| 34440 |
herdershond |
herdershond:
hęrdǝrshoŋk (Q211p Bocholtz),
schepershond:
šīfǝrshoŋk (Q211p Bocholtz)
|
Hond van verschillend ras die door de herder wordt gebruikt ter bewaking van de schaapskudde. [N 7, 68; N 78, 21a; L 6, 30; JG 1a, 1b; monogr.]
I-12
|
| 34438 |
herdersschopje |
schepersschup:
šīfǝršøp (Q211p Bocholtz)
|
Schop, stok of staf waarmee de herder zand of steentjes naar de schapen werpt om ze in het gelid te houden. [N 18, 11; N 78, 10a; JG 1a, 1b; monogr.]
I-12
|
| 21129 |
herenfiets |
herenfiets:
hèrefiets (Q211p Bocholtz)
|
Hoe noemt u in uw dialect: een rijwiel waar mannen op rijden [N 99 (1991)]
III-3-1
|
| 24877 |
herik |
knopzemp:
knopzemp (Q211p Bocholtz),
zemp:
zęmp (Q211p Bocholtz)
|
Sinapis arvensis L. Zeer algemeen voorkomend onkruid op bouwland en in open bermen met goudgele bijeenstaande bloempjes en zaden in de vorm van zeer dunne opstaande boontjes. Het bloeit van mei tot september. De lengte varieert van 30 tot 80 cm. Het is ook bekend onder de oude naam krodde of wilde mosterd. Dit onkruid wordt vaak verward met knopherik (Raphanus raphanistrum L.), waar het sterk op lijkt. Knopherik komt meer voor op zandige akkers en bermen, terwijl de zaden groter zijn evenals de bloempjes, waarvan de kleur kan variëren van wit tot donkergeel en paars. Het bloeit van juli tot augustus en wordt 20 tot 60 cm hoog. Bij de opgaven wordt door een aantal informanten op dit verschil gewezen. Melm is droge akkergrond. Zie Goossens 1964; 1970 en 1988, 95-108. [N C, 2; JG 1a, 1b, 1c, 2c; A 17, 12; A 43, 12; monogr.]
I-5
|
| 34145 |
herkauwen |
nirgelen:
nerjǝlǝ (Q211p Bocholtz)
|
Het eerst niet of nauwelijks gekauwde, in de voormaag gedeeltelijk verteerde voedsel opnieuw verwerken. Zie afbeelding 7. [JG 1a, 1b, 1c, 2c; A 4, 13; L 14, 26; L 14, 88; L 20, 13; S 13; monogr.]
I-11
|
| 19647 |
het gras maaien |
(het) gras maaien:
gras mienen (Q211p Bocholtz)
|
Wat is bij u de uitdrukking voor \'het gras afmaaien\'? (afdoen, afsnijden) [N 104 (2000)]
III-2-1
|
| 23742 |
het heilig hartbeeld laten introniseren |
intronisatie (<fr.):
intronisatie (Q211p Bocholtz)
|
Een beeld van het H.Hart in het huisgezin laten introniseren, d.w.z. plechtig een ereplaats geven, door een parochiegeestelijke, wanneer die op huisbezoek komt. [N 96B (1989)]
III-3-3
|
| 23990 |
het heilig oliesel ontvangen |
laatste l krijgen:
letste öl kriege (Q211p Bocholtz)
|
Het H. Oliesel ontvangen. [N 96D (1989)]
III-3-3
|
| 32952 |
het hooi is binnen |
is in:
es˱ ī (Q211p Bocholtz)
|
Gevraagd werd naar de dialekt-weergave van de uitdrukking "Het hooi is binnen". In Q 100 vult de zegsman dan aan: "Het hooi is onder de pannen ... en den erme man is oet de sjuur." Het onderwerp van de gegeven uitdrukkingen is steeds: hooi. [N 14, 127]
I-3
|
| 34175 |
het kalf afdraaien |
afdraaien:
āfdrīnǝ (Q211p Bocholtz)
|
Het kalf met mechanische middelen ter wereld helpen. [N 3A, 54a]
I-11
|