e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... plaats=Bilzen

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
een beitel slijpen scherp maken: šɛr(ǝ)p mǭkǝ (Bilzen), slijpen: slęjpǝ (Bilzen) De beitelsnede scherp maken met behulp van de slijpsteen. [N 53, 48a; N 53, 110; monogr.] II-12
een beitel wetten vamen: vē̜mǝ (Bilzen), vamen afdoen: dǝ vǭmǝn, vē̜m ǭf˱dūn (Bilzen) De kleine oneffenheden die bij het slijpen zijn gevormd op de snede van de beitel met behulp van een wetsteen verwijderen. Zie ook afb. 72. [N 53, 48b] II-12
een bochel inwerken een kroft inwerken: nǝ kruf ęnwęrkǝ (Bilzen), in een piet verwerken: ęn nǝ pet vǝrwęrkǝ (Bilzen) Een bochel in een jas werken door middel van het knippen van het patroon of door strijken of persen. [N 59, 89] II-7
een boogje breken boog breken: buǝx brę̄kǝ (Bilzen), het glas breken: ǝt glǭs brę̄kǝ (Bilzen) Het schrapglas in gebogen vorm breken, zodat men daarmee de zool kan schrappen. [N 60, 119c] II-10
een borrel drinken een borrel pakken: verzamelfiche, ook mat. van ZND 1a-m  ne borrel pakke (Bilzen), een drupje drinken: verzamelfiche, ook mat. van ZND 1a-m  e drepke drenken (Bilzen), ən drĕpkə drĕnkə (Bilzen), een op zijn hart zetten: eene op z’n hat zètte (Bilzen), een woepen: eene woeppe (Bilzen), naar de vrouw eens gaan kijken: verzamelfiche, ook mat. van ZND 1a-m  noë de vroo es gon kieken (Bilzen), naar het kindje gaan kijken: verzamelfiche, ook mat. van ZND 1a-m  noë ’t kindje gon kieken (Bilzen) druppel (drinken), een borrel pakken [ZND 23 (1937)] || jenever drinken (proeven) [N 80 (1980)] III-2-3
een borstel aanzetten borstel aanzetten: bosǝl ǭnzętǝ (Bilzen) Het aan de pekdraad bevestigen van een varkensborstel. Men splijt daarbij het varkenshaar gedeeltelijk en draait de twee spliteindjes kruislings om het spitse uiteinde van de pekdraad en zet de borsteleindjes vast in een gaatje in de pekdraad. [N 60, 198b] II-10
een boterham smeren een boterham smeren: ənə boͅtram smēͅərə (Bilzen) smeren [RND] III-2-3
een cadeau geven schenken: schênken (Bilzen), šeŋkə (Bilzen) Schenken. [Willems (1885)], [ZND A1 (1940sq)] III-3-2
een draad om het knoopsgat naaien oversteken: īvǝrstē̜kǝ (Bilzen) Een draad om het knoopsgat naaien tegen het uitrafelen. [N 59, 139] II-7
een duif bovenaan de deelnemerslijst zetten numro een: Algemene opmerking bij deze vragenlijst: invuller heeft hierbij twee bijlagevellen bijgevoegd, t.w.  numeroo een zètte (Bilzen) een duif bovenaan die lijst zetten (om te suggereren dat ze de meeste kans maakt op een goede uitslag)? [N 93 (1983)] III-3-2