| 23159 |
touwtjespringen |
touwtjespringen:
NB tow: touw.
töwke sprènge (Q011p Boorsem)
|
[Meisjesspel]: Touwtje springen.
III-3-2
|
| 17928 |
trant |
gang:
gank (Q011p Boorsem),
manier van gaan:
me`neer van goon (Q011p Boorsem)
|
Wijze van gaan (gank, loop, trant) [N 108 (2001)]
III-1-2
|
| 17958 |
trappelen |
trampelen:
trampele (Q011p Boorsem)
|
Trappelen: in vlug tempo de voeten beurtelings oplichten en weer neerzetten (trappelen, trampelen, droebelen) [N 108 (2001)]
III-1-2
|
| 33955 |
trekhaken, -ogen |
haamsklinken:
(enk)
āmsklēŋk (Q011p Boorsem)
|
IJzeren haken of ogen die aan de voorkant van het haam aan de haamijzers of treiten bevestigd zijn, op elke haamspaan een. Aan die haken of ogen worden de strengen bevestigd waarmee het paard trekt. Er zijn hamen met ogen, dan hebben de strengen aan het uiteinde haken, heeft het haam daarentegen haken, dan zijn de strengen aan het uiteinde van ogen voorzien. [JG 1a, 1b, 2b; N 13, 6a en 6b; N 36, 12]
I-10
|
| 22743 |
trekharmonica |
monica:
mōnikā (Q011p Boorsem),
trekmonica:
Meer moderne vorm.
trèkmonika (Q011p Boorsem),
trekzak:
trèkzak (Q011p Boorsem)
|
[Muziek/zang]: Accordeon. || Hoe heet het populaire muziekinstrument, dat uit een vierkante blaasbalg bestaat, die met beide handen wordt ineengedrukt of uitgetrokken, terwijl de vingers toesten neerdrukken? [ZND 26 (1937)]
III-3-2
|
| 17898 |
trekken |
trekken:
[Paragraaf: onregelmatige werkwoorden].
trèkke (Q011p Boorsem)
|
trekken
III-1-2
|
| 34589 |
trekschei |
strontschei:
stro.ntšęi̯ (Q011p Boorsem),
trekschei:
tręksxē̜ (Q011p Boorsem)
|
De eerste van de verbindingscheien tussen de berries. Aan de uitstekende delen schei werden vaak de trekkettingen of de strengen vastgemaakt met behulp van platte, gebogen ijzers. Zie ook het lemma uitstekende delen van de trekschei en in WLD I.10, het lemma strengen. Zowel het feit dat er opgaven in het meervoud voorkomen als de opmerking van de correspondent uit Q 111 wijzen erop dat ook de tweede schei als trekschei gebruikt wordt: "het vastmaken van de strengen is hier gebruikelijk aan het tweede balkje indien licht geladen, anders aan het eerste balkje". Opmerking bij de kaart: er zijn vier benamingen die op het eerste zicht samenstellingen zijn van de plaatselijke benaming voor "streng" (hacht, kling, klink en trek). De verspreiding van "trekschei" stemt echter hoegenaamd niet overeen met de verspreiding van trek voor "streng", wat doet besluiten dat het hier om een samenstelling met een deverbativum van het werkwoord trekken gaat (vgl. hiervoor kaart 16 van wld I.10). [N 17, 25a; N G, 58b; JG 1a; JG 1b]
I-13
|
| 28808 |
tricot |
tricot:
trikō (Q011p Boorsem)
|
Machinaal gebreide stof voor kousen, onderbroeken, borstrokken, lijfjes enz. gebruikt (Van Dale, pag. 2986). [N 62, 88; N 62, 75c; MW]
II-7
|
| 23672 |
triduüm |
tridum (<lat.):
triedəjium (Q011p Boorsem)
|
Een driedaagse godsvruchtoefening, triduüm . [N 96B (1989)]
III-3-3
|
| 29936 |
troffel |
troffel:
trofǝl (Q011p Boorsem)
|
Metselaarsgereedschap, bestaande uit een metalen blad van driehoekige vorm aan een gekromde steel met houten handvat. De troffel wordt gebruikt om specie op de stenen te brengen en uit te strijken en om metselstenen op maat te hakken. Zie afb. 1a. Het woordtype schmeisstroffel was in Q 121 van toepassing op een troffel die bij het pleisteren werd gebruikt. De voorkant van het blad van deze troffel was, in tegenstelling tot dat van de gewone troffel, niet rond maar recht afgewerkt. Zie ook het lemma 'pleisteren'. [Wi 3; N 30, 7a; monogr.]
II-9
|