17852 |
vooroverduikelen |
duikelen:
dykələ (L317p Bocholt),
over zijn kop schieten:
ever ziene kop scheeten (L317p Bocholt)
|
duikelen, voorover vallen [stulpe, stölpe] [N 10 (1961)] || hij kan over zijn hoofd tuimelen (buitelen), een tuimeling maken [ZND 08 (1925)]
III-1-2
|
34132 |
voorpoten met dikke knie |
stalbenen:
stalbē̜i̯n (L317p Bocholt)
|
[N 3A, 143; monogr.]
I-11
|
32643 |
voorschaar |
kleine schalm:
klęi̯nǝ [schalm] (L317p Bocholt),
voorschalm:
vø̜r[schalm] (L317p Bocholt),
voorschalmpje:
vȳǝ.ršɛlǝmkǝ (L317p Bocholt)
|
De vóór het kouter geplaatste kleine schaar, die bij het ploegen de bovenste laag van de "harde voor" afschilt en deze met de mest en evt. onkruid in de open voor schuift. De in dit lemma vermelde meervoudsvormen zijn waarschijnlijk verstrekt naar aanleiding van een wentelploeg, die immers van twee boven elkaar staande voorscharen is voorzien. Voor het (...)-gedeelte van varianten zie men het lemma ploegschaar. [JG 1a + 1b + 1c; JG 2c ; N 11, 31.IV.a; N 11, 33f + g; N 11A, 85a; monogr.]
I-1
|
21504 |
voorschieten |
borg storten:
ps. omgespeld volgens Frings.
bərx stoͅrtə (L317p Bocholt),
voorschieten:
ps. omgespeld volgens Frings.
vy(3)̄ršētə (L317p Bocholt),
vyršētə (L317p Bocholt)
|
Voorlopig voor iemand betalen [verschieten? b.v. ik zal het wel voor u verschieten?] [N 21 (1963)]
III-3-1
|
25471 |
voorschoot |
scholk:
šǫlǝk (L317p Bocholt)
|
Volgens de informant van L 383 is de voorschoot blauw en volgens die van L 377 wit van kleur. [N 29, 102c; N 29, 102a; N 29, 102e; N 29, 102f; monogr.]
II-1
|
18278 |
voorschoot, schort (alg.) |
scholk:
sjollek (L317p Bocholt),
šoͅlek (L317p Bocholt),
[schollik als spellingsvariant, uitspraak -/\\k/?]
scjóllik (L317p Bocholt)
|
schort || voorschoot (door vrouwen gedragen) [ZND 17 (1935)] || voorschoot, werkschort zonder borststuk scholk, skolk, veuring, veurik, sloep, sloof, slopschorteldoek] [N 24 (1964)]
III-1-3
|
33353 |
voorstal, voedergang |
voergang:
vōrgaŋk (L317p Bocholt),
voerij:
vōrī, vōri (L317p Bocholt)
|
Het voorste gedeelte van de stal, gelegen tussen de (brand)muur van het woongedeelte en de voedergoot van de koeien. In een enkele dwarsstal, waarin de koeien met de kop naar het woongedeelte gekeerd staan, is het tevens de voedergang. In een dubbele dwarsstal, waarin de koeien met de staart naar elkaar toe staan, is de voorstal meestal de wat bredere voedergang langs de voorste rij koeien. In een dubbele dwarsstal, waarin de koeien met de kop naar elkaar toe staan, bevindt de voorstal zich opzij van de dubbele koeienstand. In een dubbele langsstal, waarin twee rijen koeien in de lengterichting van de stal staan, is het de vrije ruimte tussen het woonhuis en de dubbele koeienstandplaats. In de voorstal wordt het voer klaar gemaakt, wordt voer voor direct gebruik bewaard en bevinden zich toestellen en machines, zoals bietensnijmachine en veevoederkookketel. De voorstal is soms een tussen stal en keuken gelegen, apart vertrek geworden. Zie voor de fonetische documentatie van het woorddeel (stal) het lemma "stal" (2.1.2). Zie afbeelding 8. [N 5A, 34a, 40a, 46a en 48a; N 4, 72 en 77; S 50; monogr.]
I-6
|
33355 |
voorstaldeur |
buitelste deur:
būtǝlstǝ dȳr (L317p Bocholt),
buitendeur:
būtǝdȳr (L317p Bocholt),
staldeur:
[staldeur] (L317p Bocholt)
|
De deur van de voorstal, de gebruikelijke toegang voor personen tot de stal, waardoor tevens het groenvoer naar binnen wordt gebracht. Zie voor de fonetische documentatie van de woorddelen (koestaldeur), (staldeur) en (stalpoort) het lemma "stalpoort, staldeur" (2.1.3). [N 5A, 34b en 53b; add. uit N 5A, 53c]
I-6
|
33766 |
voorste deel van het paard, tot achter de voorbenen |
(het) voorste:
vē̜rstǝ (L317p Bocholt),
voorkant:
vø̜̄rkant (L317p Bocholt)
|
Het voorste gedeelte van het paard. Zie ook de lemmata ''middendeel van het paard'' (3.3.5) en ''achterhand van het paard'' (3.3.14). [N 8, 11b]
I-9
|
33975 |
voorstrengen |
stroppen:
strø̄pǝ (L317p Bocholt),
strø̜pǝ (L317p Bocholt),
strǫpǝ (L317p Bocholt),
trekzeler:
tręk˲zęi̯lǝr (L317p Bocholt),
voorzeels:
vȳrzęi̯l (L317p Bocholt)
|
Aanvulling van het lemma voorstrengen in wld I.10: strengen waar het voorste van twee ingespannen paarden mee trekt en die aan de voorste schei of aan een haak in de berries van de kar of wagen zijn vastgemaakt. [N 17, 27] || Strengen waar het voorgespan (dat is het voorste van twee ingespannen paarden) mee trekt en die aan de voorste schei of aan een haak in de berries van de kar of wagen zijn vastgemaakt. Wanneer drie paarden achter elkaar zijn ingespannen trekt zowel het eerste als het tweede paard met voorstrengen. [JG 1b, 1c, 1d, 2c; N 13, 62]
I-10, I-13
|