| 29140 |
strengen |
eerste trekken:
i̯āstǝtrękǝ (Q153p Gors-Opleeuw),
haamkettingen:
haamkettingen (K314p Kwaadmechelen),
(enk)
hǭmkęteŋ (Q091p Veldwezelt),
haamklinken:
hǭmkleŋkǝn (Q090p Mopertingen),
haamtrek:
hō.mtręk (Q162p Tongeren),
hachten:
axtǝ (L421p Dilsen, ...
L422p Lanklaar),
ha.u̯xtǝ (L288a Ospel
[(ijzer)]
),
hachten (Q009p Maasmechelen, ...
L319p Molenbeersel,
K353a Schoot
[(minder gebruikt)]
),
haxtǝ (L282p Achel, ...
L417p As,
L359p Beek,
K358p Beringen,
K358p Beringen,
K318p Berverlo,
K318p Berverlo,
L317p Bocholt,
L317p Bocholt,
L360p Bree,
L360p Bree,
L353p Eksel,
L363p Ellikom,
Q003p Genk,
L366p Gruitrode,
L414p Houthalen,
L414p Houthalen,
L289a Hushoven,
L316p Kaulille,
K317a Kerkhoven,
K318a Korspel,
K314p Kwaadmechelen,
L289b Leuken,
L289b Leuken,
P051p Lummen,
P051p Lummen,
L372p Maaseik,
L364p Meeuwen,
L265p Meijel,
P045p Meldert,
L288p Nederweert,
L367p Neerglabbeek,
L368p Neeroeteren,
L418p Niel-bij-As,
L416p Opglabbeek,
L416p Opglabbeek,
L362p Opitter,
L415p Opoeteren,
L314p Overpelt,
K357p Paal,
K357p Paal,
L355p Peer,
L358p Reppel,
K278a Stevensvennen,
P056p Stokrooie,
L318p Stramproy,
K353p Tessenderlo,
L361p Tongerlo,
L318b Tungelroy,
L318b Tungelroy,
L368b Waterloos,
L289p Weert,
L289p Weert,
L365p Wijshagen,
P044p Zelem,
P044p Zelem,
Q001p Zonhoven
[(minder gebruikt)]
),
haxtǝ(n) (K278p Lommel),
haxtǝn (L356p Grote-Brogel, ...
L352p Hechtel,
L413p Helchteren,
K316p Heppen,
K360p Heusden,
L316p Kaulille,
L315p Kleine-Brogel,
K359p Koersel,
K314p Kwaadmechelen,
K315p Oostham,
L355p Peer,
L354p Wijchmaal,
K361p Zolder),
hā.xtǝn (L282p Achel, ...
L286p Hamont,
L312p Neerpelt,
L314p Overpelt,
L313p Sint Huibrechts Lille),
hāxtǝ (L286p Hamont, ...
K278p Lommel,
K361p Zolder),
ijzeren trekken:
ē̜zǝrǝ trękǝ (P222p Opheers),
ijzertrekken:
ē̜ǝzǝrtrękǝ (P176a Melveren),
karhachten:
karhachten (K360p Heusden),
karhaxtǝ (L317p Bocholt, ...
L416p Opglabbeek),
kārhaxtn (K359p Koersel),
kɛ̄rhaxtǝ (P047p Loksbergen),
karkettelen:
kā.rkętǝlǝ (Q072p Beverst, ...
Q003p Genk,
Q082p Munsterbilzen,
Q005p Zutendaal),
kārkętǝlǝ (Q083p Bilzen, ...
Q083p Bilzen,
Q170p Grote-Spouwen,
Q188p Kanne,
Q092p Kleine-Spouwen,
Q090p Mopertingen,
Q175p Riemst,
Q168a Rijkhoven,
Q084p Waltwilder),
karkettels:
kɛrkętǝls (P057p Kuringen),
karketten:
(enk)
kārkętǝ (Q093p Rosmeer),
karketting:
karkɛteŋ (L164p Gennep, ...
