| 21289 |
soldaten |
piotten:
piotte (L269p Blerick),
soldaten:
saldaote (L269p Blerick),
seldaote (L269p Blerick),
soldaote (L269p Blerick),
səldô:tə (L269p Blerick)
|
algemene naam voor soldaten [volk, soldatenvolk, soldaterij] [N 90 (1982)] || soldaten [RND]
III-3-1
|
| 18408 |
soorten schorten |
cotonnade (fr.) scholk:
ruitjeskatoen
kartenate scholk (L269p Blerick)
|
zijn er verschillende namen voor verschillende soorten van deze kledingstukken ? [DC 15 (1947)]
III-1-3
|
| 21739 |
soorten soldaten |
piot:
ps. invuller noteert hier een i + j (en geen "ij").
pijot (L269p Blerick),
Van Dale: (gew. en Barg.) infanterist.
piot (L269p Blerick, ...
L269p Blerick,
L269p Blerick),
zandhaas:
Van Dale: zandhaas, 2. (spott.) ben. voor infanterist.
zandhaas (L269p Blerick)
|
iemand die in dienst gaat in plaats van een ander [remplaçant] [N 90 (1982)] || welke verschillende soldaten onderscheidt u [piot, zandhaas, kalkvreter] [N 90 (1982)]
III-3-1
|
| 32576 |
soorten van dierlijke mest |
geitemest:
gęi̯tǝ[mest] (L269p Blerick),
koemest:
ku[mest] (L269p Blerick),
paardsmest:
pɛ ̝rts[mest] (L269p Blerick),
schapemest:
sxǭpǝ[mest] (L269p Blerick),
varkensmest:
vɛr(ǝ)kǝs[mest] (L269p Blerick)
|
De termen voor de verschillende soorten van dierlijke mest zijn op deze plaats in een lemma verenigd, omdat er (met name door N 11 en N 11A) in het kader van de bemesting van akker en weide naar werd geïnformeerd. Ze zouden evengoed passen in de sfeer van het uitmesten van de stallen en de mestbereiding, ook al kan men voor bepaalde gewassen de akker het best bemesten met de mest van een bepaalde veesoort en zal men in de mestvaalt sommige soorten dierlijke mest afzonderlijk verzamelen. In sommige plaatsen wordt naast of in plaats van (stal)mest het woordtype koestalmest of koemest gebruikt ter aanduiding van natuurlijke mest. Dat is niet verwonderlijk wanneer men bedenkt dat op de boerderij de meeste mest geproduceerd wordt door de koeien. In dit lemma zijn geen benamingen opgenomen, die specifiek zijn voor de uitwerpselen van de genoemde diersoorten. Voor de plaatselijke varianten van -[mest [JG 1a + 1b add.; A 9, 24 + 25; N 11, 27; N 11A, 5a t /m f; N M, 10a + b add.; L 20, 22f; A 4, 22f]
I-1
|
| 34118 |
soortige koe |
behangen koe:
bǝhaŋǝ ku (L269p Blerick),
gesloten koe:
gǝslǭtǝ ku (L269p Blerick)
|
Koe die harmonisch van bouw is. [N 3A, 140]
I-11
|
| 33224 |
sorteermachine |
patattenmolen:
pǝtatǝmø̄lǝ (L269p Blerick)
|
Het toestel bestaande uit enkele schuddende zeven met gaten van verschillende afmetingen waar de aardappelen overheen worden geleid en naar grootte gesorteerd. [N 12, 32]
I-5
|
| 33222 |
sorteren met de hand |
uitzoeken:
utzø̄kǝ (L269p Blerick)
|
Vroeger werden vaak de grote van kleine aardappelen gescheiden bij het rapen zelf op het veld; zie de toelichting bij het lemma Aardappelmand. Tegenwoordig worden de aardappelen op de boerderij gesorteerd; niet meer met de hand maar met een sorteermachine. Zie het lemma Sorteermachine. [N 12, 31; JG 1a, 1b gedeeltelijk, 1c, 2c; monogr.]
I-5
|
| 33223 |
sorteren met de machine |
zeven:
zē̜vǝ (L269p Blerick)
|
Zie de toelichtingen bij de lemmaɛs Sorteren Met De Hand en Sorteermachine. [N 12, 33]
I-5
|
| 34576 |
spaak |
speek:
spēk (L269p Blerick),
speken:
spęi̯kǝ (L269p Blerick)
|
Elk van de houten staven die de verbinding vormen tussen de velg van het wiel en de naaf. Afhankelijk van de omtrek van het wiel zijn er tien tot zestien spaken. Er zijn twee soorten spaken: ronde en platte. Voor zover ze specifieke benamingen krijgen, worden ze behandeld onder A resp. B. [N 17, 61a-b + 62a-b; N 18, 99; N G, 44a; JG 1a; JG 1b; JG 2b; S 34; A 4, 20b; L 20, 20b; L 7, 13; monogr.]
I-13
|
| 21896 |
spaarpot |
spaarpot:
spaarpot (L269p Blerick)
|
de pot waarin geld wordt gespaard [spaarpot, spaarspot, ponk] [N 89 (1982)]
III-3-1
|