| 34348 |
vlekziekte |
brand:
brant (L282p Achel)
|
Vlekziekte wordt veroorzaakt door een bacterie. De ziekte gaat gepaard met hoge koorts; op de huid tekenen zich rode en soms donkerblauwe vierkante of ruitvormige vlekken af (WBD I.6, blz. 854). [N 19, 27a; N 19, 27b; N 52, 19; N 76, 57; A 48a, 32; monogr.]
I-12
|
| 28829 |
vleug |
vleug:
vlø̄x (L282p Achel)
|
De richting waarin vezels of draden van een weefsel liggen. [N 59, 40a; N 62, 72; MW]
II-7
|
| 33141 |
vleugels in de wanmolen |
slagers:
slē̜gǝrs (L282p Achel),
vleugels:
vlø̄.gǝls (L282p Achel),
wieken:
wikǝ (L282p Achel)
|
De schuingeplaatste plankjes die op een as zijn gemonteerd die wordt aangedreven, waardoor er een windstroom ontstaat, in de wanmolen. [N 14, 45b; JG 1a, 1b, 2c; monogr.]
I-4
|
| 33986 |
vliegennet |
vliegenkleed:
vligǝklīǝt (L282p Achel),
vliegennet:
vligǝnęt (L282p Achel)
|
Fijnmazig net dat over een ingespannen paard wordt gehangen om het tegen vliegen te beschermen. [JG 1a, 1b, 2a, 2b; N 13, 82a]
I-10
|
| 22375 |
vlieger |
vlieger:
/
vlieger oploaten (L282p Achel)
|
/ [SND (2006)]
III-3-2
|
| 28425 |
vlieggat, vliegspleet |
tijlkot:
tilkoat (L282p Achel),
vlieggat:
vlieggat (L282p Achel)
|
Opening aan de voorkant van korf en kast waardoor de bijen in en uit kunnen vliegen. Een vlieggat moet niet te hoog van de grond zijn en liefst niet gericht op de koudste windrichting. ''s Winters kan men het vlieggat in de korf dichtmaken met een rolletje stro met wilgebast omwonden. In de moderne kast werkt men met een vlieggatschuif om de vliegspleet af te sluiten. Wat betreft het woordtype "tijlgat" zij opgemerkt dat het woorddeel "tijl" moeilijk eenduidig is te etymologiseren. Bij het kiezen van de woordtypen heeft de redactie de verschillende verklaringen in het midden gelaten. Het grondwoord is ''ijlgat''. Met het voorafgaande lidwoord ''het'' werd de uitspraak door metanalyse ''tijlgat''. Dus ''tijlgat'' is ontstaan uit ''het ijlgat''. Of in dit lemma alle varianten van ''tijl-'' als metanalyse van ''het ijl-'' geīnterpreteerd kunnen worden, blijft echter een vraag. [N 63, 5a; N 63, 10b; N 63, 5b; Ge 37, 15; monogr.]
II-6
|
| 28427 |
vliegplank |
aanvliegplank:
aanvliegplank (L282p Achel)
|
Aan- en uitvliegplank bij korf en kast. Onder het vlieggat maakt men een smal loopplankje waarop de bijen kunnen lopen bij het in- en uitgaan van de korf of kast. Aan de vliegplank kan de imker in korte tijd constateren of een bijenvolk gezond is of ziektes heeft. Hij kan bepalen of er al of niet dracht is, of er roverij plaatsvindt, en hij kan aan de vliegplank vele andere observaties doen. Immers, hij moet vermijden vaak in de korf of kast te gaan, daar dit tijd en honingverlies kost en teveel verstoring in de korf veroorzaakt. [N 63, 5b; N 63, 10a; Ge 37, 28]
II-6
|
| 24499 |
vlier |
klapbushout:
gecombineerd met ZND 8 055, idem
klabeshout (L282p Achel)
|
vlierboom (sambucus nigra) [ZND 15 (1930)]
III-4-3
|
| 24392 |
vlinder |
vlinder:
vlendər (L282p Achel),
vlinder (L282p Achel)
|
vlinder [ZND 16 (1934)] || vlinder, pepel [RND]
III-4-2
|
| 18701 |
vlinderdasje |
nondejuke:
noͅndədžykə (L282p Achel)
|
vlinderstropdas [nondejuuke, striekske] [N 23 (1964)]
III-1-3
|