L165p Heijen),
karkettingen:
karkettingen (L421p Dilsen, ...
L424p Meeswijk,
Q178p Val-Meer),
karkęteŋǝ (Q007p Eisden, ...
L426z Holtum,
L422p Lanklaar,
L420p Rotem
[(ouder dan kle]\)]
),
kērkęteŋǝ (P054p Spalbeek),
karkettings:
karkęteŋs (L159a Middelaar),
karklingels:
karklingels (L211p Leunen, ...
L209p Merselo),
karklingen:
karkleŋǝn (L244c America, ...
L214p Wanssum),
karklingen (L331b Boukoul, ...
L331p Swalmen),
kęrkleŋǝn (L330p Herten, ...
L322a Nunhem),
kɛrkleŋǝ (L288c Eind, ...
L320a Ell,
L322p Haelen,
L322a Nunhem,
L271p Venlo),
kɛrkleŋǝn (L383p Melick),
karklinken:
karkle.ŋkǝ (Q006p Leut
[(ouder dan k@te]\)]
, ...
Q010p Opgrimbie,
Q013p Uikhoven),
karkleŋkǝ (Q096c Neerharen, ...
Q198b Oost-Maarland,
Q198b Oost-Maarland,
Q098p Schimmert,
Q097p Ulestraten),
karklinken (L372p Maaseik, ...
Q096c Neerharen,
Q032a Puth,
Q012p Rekem,
Q099q Rothem),
karklēŋkǝ (Q203a Reijmerstok),
karklęi̯ŋkǝ (Q033p Oirsbeek),
kārkle.ŋkǝ (Q170p Grote-Spouwen, ...
Q188p Kanne,
Q091p Veldwezelt,
Q171p Vlijtingen),
kārkleŋkǝ (Q086p Eigenbilzen, ...
Q204a Mechelen,
Q204a Mechelen,
Q090p Mopertingen,
L268p Velden,
Q094b Wolder / Oud-Vroenhoven / Wiler,
Q094b Wolder / Oud-Vroenhoven / Wiler),
kārkli.ŋkǝ (Q089p Martenslinde),
kāǝrkleŋkǝ (L268p Velden),
kɛ̄.rklę.ŋkǝ (Q001p Zonhoven),
karkoorden:
kārkōrdǝ (Q204a Mechelen),
karrenklingen:
kɛrǝkleŋǝn (L387p Posterholt),
karstrengen:
karstrengen (P046p Linkhout),
kē̜rstręŋǝ (P050p Herk-de-Stad),
kɛ̄rstreŋǝ (P047p Loksbergen),
kɛ̄rstręŋǝ (P052p Schulen),
kartrekken:
kartrekken (P120p Alken, ...
Q081p Schalkhoven,
P121p Ulbeek),
kā.rtrękǝ (Q083p Bilzen),
kārtrękǝ (Q163p Berg, ...
Q072p Beverst,
Q002p Hasselt,
Q158a Henis,
Q077p Hoeselt,
Q240p Lauw,
Q089p Martenslinde,
Q177p Millen,
Q182p Nerem,
Q076p Romershoven,
Q093p Rosmeer,
Q241p Rutten,
Q162p Tongeren,
Q178p Val-Meer,
Q155p Werm),
kārtrɛkǝ (Q168p s-Herenelderen),
kāǝrtrękǝ (Q170p Grote-Spouwen),
kē̜ ̞ǝrtrękǝ (P118p Kozen),
kē̜jǝrtrękn (Q071p Diepenbeek),
kē̜rtrękǝ (Q156p Borgloon, ...
Q164p Heks,
P055p Kermt,
P176a Melveren,
P117p Nieuwerkerken,
P176p Sint-Truiden),
kē̜rtrɛkǝ (P195p Gutschoven),
kē̜ǝrtrękǝ (P218p Borlo, ...
