| 28856 |
naaizijde |
naaizij(de):
niǝnzi-j (Q121c Bleijerheide)
|
Zijden naaigaren dat oorspronkelijk vervaardigd werd van zuiver zijde. Meestal werkt men nu met zijde die gemaakt is van afvalzijde met katoen (Papenhuyzen III, pag. 12). [N 59, 7a; N 59, 7c; N 62, 57]
II-7
|
| 26113 |
naald |
naald:
nolt (Q121c Bleijerheide),
nǫlt (Q121c Bleijerheide),
slietzij:
šles˲zij (Q121c Bleijerheide)
|
De naald is een draad gehard staal, voorzien aan de ene zijde van een spitse punt en aan de andere zijde van een oog om de draad door te steken. De kleermaker of naaister gebruikt ze om te naaien, te stoppen of te borduren. Men kent naalden in verschillende lengtes en diktes. De keuze van de naald hangt af van het beoogde doel, de draad en dikte van de draad en de dikte van de stof (Gerritse, pag. 26 en 27). [N 59, 11a; N 62, 49a; N 62, 49c; L 5, 2; L 8, 29; L B1, 76; Gi 1.IV, 13a; MW; Wi 6; S 25; monogr.] || Schuifdeuren sluiten met een naad tegen elkaar. Om deze naad dicht te houden wordt de ene deur aan de voor- en de andere aan de achterzijde voorzien van een rechtopgaande lat waarvan de ene helft half over de naad reikt en het andere gedeelte op de deur is bevestigd. Deze latten worden naalden genoemd. Zie ook afb. 58b-c. [N 55, 32c]
II-7, II-9
|
| 28887 |
naaldendoos |
naaldendoosje:
nǫldǝdȳsjǝ (Q121c Bleijerheide)
|
Doosje tot berging van spelden of naalden. [N 59, 13b; N 62, 70; Gi 1.IV, 63]
II-7
|
| 17848 |
naar huis gaan |
naar heim gaan:
noa heem joa (Q121c Bleijerheide)
|
naar huis gaan [DC 03 (1934)]
III-1-2
|
| 34013 |
naar links |
haar:
hār (Q121c Bleijerheide)
|
Voermansroep om het paard naar links te doen gaan. [JG 1b; N 8, 95 c, 95d en 96; L 1 a-m; L B 2, 255; L 26, 2; L 36, 81c; S 12; monogr.]
I-10
|
| 34014 |
naar rechts |
hut:
hȳt (Q121c Bleijerheide)
|
Voermansroep om het paard naar rechts te doen gaan. [JG 1b; N 8, 95a en 96; L 1 a-m; L B 2, 256; L 26, 2; L 36, 81d; S 12; monogr.]
I-10
|
| 25351 |
naasten |
benaderen:
bǝnǭdǝrǝ (Q121c Bleijerheide)
|
Als bij controle blijkt dat het gewicht van het te slachten dier niet juist, d.w.z. te laag door de eigenaar is opgegeven bij de belastingdienst, mogen de kommiezen de waarde van het overwicht zelf houden. Volgens de informant van L 321 hangt dit naasten van de te lage prijs af en niet van het gewicht. [N 28, 3]
II-1
|
| 27460 |
nabreken |
nabreken:
noǝbrē̜xǝ (Q121c Bleijerheide
[(Domaniale)]
[Willem-Sophia]),
nōbrē̜xǝ (Q121c Bleijerheide
[(Domaniale)]
[Domaniale, Wilhelmina]),
narijten:
noǝrīsǝ (Q121c Bleijerheide
[(Domaniale)]
[Willem-Sophia])
|
Gesteente uit het dak en eventueel uit de wanden wegnemen om op deze wijze toegedrukte galerijen en steengangen weer te verruimen. [N 95, 903; N 95, 390; N 95, 384; monogr.; Vwo 216; Vwo 537]
II-5
|
| 27264 |
nachtdienst |
(de) nacht:
nāt (Q121c Bleijerheide
[(Domaniale)]
[Eisden]),
nachtschicht:
nātšix (Q121c Bleijerheide
[(Domaniale)]
[Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV])
|
De dienst van 10 uur ''s avonds tot ''s anderendaags 6 uur in de morgen (Vanwonterghem pag.160, Defoin pag. 211). Volgens de informant van Q 15 kende de nachtdienst een vierkante penning. Het woordtype "televisieschicht" duidt volgens dezelfde invuller op het feit dat, wanneer deze dienst begon, het t.v.-programma was afgelopen. Ze begon twee uur later dan de normale nachtdienst en werd vooral gevuld met roofwerkzaamheden. Zie verder ook de toelichting bij het lemma Controlepenning. [N 95, 118; monogr.; Vwo 539; Vwo 540]
II-5
|
| 24213 |
nachtegaal |
nachtegaal:
na’tejaal (Q121c Bleijerheide)
|
nachtegaal
III-4-1
|