e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... dialect=L250p plaats=Arcen

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
machine om roggebrooddeeg te maken roggebroodmachine: rǫgǝbrūǝtmǝšīn (Arcen) Vergelijk het lemma ''mengmachine voor deeg''. [N 29, 104] II-1
madeliefje meizoetje: męi̯zø̄i̯tjǝ (Arcen), męi̯zø̜tjǝ (Arcen), -  mei zeuitjes (Arcen), meizödje (Arcen) Bellis perennis L. Een zeer algemeen voorkomend plantje met losse witte bloempjes, die aan de uiteinden paarsrood kunnen aanlopen, met een geel hartje. Het komt voor in weilanden, op gazons en in bermen en bloeit bijna het hele jaar door, vooral van april tot september. Het varieert in hoogte van 5 tot 15 cm en wordt ook vaak meizoentje genoemd. Door de onzekere etymologie van het woord meizoentje, waarin mei- oorspronkelijk vermoedelijk eerder "weide" dan "mei(maand)" betekent, met zijn vele (volksetymologische) vervormingen, is de onderverdeling van de verschillende typen zeer globaal gehouden. Invoeging van -l- (en -r-) komt voor onder meibloempje en meizoetje; de betrokken varianten staan telkens achteraan in de behandeling van de woordtypen; molenzoetje is echter apart gehouden. [A 17, 1a; A 49B, 1a; L 40, 81; monogr.] || madeliefje [DC 17 (1949)] I-5, III-4-3
maken maken: make (Arcen), máákə (Arcen) maken [DC 02 (1932)] III-1-4
man man: man (Arcen, ... ), mān (Arcen) man [RND], [RND], [SGV (1914)] III-3-1
mand mand: mant (Arcen) De algemene benaming voor een uit wissen gevlochten mand. Zie ook afb. 284. Uit het materiaal blijkt dat er niet altijd een onderscheid wordt gemaakt tussen de woorden mand en korf. Als dat wel wordt gedaan, duidt men met het eerste woord eerder een mand met oren aan, terwijl men het tweede gebruikt voor een mand met een hengsel (vgl. Janssens, pag. 24 e.v.). Zie ook het lemma ɛkorfɛ.' [N 20, 48; N 40, 37; L 1 a-m; S 23; monogr.] II-12
mangel, wringer mangel: mangəl (Arcen) Toestel met tegen elkaar draaiende cilinders om gewassen linnengoed glad te maken (mangel, wringer) [N 79 (1979)] III-2-1
mankeren mankeren: mankeere (Arcen), schelen: schille (Arcen) mankeren [SGV (1914)] || schelen, mankeren [SGV (1914)] III-1-2
mannelijk schaap bok: bok (Arcen), buk (Arcen), schapenbok: sxōpǝbok (Arcen), sxǭpǝmbuk (Arcen) Het mannelijk schaap in het algemeen. Varianten van het woordtype hamel die voor "mannelijk schaap" zijn opgegeven, zijn naar het lemma ''gesneden mannelijk schaap'' (2.2.5) overgeheveld. [L 5, 30b; L 20, 22a; L 39, 44; L 6, 25; L B2, 319; JG 1a, 1b, 1c, 2c; A 2, 46; A 4, 22a; Wi 12; AGV, m 3; R 3, 34; VLD; S, Q 105 add.; monogr.] I-12
mannelijke duif duiverik: du(u(fferik (Arcen) Mannetjesduif. [SGV (1914)] III-3-2
mannelijke eend weender: windǝr (Arcen), wielder: wildǝr (Arcen) [GV, K 2; L 1a-m; L 3, 3; L 14, 18; JG 1a, 1b, 2c; S 18; NE II, 55; Vld.; A 6, add.; monogr.] I-12