| 26423 |
staakijzer van de watermolen |
staakijzer:
stākęǝzǝr (P053p Berbroek)
|
Bij watermolens een loodrecht staande, zware spil die aan de bovenzijde met een nok in het gat van de rijn van de loper past en aan de onderzijde in een op een beweegbare balk staande ijzeren pot draait. Op het staakijzer is een rondsel gemonteerd. Het geheel bevindt zich bij watermolens meestal onder de molenstenen. Achter het plaatscodenummer is tussen haakjes vermeld van welk materiaal het staakijzer in de betreffende plaats is vervaardigd. Zie ook het lemma ɛstaakijzer van de windmolenɛ.' [Vds 82; Jan 104; Coe 90; Grof 103; A 42A, 14; A 42A, 22; N D, 14]
II-3
|
| 17819 |
staan |
staan:
stoun (P053p Berbroek)
|
staan [ZND 46 (1946)]
III-1-2
|
| 20125 |
staart |
staart:
stat (P053p Berbroek),
stát (P053p Berbroek),
staartje:
stɛtšǝ (P053p Berbroek)
|
[A 2, 37; L 29, 27; S 35; monogr.]Zie afbeelding 2. [JG 1a, 1b, 2c; monogr.] || Zie afbeelding 2.37. [JG 1a, 1b; RND 60]
I-11, I-12, I-9
|
| 26406 |
staarten |
alpstaarten:
alǝpstɛt (P053p Berbroek)
|
In de velg van het molenrad ingepende houten blokjes waartegen de schoepen zijn bevestigd. [Vds 70; Coe 64; Jan 73]
II-3
|
| 33976 |
staartriem |
staarttoom:
stattui̯m (P053p Berbroek)
|
Riem die onder de staart van het paard doorloopt en aan het haam of aan het borsttuig is vastgemaakt als het paard geen zadel draagt. Dit onderdeel van het paardetuig was al aan het verdwijnen in de laatste fase van het met kar en paard rijden. Het belet dat het haam naar voren schuift als het paard het hoofd buigt. [JG 1b, 1c, 2b, 2c; monogr.]
I-10
|
| 28377 |
stal |
stal:
sta.l (P053p Berbroek)
|
Een ruimte in het algemeen, die onderdak biedt aan vee. De benamingen kunnen zowel het gebouw, als de ruimte daarbinnen betreffen. Meestal wordt kortheidshalve van "de stal" gesproken, als men het veeverblijf en met name de koestal bedoelt. [JG 1a en 1b; Wi 11; S 50; L A1, 4; RND 97; monogr.; add. uit N 5A, passim]
I-6
|
| 34056 |
stamboekstier |
ingeschreven (bijvgl. nmw.):
ei̯ngǝsxrē.vǝ (P053p Berbroek)
|
Stier waarvan de gegevens betreffende afkomst e.d. in een stamboek staan ingeschreven: raszuivere stier. Zie afbeelding 4. [JG 1a, 1b]
I-11
|
| 20677 |
stamppot |
potage:
#NAME?
petaazje (P053p Berbroek),
stomp:
stómp (P053p Berbroek)
|
Stamppot, heel in het algemeen [N 16 (1962)] || Wat verstaat u onder: potaage, petazzie (soep, gekookte groente of stamppot?) a.u.b. ook de uitspraak aangeven [N 16 (1962)]
III-2-3
|
| 21166 |
station |
statie (<lat.):
ich heb minne parraplie in ne statie laote stan (P053p Berbroek)
|
Ik heb mijn paraplu in het station laten staan [ZND 46 (1946)]
III-3-1
|
| 26273 |
staven |
spillen:
spelǝ (P053p Berbroek)
|
De spijlen van het rondsel of van de wieg in zowel de water- als de windmolen. Zie ook afb. 58. In de meeste watermolens uit het onderzoeksgebied was het rondsel vervangen door een, vaak metalen, kamrad. De benamingen voor de kammen van dit soort raderen zijn geplaatst in het lemma ɛkammenɛ.' [N O, 14b; N O, 50f; Vds 92; Jan 103; Coe 83]
II-3
|