24302 |
restant vissen |
goudvis:
jood’visj (Q121c Bleijerheide),
sprot:
sjprot (Q121c Bleijerheide),
traan:
troan (Q121c Bleijerheide)
|
goudvis || sprot (vis) || vistraan
III-4-2
|
24230 |
restant vogels |
drang:
dreng (Q121c Bleijerheide),
duifhuis:
doef’fes (Q121c Bleijerheide),
duivenslag:
doev’vesjlaag (Q121c Bleijerheide),
kersenknijper:
kieë’sjeknepper (Q121c Bleijerheide),
mussenmannetje:
meu’sjemensje (Q121c Bleijerheide),
mussenval:
meu’sjeval (Q121c Bleijerheide),
roekoeken:
roe’koek(k)e (Q121c Bleijerheide),
struiseveer:
sjtroe’seveer (Q121c Bleijerheide),
tsietterwiet:
tsiet’terwiet (Q121c Bleijerheide),
vogelszaam:
voeë’jelszoam (Q121c Bleijerheide),
voor-zeigen (du.):
vuur’tseje (Q121c Bleijerheide)
|
duif klokken || duivenhok || duiventil || kirren || klapdeurtje ve duiventil || kruisbek || mannelijke huismus (ruigeltje) || mussenval || struisveer || vinkenslag || vogelzaad
III-4-1
|
24295 |
restant zoogdieren |
das:
daas (Q121c Bleijerheide),
dasbijten:
gevecht tussen hond en das en ook de methode van africhten van de hond voor de dassenjacht
daas’biese (Q121c Bleijerheide),
molmuis:
mol’moes (Q121c Bleijerheide),
scheck:
sjek (Q121c Bleijerheide)
|
das || dassengevecht || gevlekt dier || woelmuis
III-4-2
|
28039 |
restkool |
restkolen:
ręskoǝlǝ (Q121c Bleijerheide
[(Domaniale)]
[Wilhelmina]),
reststuk:
rɛsštøk (Q121c Bleijerheide
[(Domaniale)]
[Domaniale])
|
Een hoeveelheid kool die, door welke oorzaken dan ook, niet ontgonnen wordt. Het woordtype "kant" werd volgens Lochtman (pag. 190) op de Domaniale mijn nog tot in de jaren 1920-1930 gebruikt. [N 95, 518; monogr.]
II-5
|
25438 |
reuzel |
veer:
vē̜r (Q121c Bleijerheide)
|
Bladvet, vetweefsel tegen de achtervlakte van de buik bij varkens. Het zijn twee platen vet. Men hangt ze op een stok te drogen (P 107a) en vervolgens worden ze in vierkante stukjes gesneden. Algemeen gebruik is dat deze vierkante stukjes worden gebraden tot "kaantjes". Het vet dat na het uitbakken overblijft, gebruikt men als smeer- of bakvet. [N 28, 75; N 28, 76; monogr.]
II-1
|
20633 |
reuzel, bladvet |
veer:
veër (Q121c Bleijerheide),
vet rondom het middenrif
veer (Q121c Bleijerheide),
verenvet:
ve’revet (Q121c Bleijerheide)
|
Ongesmolten varkensvet, reuzel, (vlieze, vieze, vizze, reuzel?) [N 16 (1962)] || vet || vet rondom het middenrif
III-2-3
|
18265 |
revers |
omslag:
ömsjlaach (Q121c Bleijerheide),
ø̜mšlāx (Q121c Bleijerheide),
revers:
rǝvē̜rs (Q121c Bleijerheide),
revers (fr.):
d’r revers (Q121c Bleijerheide)
|
de omslag van de kraag op de borst (revers?) [N 59 (1973)] || De omslag van de kraag op de borst. [N 59, 124; N 62, 31d; MW] || Hoe noemt U: de revers? [N 62 (1973)]
II-7, III-1-3
|
28793 |
ribfluweel, manchester, koordmanchester |
manchester:
manšɛstǝr (Q121c Bleijerheide)
|
Zwaar geribd of glad katoenfluweel voor werkkleding. [N 62, 94; N 59, 201; MW; monogr.]
II-7
|
27793 |
richting |
richtung:
rextuŋ (Q121c Bleijerheide
[(Domaniale)]
[Eisden])
|
De te volgen richting bij de aanleg van mijngangen. Volgens de invuller uit Q 121 bestond de "richtung" uit drie verzwaarde touwtjes (schietloden) die in elkaars verlengde aan het dak van de mijngang bevestigd waren. De markeringen werden door de mijnmeter aangebracht. Het woordtype "stonde" (Q 112a, Q 113, Q 117, Q 121, Q 121b, Q 202) is gelijk aan het Duitse "Stunde", dat in de mijnwerkersterminologie een speciale betekenis krijgt (z. RhWB XVIII pag. 938 s.v. "Stunde"). [monogr.; N 95, 846; N 95, 708]
II-5
|
27796 |
richtingssnoer, schietlood |
lood:
luǝt (Q121c Bleijerheide
[(Domaniale)]
[Wilhelmina]),
loodje:
lyǝtšǝ (Q121c Bleijerheide
[(Domaniale)]
[Domaniale]),
richtungssnoer:
rixtuŋsšnōr (Q121c Bleijerheide
[(Domaniale)]
[Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]),
schietlood:
šesluǝt (Q121c Bleijerheide
[(Domaniale)]
[Domaniale])
|
Een met een loden gewichtje verzwaarde draad, waarmee men de loodrechte richting bepaalt. De schietloden of richtingstouwen worden bevestigd aan meettekens in het dak (MBK II pag. 41). [N 95, 847; N 95, 859]
II-5
|