespeld is het inderdaad een a.
baláns (Q110p Heek),
ps. omgespeld volgens Frings.
balans (Q202p Eys),
bascule:
bascule (Q207p Epen),
bascūle (Q103p Berg-en-Terblijt),
baskŭŭl (Q208p Vijlen),
bəskuul (Q035p Brunssum),
Opm. decimale.
buskwil (L320p Hunsel),
d0bbel gespan:
dǫu̯bǝl gǝspan (P186p Gelinden, ...
P197p Heers),
dobbel warsel:
dǫbǝl wē̜ršǝl (Q111p Klimmen),
dǫbǝl wɛrsǝl (Q013p Uikhoven),
dobbel warselen:
dǫbǝl wē̜.šǝlǝ (Q033p Oirsbeek),
dobbele schei:
dobǝl šęi̯ (L322p Haelen, ...
L265p Meijel,
L321p Neeritter,
L318b Tungelroy),
driegespan:
drēgǝspan (P172p Wilderen),
dubbel dwarshout:
dobǝl dwēšhǫu̯t (Q022p Munstergeleen),
dubbel warshout:
dobǝl wē̜šhǫu̯t (Q020p Sittard),
dobǝl węshǫu̯t (L382p Montfort),
døbǝl wɛ̄shǫu̯t (L373p Roosteren),
dø̜bǝl wērshǫu̯t (L426p Buchten),
dø̜bǝl wē̜ršhǫu̯t (L384p Herkenbosch),
dø̜bǝl wē̜shǫu̯t (L381p Echt),
dø̜bǝl wē̜ǝshǫu̯t (L434p Limbricht),
dø̜bǝl wɛ̄rshǫu̯t (L331p Swalmen),
dubbel warsstel:
dubǝlwēi̯ǝštɛl (Q119p Eygelshoven),
dubbele schei:
dø̜bǝl sxęi̯ (L289p Weert),
dø̜bǝl šęi̯ (L294p Neer, ...
L322a Nunhem),
dubbele zwing:
døbǝlǝ zweŋ (P047p Loksbergen),
dwarshout:
dwarshout (Q168a Rijkhoven),
dwarsschei:
dwi̯āssxęi̯ (P177p Zepperen),
dwē̜ssxęi̯ (P113p Binderveld),
dwē̜ǝsxē (P115p Duras),
dwęi̯sskē (P183p Mielen-boven-Aalst),
gespan:
gǝspan (P179p Aalst, ...
P113p Binderveld,
P224p Boekhout,
P218p Borlo,
P178p Brustem,
P182p Buvingen,
P115p Duras,
P184p Groot-Gelmen,
P197p Heers,
P219p Jeuk,
P180p Kerkom,
P220p Mechelen-Bovelingen,
P176a Melveren,
P214p Montenaken,
P117p Nieuwerkerken,
P177a Ordingen,
P176p Sint-Truiden,
P227p Vorsen),
gǝspān (P121p Ulbeek, ...
P177p Zepperen),
koppelschei:
kǫpǝlsxęi̯ (Q073p Wimmertingen),
lang warsel:
laŋk wē.šǝl (Q039p Hoensbroek),
losse trekschei:
losǝ trękšęi̯ (L326p Grathem),
schaal:
schaol (L382p Montfort),
schoal (L248p Lottum, ...
L209p Merselo,
L385p Sint-Odiliënberg),
schei:
sxē̜ (K357p Paal, ...
P056p Stokrooie),
sxęi̯ (Q156p Borgloon),
terwaarsschei:
ti̯asskē (P188p Hoepertingen),
twǝrjāssxē (P050p Herk-de-Stad),
tǝrjāssxęi̯ (P058p Stevoort),
tǝrwi̯asšēi̯ (Q155p Werm),
tǝrwi̯āssxęi̯ (Q152p Kerniel),
tǝrwi̯āsšęi̯ (Q075p Vliermaalroot),
trekschei:
trękšęi̯ (L371p Ophoven),
tweegespan:
twiǝgǝspan (P172p Wilderen),
tweespannig warselen:
twiǝšpɛnǝx wē̜sǝlǝ (Q111p Klimmen),
tweespansgestel:
twīǝšpans˲gǝštęl (L270p Tegelen),
tweespanswarshout:
twīǝšpanswē̜rshǫlt (L270p Tegelen),
voorgespan:
vøi̯rgǝspan (P178p Brustem, ...
P172p Wilderen),
waag:
waog (Q102p Amby, ...
