id | Begrip | Trefwoord: dialectopgave (plaats) | Omschrijving |
---|---|---|---|
29672 | afstrijken | gelijkstrijken: jǝlī̄xštrī̄xǝ (Bocholtz) | De overtollige klei in de vormbak afstrijken met de handen of met behulp van een houten plankje, een afstrijkboog of een mes. Het woordtype afstrijken werd in L 270 ook gebruikt voor het afstrijken van de klei in een pannenvorm. [monogr.; N 98, 80 add.] II-8 |
33031 | aftrekken, uitwinnen | uitrollen: usrǫlǝ (Bocholtz) | Na het inkappen rolt de maaier met de mathaak de halmen samen en haalt ze naar zich toe. Het is de "tweede fase" van de zichtbehandeling. Zie de algemene toelichting bij deze paragraaf en bij het lemma ''afleggen'' (4.4.3) bij het maaien met de zeis. [N 15, 16g; JG 1a, 1b, 1c, 2c; A 23, 16.2; L 48, 34.2; Lu 2, 34.2; monogr.; add. uit N 15, 16i] I-4 |
19701 | afwas | spoel: dər špø̄l (Bocholtz) | het vaatwerk dat op een bepaald ogenblik afgewassen moet worden [DC 15 (1947)] III-2-1 |
19580 | afwassen | spoelen: špø̄lə (Bocholtz) | vaatwerk (borden, lepels, messen, pannen, enz.) met behulp van warm water of zeepsop schoonmaken [DC 15 (1947)] III-2-1 |
19529 | afwasteil, afwasbak | spoelbak: sjpeulbak (Bocholtz) | afwasbak [N 07 (1961)] III-2-1 |
19655 | afwaswater | spoelwater: speulwasser (Bocholtz), špø̄lwasər (Bocholtz) | Het water, vermengd met zeep of soda, waarin het vaatwerk afgewassen moet worden [DC 15 (1947)] || Hoe noemt u in uw dialect het water waarin men de vaat doet/gedaan heeft? [N105 (2000)] III-2-1 |
33645 | akker | stuk: støk (Bocholtz), veld: vɛlt (Bocholtz) | Met het begrip ɛakkerɛ wordt in dit lemma bedoeld een bepaald begrensd stuk akkerland of bouwland. Veel respondenten uit Belgisch Limburg beschouwen perceel als een notariswoord. De woordtypen tarweland, haverland, bietenland, korenveld en koren duiden op een stuk land waarop een bepaald gewas wordt verbouwd.' [N 27, 2a; N 11, 1b; A 11, 4; A 3, 40; JG 1a, 1b, 1d; L 37, 11b; L 19b, 1a; Vld.; monogr.] I-8 |
23195 | allerheiligen | allerheiligen: Allerheelige (Bocholtz), Allerhillige (Bocholtz), allerhillige (Bocholtz) | 1 november Allerheiligen [allerhillieje]. [N 96C (1989)] || Allerheiligen. [N 06 (1960)] III-3-3 |
23196 | allerzielen | allerzielen: Allerziele (Bocholtz), allerzieële (Bocholtz) | 2 november, Allerzielen [allerzieële]. [N 96C (1989)] || Allerzielen. [N 06 (1960)] III-3-3 |
18631 | alpinomuts | belgische muts: belschje mutschj (Bocholtz), blauw kapje: blauw käpje (Bocholtz) | alpino(muts) [patsj] [N 25 (1964)] III-1-3 |