P173p Halmaal,
P188p Hoepertingen,
P177a Ordingen,
Q078p Wellen,
P177p Zepperen),
kɛ̄ ̝rtrękǝ (Q079a Wintershoven),
kɛ̄ ̝ǝrtrękǝ (Q073p Wimmertingen),
kɛ̄rtrękǝ (Q160p Bommershoven, ...
Q153p Gors-Opleeuw,
P197p Heers,
Q165p Hopmaal,
P055p Kermt,
Q152p Kerniel,
P057p Kuringen,
Q157a Overrepen,
P119p Sint-Lambrechts-Herk,
P056p Stokrooie
[(ouder dan haxt\)]
,
Q080p Vliermaal),
(enk?)
kē̜ǝrtręk (P174p Velm),
kartrekkers:
kārtrękǝrs (Q002b Kiewit),
kettelen:
ketǝlǝ (Q077p Hoeselt),
kętǝlǝ (Q083p Bilzen, ...
Q004p Gelieren Bret,
Q094p Hees,
Q174p Herderen,
Q178p Val-Meer,
Q179p Zichen-Zussen-Bolder),
kɛtǝlǝ (Q193p Gronsveld),
(enk)
kętǝl (Q004p Gelieren Bret),
kettingen:
kettingen (L425p Grevenbicht / Papenhoven, ...
L322p Haelen,
L422p Lanklaar,
L432p Susteren),
kø.teŋǝ (L360p Bree),
kēteŋǝ (Q007p Eisden),
kęteŋǝ (L422p Lanklaar, ...
Q006p Leut,
Q009p Maasmechelen,
L424p Meeswijk,
Q209p Teuven,
Q008p Vucht),
kɛteŋǝ (L426p Buchten),
kɛteŋǝn (L426p Buchten, ...
Q039p Hoensbroek,
Q035a Rumpen,
Q117a Waubach,
L289p Weert),
(enk)
kęteŋ (L423p Stokkem),
kettings:
kęteŋs (L163a Milsbeek, ...
L163p Ottersum),
klingels:
kleŋǝls (L191p Afferden, ...
L211p Leunen,
L211p Leunen,
L209p Merselo,
L163a Milsbeek,
L163p Ottersum),
klingen:
kleŋǝ (L295p Baarlo, ...
L324p Baexem,
L324p Baexem,
L269p Blerick,
L331b Boukoul,
L331b Boukoul
[(gemaakt van metaal)]
,
L360p Bree,
L426p Buchten,
L288c Eind,
L419p Elen,
L320a Ell,
L371a Geistingen,
L326p Grathem,
L322p Haelen,
L322p Haelen,
L320c Haler,
L328p Heel,
L384p Herkenbosch,
L325p Horn,
L325p Horn,
L370p Kessenich,
L369p Kinrooi,
L422p Lanklaar,
L422p Lanklaar,
L377p Maasbracht,
L372p Maaseik,
L372p Maaseik,
L332p Maasniel,
L332p Maasniel
[(ijzeren schakels)]
,
L424p Meeswijk
[(oud)]
,
L265p Meijel,
L319p Molenbeersel,
L382p Montfort,
L294p Neer,
L294p Neer
[(kettingen met schalmen)]
,
L321p Neeritter,
L321p Neeritter,
L371p Ophoven,
L371p Ophoven,
L290p Panningen,
L290p Panningen,
L299p Reuver,
L329p Roermond,
L373p Roosteren,
L420p Rotem,
L266p Sevenum,
L266p Sevenum,
L432p Susteren,
L331p Swalmen,
L331p Swalmen,
L270p Tegelen,
L270p Tegelen,
L374p Thorn,
L374p Thorn,
L318b Tungelroy,
L268p Velden,
L271p Venlo,
L271p Venlo),
klęŋǝ (L369p Kinrooi),
klɛŋǝ (L420p Rotem),
(enk)
kleŋ (L383p Melick),
klinken:
kle.ŋkǝ (Q011p Boorsem, ...