L325p Horn,
Q116p Simpelveld,
Q014p Urmond),
woag (L333p Asenray/Maalbroek, ...
Q103p Berg-en-Terblijt,
L431p Dieteren,
Q027p Doenrade,
Q203p Gulpen,
Q105p Heer,
Q111p Klimmen,
Q104a Limmel,
Q016p Lutterade,
Q022p Munstergeleen,
Q033p Oirsbeek,
Q117b Rimburg,
Q032p Schinnen,
Q116p Simpelveld,
L432p Susteren,
Q101p Valkenburg),
wōg (Q207p Epen),
(v.).
woag (Q204a Mechelen),
Opm. is oude benaming.
woag (Q099p Meerssen),
vr.
woag (Q113p Heerlen),
warsel:
wi̯asǝl (Q094p Hees, ...
Q175p Riemst,
Q093p Rosmeer),
wi̯āsǝl (Q178p Val-Meer),
wērsǝl (Q095p Maastricht, ...
Q096c Neerharen),
wēršǝl (Q204a Mechelen),
wēsǝl (Q011p Boorsem),
wēšǝl (Q211p Bocholtz),
wē̜rsǝl (Q009p Maasmechelen),
węi̯sǝl (Q012p Rekem),
węǝšǝl (Q113p Heerlen),
wɛršǝl (Q101p Valkenburg),
wɛsǝl (Q198b Oost-Maarland),
warselen:
jā.sǝlǝ (Q188p Kanne),
wi̯asǝlǝn (Q086p Eigenbilzen, ...
Q087p Gellik,
Q178p Val-Meer),
wē̜šǝlǝ (Q111p Klimmen),
wę.šǝlǝ (Q033p Oirsbeek),
wɛsǝlǝ (Q174p Herderen),
warselhout:
vi̯ē̜rsǝlhǭ.t (L414p Houthalen),
warshout:
jashǫu̯t (Q176a Ketsingen),
jā.shō.t (Q241p Rutten),
vi̯ē̜shō.t (Q077p Hoeselt),
wi̯a.shō.t (Q169p Membruggen),
wi̯øshǭt (Q077p Hoeselt),
wi̯ōshō.t (Q168a Rijkhoven),
wi̯ǫshǫu̯ǝt (Q168p s-Herenelderen),
wērshǫu̯t (L371p Ophoven),
wēršhǭt (Q197p Noorbeek),
wē̜i̯ǝšhǫt (Q209p Teuven),
wɛ̄rsholt (L271p Venlo),
wɛ̄rshǫu̯t (L295p Baarlo),
warsschei:
jassxęi̯ (P050p Herk-de-Stad),
jā.sšęi̯ (Q074p Kortessem),
wi̯a.ssxęi̯ (P118p Kozen),
wi̯asskɛi̯ (P186p Gelinden),
wi̯ā.ssxęi̯ (P120p Alken, ...
P187p Berlingen,
P188p Hoepertingen,
P177a Ordingen,
P119p Sint-Lambrechts-Herk,
Q078p Wellen,
P118a Wijer,
P177p Zepperen),
wi̯āssxē (Q002p Hasselt),
wi̯āsšęi̯ (Q071p Diepenbeek, ...
Q161p Piringen),
wi̯ǝsšęi̯ (Q076p Romershoven),
wē̜sskęi̯ (P176a Melveren),
weegschaal:
wêgschoal (L295p Baarlo),
wêgsjoal (L298p Kessel),
zwing:
zweŋ (P048p Halen, ...
K314p Kwaadmechelen,
K278p Lommel,
K315p Oostham,
K353p Tessenderlo,
P044p Zelem)
|
balans [SGV (1914)] || Dwarshout, dat met een haak aan een wagen vastgemaakt wordt en waar de strengen van de - meestal twee of drie - paarden aan bevestigd worden. Dit dwarshout is dubbel zo breed als het gewone zwenghout (zie dat lemma). Het wordt alleen gebruikt in de streken met de zwaardere en meer vruchtbare grond: Haspengouw en het Maasland. Uit de rest van Limburg waren er hier en daar ook opgaven, maar aangezien deze steeds identiek waren met die voor het gewone zwenghout, kan men aannemen dat het om vergissingen gaat. Dit dubbele zwenghout komt ook voor bij de ploeg en de eg (zie het lemma evenaar, tweespanszwenghout in wld I.2). [N 17, 69b; N G, 65b; JG 1b; JG 1d; JG 2c; L 34, 11; monogr.] || weegschaal [ZND B2 (1940sq)]
I-13, III-3-1
|