| 29323 |
hekel |
hekel:
hiǝkǝl (Q083p Bilzen)
|
Plank met rechtop staande pinnen waar het vlas doorheen wordt getrokken. [L 1, a-m; L 26, 30; monogr.]
I-5
|
| 18998 |
helpen |
helpen:
hɛlpə (Q083p Bilzen)
|
helpen [ZND A1 (1940sq)]
III-1-4
|
| 19915 |
hemel |
hemel:
dən i.əməl (Q083p Bilzen),
hiemel (Q083p Bilzen),
hīməl (Q083p Bilzen)
|
hemel [RND] || Hemel. [ZND 01 (1922)], [ZND A1 (1940sq)]
III-3-3
|
| 34474 |
hen met kuikens |
klokhen:
kloken (Q083p Bilzen)
|
Kip die rondloopt met kuikens. Zie afbeelding 9. [A 6, 1c; A 28, add.; L 22, 22; Gwn 5, 15 add.; NE II, 11; L B2, 320; R 3, 40; JG 1a, 1b, 2c; Vld.; monogr.]
I-12
|
| 22746 |
hengel: angel |
angel:
angel (Q083p Bilzen)
|
Hengel. [ZND 01 (1922)]
III-3-2
|
| 33748 |
hengst |
hengst:
hęŋs (Q083p Bilzen)
|
Ongesneden mannelijk paard. [JG 1a, 1b; A 4, 2b; L 20, 2b; L 39, 42; L A1, 166; S 27; Wi 8; monogr.]
I-9
|
| 33757 |
hengstveulen |
hengsteveulen:
hęŋstǝvīǝ.lǝ (Q083p Bilzen),
ęŋstǝvēǝ.lǝ (Q083p Bilzen)
|
Het mannelijk jong van een paard. [JG 1a, 1b; N 8, 3a]
I-9
|
| 27358 |
hennep |
hennep:
hɛnǝp (Q083p Bilzen),
ɛnǝp (Q083p Bilzen),
kennep:
konǝp (Q083p Bilzen),
kø̜nǝp (Q083p Bilzen),
kɛnǝp (Q083p Bilzen)
|
Cannabis sativa L. De tot een paar meter hoog opgroeiende eenjarige plant met getande zesvingerige bladeren. Van de vezels vervaardigt men touw en grof linnen voor zeilwerk. Het zaad is oliehoudend en wordt ook wel als vogelvoer gebruikt. Hennep is een tweehuizige plant, zodat men kan spreken van mannelijke en de vrouwelijke planten. De mannelijke (Cannabis sativa mas L.) groeit aanvankelijk harder, maar sterft ook eerder af. Hij is tengerder dan de vrouwelijke en levert alleen vezels. De vrouwelijke (Cannabis sativa foemina L.) is veel forser, draagt het zaad en levert de beste vezels. Door het forse uiterlijk van de vrouwelijke plant wordt deze vaak aangezien voor de mannelijke. In dit lemma worden onder A. eerst de algemene benamingen gegeven. Voor zover bekend volgen onder B. de benamingen voor de vrouwelijke en onder C. die voor de mannelijke hennep. Zie Brok 1973 en 1984. [A 49, 14a en 14b; L A1, 91; L 1, a-m; L 1u, 87; L 15, 6; Wi 52; S 13; monogr.; add. uit JG 1d] || De onbewerkte hennep die door enkele bewerkingen geschikt wordt gemaakt voor het spinnen. De gewone hennep kan wegens de buitengewone sterkte, de betrekkelijk grote lengte en buigbaarheid der vezels als de meest geschikte stof worden beschouwd voor het vervaardigen van touwwerk (Grothe, pag. 234). Al naar gelang het land van herkomst spreekt men van inlandse, Belgische, Italiaanse, Russische, Hongaarse hennep en van Manillahennep, Javahennep enz. Iedere soort kan variëren in kwaliteit en kleur. Het woordtype kennepin duidt op de vrouwelijke hennepplant. [N 48, 12a; Wi 52; S 13]
I-5, II-7
|
| 30886 |
hennepgaren |
kempgaren:
kɛmpgǭn (Q083p Bilzen)
|
Het grove hennepgaren waar men pekdraad van draait. [N 60, 196a; N 60, 238b; N 36, 44]
II-10
|
| 33282 |
hennepzaad |
kempzaad:
kɛmpzōǝt (Q083p Bilzen)
|
Het oliehoudend zaad van de hennepplant, vooral gebruikt als vogelvoer. [monogr.; add. uit Wi 52; S 13]
I-5
|