Q087p Gellik,
Q094p Hees,
Q088p Lanaken,
Q096c Neerharen,
Q172p Vroenhoven,
Q001p Zonhoven),
kleŋkǝ (Q196a Banholt, ...
Q121c Bleijerheide,
Q211p Bocholtz,
Q211p Bocholtz,
Q119p Eygelshoven
[(ijzer)]
,
Q113p Heerlen,
Q112a Heerlerheide,
Q039p Hoensbroek,
Q111p Klimmen,
Q111p Klimmen,
Q095p Maastricht,
Q204a Mechelen,
Q099p Meerssen,
Q196p Mheer,
Q205q Nijwiller,
Q197p Noorbeek,
Q198b Oost-Maarland,
L270p Tegelen,
Q112z Ten Esschen,
Q097p Ulestraten,
Q101p Valkenburg,
L386p Vlodrop,
Q117a Waubach,
Q117a Waubach,
Q001p Zonhoven),
klinken (Q188p Kanne),
klēŋkǝ (Q193p Gronsveld, ...
Q020p Sittard,
Q096d Smeermaas,
Q209p Teuven),
klē̜ŋkǝ (L429a Berg, ...
Q088p Lanaken),
klę.ŋkǝ (Q012p Rekem),
klęi̯ŋkǝ (Q021p Geleen, ...
Q033p Oirsbeek
[(wagen)]
,
Q033p Oirsbeek),
klęŋkǝ (Q020p Sittard),
klɛŋkǝ (Q018p Geulle, ...
L434p Limbricht,
Q022p Munstergeleen,
Q019a Neerbeek,
Q019a Neerbeek),
koorden:
ki̯ǭt (Q078p Wellen),
koordentrekken:
ku(ǝ)dǝtrękǝ (P222p Opheers),
repen:
rēi̯pǝ (L211p Leunen),
rēpǝ (L191p Afferden, ...
L269p Blerick,
L215p Blitterswijck,
L164p Gennep,
L159a Middelaar,
L420p Rotem,
Q101p Valkenburg,
L271p Venlo),
rīpǝ (P176p Sint-Truiden),
(enk)
rēp (L163a Milsbeek, ...
L163p Ottersum),
riemen:
ręi̯mǝ (L434p Limbricht),
staarten:
stɛt (P214p Montenaken, ...
P222p Opheers,
P223p Rukkelingen-Loon),
strenen:
(voltooid deelwoord)
gǝstrēnt (K353p Tessenderlo),
strengen:
strengen (L295p Baarlo, ...
P051a Bolderberg,
P116p Gorsem,
P108p Grazen,
L322p Haelen,
P050p Herk-de-Stad,
P188p Hoepertingen
[(koord/leer)]
,
Q077p Hoeselt,
L325p Horn,
L289a Hushoven,
Q015b Kerensheide,
P055p Kermt,
Q111p Klimmen
[(touw/leer)]
,
L289b Leuken,
P047p Loksbergen,
P051p Lummen,
L377p Maasbracht,
L332p Maasniel,
L265p Meijel,
P045p Meldert,
L383p Melick,
L294p Neer,
L321p Neeritter,
Q205q Nijwiller
[(leer)]
,
K357p Paal,
L290p Panningen,
L387p Posterholt,
P107a Rummen,
P058a Schakkebroek,
Q098p Schimmert,
K353a Schoot,
P052p Schulen,
L266p Sevenum,
L331p Swalmen,
K353p Tessenderlo,
L374p Thorn,
L318b Tungelroy,
L268p Velden,
L271p Venlo,
Q117a Waubach,
L289p Weert
[(wagen)]
),
streŋǝ (P113p Binderveld, ...
P115p Duras,
P048p Halen,
P048p Halen,
P051p Lummen,
P117p Nieuwerkerken,
P044p Zelem,
P044p Zelem,
K361p Zolder),
strēŋǝ (P107a Rummen),
strē̜ŋǝ (P055p Kermt),
stręŋn (K314p Kwaadmechelen),
stręŋǝ (P053p Berbroek, ...
