| 23827 |
ijsheiligen |
ijsheiligen:
iesheiligen (L282p Achel)
|
12-14 mei, de ijsheiligen [ieshillieje]. [N 96C (1989)]
III-3-3
|
| 25154 |
ijspegel |
ijskegel:
eiskegels (L282p Achel),
ijskegels.
iskégəls (mv.) (L282p Achel),
ijspin:
iejspeunen (L282p Achel),
ijspunt:
iejspunten (mv.) (L282p Achel)
|
ijskegel [ZND 36 (1941)] || ijspegels aan het dak of aan de vensterbanken [ijskeekels, -pinnen, -kikkels, kakels] [N 22 (1963)]
III-4-4
|
| 24174 |
ijsvogel |
ijsvogeltje:
īi̯svøͅgəlkə (L282p Achel)
|
ijsvogel (16,5 schitterend blauwgroen boven, steenrood onder; vliegt snel over beek, sloot en langs ven; broedt in gat in steile over; vangt visjes; vrij zeldzaam [N 09 (1961)]
III-4-1
|
| 18913 |
ijver |
ijver:
hij hit veul iejver (L282p Achel)
|
Hij heeft veel ijver. [ZND 36 (1941)]
III-1-4
|
| 18914 |
ijverig |
ijverig:
hij is ieverig (L282p Achel)
|
Hij heeft veel ijver. [ZND 36 (1941)]
III-1-4
|
| 25134 |
ijzel, bevroren neerslag |
ijzel:
hiezel (L282p Achel),
iejzel (L282p Achel),
ijzel (m.).
izəl (L282p Achel)
|
ijzel [ZND 36 (1941)] || ijzel, onderkoelde regen waarvan de straten spiegelglad worden [heezel, hijzel] [N 22 (1963)]
III-4-4
|
| 25157 |
ijzelen |
ijzelen:
het hiezelt (L282p Achel, ...
L282p Achel),
iejzelt (L282p Achel, ...
L282p Achel),
ijzelen.
izələn (L282p Achel)
|
ijzelen [N 22 (1963)], [ZND 01 (1922)], [ZND 36 (1941)]
III-4-4
|
| 33420 |
ijzeren deurtje voor het ovengat |
ovenschedel:
[oven]sxēl (L282p Achel)
|
Het ijzeren deurtje waarmee het ovengat afgesloten wordt. Vergelijk het lemma "ovendeur" in aflevering II.1, pag. 71. Vroeger gebruikte men ter afslsuiting van de oven soms een lemen bal, die schotel genoemd werd. Zie voor de fonetische documentatie van het woorddeel (oven-) het lemma "bakoven" (3.1.3). [N 5A, 25b]
I-6
|
| 32767 |
ijzeren eg |
ijzeren [eg]:
īzǝr [eg] (L282p Achel)
|
De drie- of vierhoekige eg waarvan zowel het geraamte als de tanden van ijzer waren; zie afb. 55 en 56. Waar zulk een eg als onkruideg en/of als zaadeg diende, is vermeld in de betrokken lemmata verderop. De vorm die de ijzeren eg ter plaatse kon hebben, is hieronder voorgesteld door de tekens ∆ en vierkant. Voor ''eg'' en ''eg'' zie men de toelichting bij het lemma ''eg''.' [JG 1a + 1b add.; N 11, 70 + 71 + 72 add.; N 11A, 161; N J, 10; A 13, 16b; monogr.]
I-2
|
| 32907 |
ijzeren gaffel, oogstgaffel |
gaffel:
ga.fǝl (L282p Achel)
|
Twee- of drietandige ijzeren vork, met lange, enigszins gebogen tanden en een lange houten steel, gebruikt om hooi of korenschoven op te steken en op de wagen te laden. Zie afbeelding 10, b. Voor het voorkomen van de term riek en van varianten van het type gāfel, zie de toelichting bij het lemma ''houten gaffel''. Voor de fonetische documentatie van het woorddel (hooi) zie het lemma ''hooi''.' [N 18, 27; JG 1a, 1b; A 28, 2; L 1 a-m; L 16, 18a; L B2, 241; Lu 6, 2; S 9; Wi 3; Av 1 III 5a, b; monogr.]
I-3
|