e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... plaats=Bleijerheide

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
vensterbekleding bekledung: bǝklęjduŋ (Bleijerheide) De, vaak houten, betimmering van de muur vanaf de vensterbank tot de vloer. Zie ook afb. 57a. [N 55, 44e] II-9
vensterblinden binnenslagen: benǝšlē̜ǝx (Bleijerheide) Houten panelen of borden die aan de binnenzijde van het huis aan één of aan beide zijden van het raamkozijn zijn aangebracht. Men onderscheidt slag- of vouwblinden die draaiend geopend kunnen worden en schuif- of rolblinden die in een in de muur uitgespaarde ruimte geschoven kunnen worden. [N 55, 65b; A 23, 18b; A 46, 11c; L 32, 75a; RND 10, 49 add.; monogr.] II-9
vensterluiken blinden: bleŋ (Bleijerheide), uitwendige vensterslagen: ūswɛndejǝ venstǝršlē̜ǝx (Bleijerheide), vensterslagen: venstǝršlē̜ǝx (Bleijerheide  [(idem)]  ) Zie kaarten. De houten panelen die draaiend aan de buitenkant van het huis aan beide zijden van het raam zijn aangebracht. Er bestaan ook losse vensterluiken die 's avonds voor het raam worden geplaatst en 's morgens weer verwijderd worden. Zie voor het woordtype 'vensters' ook Van Keirsbilck I pag. 466 s.v. 'venster': ø̄Ook dikwijls gebruikt in den zin van een beweeglijk luik vóór een venster, aan den buitenkant.ø̄ [N 55, 65a; A 23, 18a; A 46, 11a; L 1 a-m; L 32, 75b; L 1u, 17; L B1, 155; L A2, 409; rnd 49 add.; monogr.; Vld.] II-9
ventilatiepan pan met loftloker: pan met loflø̜xǝr (Bleijerheide) Dakpan met een ventilatie-opening. Een dergelijke opening werd in Q 202 een loftlok (loflǭk) genoemd. [N 32, 45a] II-8
veranderen sich ndern (du.): en⁄dere, ziech (Bleijerheide) anders worden III-4-4
verankeren verankeren: vǝraŋkǝrǝ (Bleijerheide) Muren en balklagen met behulp van ankers met elkaar verbinden ten einde het uitwijken van de muren te voorkomen. [N 54, 122a] II-9
verband verband: dǝr vǝrbaŋk (Bleijerheide) De wijze waarop men bij het metselen van muren de stenen op en naast elkaar plaatst. [monogr.] II-9
verbandkamer verbandkamer: vǝrbantkamǝr (Bleijerheide  [(Domaniale)]   [Emma]), verbandpost: vǝrbaŋkpǫs (Bleijerheide  [(Domaniale)]   [Laura, Julia]), verbandsboede: vǝrbantsbuǝt (Bleijerheide  [(Domaniale)]   [Laura, Julia]), verbandslokaal: vǝrbantslokāl (Bleijerheide  [(Domaniale)]   [Wilhelmina]) Ruimte bovengronds waar onder leiding van een bedrijfs- of mijnarts verwondingen behandeld kunnen worden. [N 95, 26; N 95, 951; N 95, 952; monogr.] II-5
verbandmeester verbandmeester: verbandmeester (Bleijerheide  [(Domaniale)]   [Emma, Maurits]), verbandsmeester: vǝrbantsmēstǝr (Bleijerheide  [(Domaniale)]   [Domaniale]) De verbandmeester verbond de wonden die de mijnwerkers hadden opgelopen. Hij deed dit werk onder leiding van de mijnarts. [N 95, 161; N 95, 951] II-5
verbeterde pan driekoppan: dręjkǫppan (Bleijerheide), muldenpan: møldǝpan (Bleijerheide), tweekoppan: tswęjkǫppan (Bleijerheide) Algemene benaming voor een dakpan die voorzien is van zijsluitingen. Volgens de invuller uit Q 95 was de verbeterde dakpan geribbeld (g\røb\lt) van vorm. In L 360 was de pan voorzien van een sluiting (sløjte!), in Q 3 van een dobbelsluiting (dǫb\lslǫwte!). [N 32, 44b; monogr.] II-8