Q072p Beverst,
P049p Donk,
Q077p Hoeselt,
L289b Leuken
[(touw)]
,
K278p Lommel,
K278p Lommel,
P176a Melveren,
L294p Neer
[(touw)]
,
L416p Opglabbeek,
L288a Ospel
[(touw)]
,
P054p Spalbeek,
L289p Weert),
strɛŋ (L370p Kessenich),
strɛŋǝ (L360p Bree, ...
L371a Geistingen,
Q004p Gelieren Bret,
Q002p Hasselt,
L369p Kinrooi,
L312p Neerpelt,
L416p Opglabbeek),
štreŋǝ (L270p Tegelen),
štręŋǝ (L331b Boukoul
[(leer of touwwerk)]
, ...
L332p Maasniel,
L331p Swalmen),
štrɛŋǝ (Q193p Gronsveld, ...
P046p Linkhout),
(enk)
strę ̝ŋ (L314p Overpelt),
stręŋ (L317p Bocholt, ...
L286p Hamont),
strɛŋ (Q011p Boorsem, ...
L163a Milsbeek,
L163p Ottersum),
štręŋ (L432p Susteren),
štrɛŋ (Q211p Bocholtz, ...
Q020p Sittard,
Q097p Ulestraten
[(leer/kettingen met leer om)]
),
strengselen:
štrɛŋsǝlǝ (Q119p Eygelshoven
[(leder)]
),
strengtouwen:
stręŋtǫu̯ǝ (Q187p Sint Pieter),
toghaam:
tǭxhām (Q203a Reijmerstok, ...
Q197a Terlinden),
touwen:
touwen (L324p Baexem, ...
L321p Neeritter
[(enk)]
,
Q033p Oirsbeek
[(ponywagen)]
),
trekken:
trekken (Q156a Groot-Loon, ...
Q085p Hoelbeek,
P188p Hoepertingen,
Q152p Kerniel,
Q092p Kleine-Spouwen,
P118p Kozen,
Q082p Munsterbilzen,
Q155a Neerrepen,
P117p Nieuwerkerken,
Q157a Overrepen,
P189p Rijkel,
P114p Runkelen,
P119p Sint-Lambrechts-Herk,
Q162p Tongeren,
Q091p Veldwezelt,
Q078p Wellen),
trekǝ (Q077p Hoeselt, ...
Q181p Sluizen),
trē̜kǝ (Q002p Hasselt, ...
Q079a Wintershoven),
trę.kǝ (Q154p Sint-Huibrechts-Hern, ...
Q075p Vliermaalroot),
trękn (Q071p Diepenbeek),
trękǝ (P179p Aalst, ...
P120p Alken,
K358p Beringen,
P187p Berlingen,
Q072p Beverst,
Q083p Bilzen,
P224p Boekhout,
Q160p Bommershoven,
Q156p Borgloon,
Q156p Borgloon,
Q159p Broekom,
P178p Brustem,
P182p Buvingen,
Q071p Diepenbeek,
Q242p Diets-Heur,
P115p Duras
[(ouder dan stre]\)]
,
P186p Gelinden,
P175p Gingelom,
Q002a Godschei,
P184p Groot-Gelmen,
Q079p Guigoven,
Q002p Hasselt
[(leer)]
,
Q164p Heks,
Q077p Hoeselt,
Q157p Jesseren,
P219p Jeuk,
P180p Kerkom,
Q176a Ketsingen,
Q167p Koninksem,
Q074p Kortessem,
P220p Mechelen-Bovelingen,
P176a Melveren,
Q169p Membruggen,
P213p Niel-Bij-Sint-Truiden,
P222p Opheers,
Q161p Piringen,
Q168a Rijkhoven,
Q158p Riksingen,
P223p Rukkelingen-Loon,
P107a Rummen,
P058p Stevoort,
P056p Stokrooie,
Q162p Tongeren,
P121p Ulbeek,
Q166p Vechmaal,
P192p Voort,
P227p Vorsen,
Q084p Waltwilder,
Q078p Wellen,
P118a Wijer,
P172p Wilderen,
Q179p Zichen-Zussen-Bolder),
(enk?)
tręk (P214p Montenaken
[(minder gebruikt)]
, ...
P213p Niel-Bij-Sint-Truiden),
trekker:
trɛkǝr (P186p Gelinden, ...
P197p Heers),
trekkettingen:
trekkettingen (Q032a Puth),
trękkęteŋǝ (Q009p Maasmechelen, ...
Q014p Urmond),
(enk)
trękkęteŋ (Q009p Maasmechelen),
trekkoord:
trękkǭt (Q113p Heerlen),
trekrepen:
trę ̝krīpǝ (L244c America),
trekriemen:
trekrēmǝ (Q101p Valkenburg),
trękrimǝ (Q004p Gelieren Bret
[(leer)]
),
trękrimǝn (L282p Achel),
trękrēmǝ (Q121c Bleijerheide, ...
Q111p Klimmen
[(leer)]
,
Q033p Oirsbeek,
Q032a Puth,
L373p Roosteren,
L423p Stokkem,
Q014p Urmond,
L289p Weert),
(enk)
trękrēm (Q113p Heerlen
[(leer)]
),
trękrīm (Q162p Tongeren
[(leer)]
),
trekstel:
trɛkstǝl (Q093p Rosmeer),
trekstrengen:
trɛkštręŋǝ (Q099q Rothem),
trektomen:
tręktōmǝ (Q004p Gelieren Bret),
trektouwen:
trektouwen (L209p Merselo, ...
Q033p Oirsbeek,
Q032a Puth,
L270p Tegelen,
L271p Venlo),
trekzeel:
trekzeel (L426z Holtum
[(enk)]
, ...
Q117a Waubach
[(enk)]
),
trekzeel(d)er:
tręk˲zē̜i̯lǝr (Q072p Beverst),
tręk˲zē̜ǝldǝr (Q096d Smeermaas),
trekzeelder:
tręk˲zęi̯ldǝr (Q111p Klimmen),
trekzeler:
tręk˲zēlǝr (Q004p Gelieren Bret),
voorzeel:
vi̯ę.rzē.l (Q089p Martenslinde),
wageltrekken:
wǭ.gǝltrękǝ (Q165p Hopmaal),
wagenhachten:
wāgnhaxtn (K359p Koersel),
wagenklinken:
wagenklinken (Q032a Puth),
zelen:
zęi̯lǝ (L321p Neeritter),
(enk)
zēl (Q211p Bocholtz),
zęi̯l (L331b Boukoul, ...
L331p Swalmen)
|
Aanvulling van het lemma strengen in wld I.10: kettingen of touwen waarmee een paard de kar of wagen trekt. [N 17, 26; N 5A II, 59c; monogr.] || De gesponnen draad op het strenghout strengen. [N 34, D add.] || Kettingen of touwen waarmee een paard de kar of wagen trekt. Het ene uiteinde ervan zit aan de trekhaken van het haam of van het borsttuig vast, het andere aan de voorste schei of aan een haak in de berrie van de kar of wagen. De benamingen voor strengen die uit touw vervaardigd zijn, werden achteraan geplaatst. Bij het woordtype strengen is niet altijd mogelijk uit te maken of de opgegeven dialectvariant enkelvoud of meervoud is. Het lemma Veldstrengen, dat zijn strengen waarmee een paard een akkerwerktuig voorttrekt, is al eerder behandeld in WLD I, afl. 2, p. 178. [JG 1a, 1b, 2a, 2b, 2c; N 13, 57, 58a en 58b]
I-10, I-13, II-7
|