e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... plaats=Borgloon

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
ijspegel ijskegel: ēͅskeͅigəls (mv.) (Borgloon), ijskiekel: ē.skī.kəl (Borgloon), ijspiel: ijspielen  (tm)spī(j)lə (mv.) (Borgloon) ijskegel [ZND 36 (1941)] || ijspegels aan het dak of aan de vensterbanken [ijskeekels, -pinnen, -kikkels, kakels] [N 22 (1963)] III-4-4
ijsvogel ijsvogel: Frings  ēͅi̯s˃vou̯gəl (Borgloon), ēͅsvou̯gəl (Borgloon) ijsvogel (16,5 schitterend blauwgroen boven, steenrood onder; vliegt snel over beek, sloot en langs ven; broedt in gat in steile over; vangt visjes; vrij zeldzaam [N 09 (1961)] III-4-1
ijver courage (fr.): hi het vøͅyl kərōzjə (Borgloon), ijver: hi het vøͅyl ī.vər (Borgloon) Hij heeft veel ijver. [ZND 36 (1941)] III-1-4
ijzel, bevroren neerslag ijzel: ēͅzəl (Borgloon, ... ), ijzel  e͂ͅzəl (Borgloon) ijzel [ZND 36 (1941)] || ijzel, onderkoelde regen waarvan de straten spiegelglad worden [heezel, hijzel] [N 22 (1963)] III-4-4
ijzelen ijzelen: ēͅzələ (Borgloon), həd ē.zəlt (Borgloon, ... ), ijzelen  e͂ͅzələ, e͂ͅzəldə, gəe͂ͅzəlt (Borgloon) ijzelen [N 22 (1963)], [ZND 01 (1922)], [ZND 36 (1941)] III-4-4
ijzeren deurtje voor het ovengat deksel: dęksǝl (Borgloon), ovendeur: [oven]dø̜u̯ǝr (Borgloon) Het ijzeren deurtje waarmee het ovengat afgesloten wordt. Vergelijk het lemma "ovendeur" in aflevering II.1, pag. 71. Vroeger gebruikte men ter afslsuiting van de oven soms een lemen bal, die schotel genoemd werd. Zie voor de fonetische documentatie van het woorddeel (oven-) het lemma "bakoven" (3.1.3). [N 5A, 25b] I-6
ijzeren drevels, deuvels nagels: nagels (Borgloon) De tweepuntige stalen nagels waarmee de verschillende bodemplanken met elkaar verbonden worden. [N E, 38c] II-12
ijzeren gaffel, oogstgaffel gaffel: gafǝl (Borgloon), gãfǝl (Borgloon), gá.fǝl (Borgloon), gā.fǝl (Borgloon), gǭ.fǝl (Borgloon), oogstgaffel: ōu̯s˲gāfǝl (Borgloon) Twee- of drietandige ijzeren vork, met lange, enigszins gebogen tanden en een lange houten steel, gebruikt om hooi of korenschoven op te steken en op de wagen te laden. Zie afbeelding 10, b. Voor het voorkomen van de term riek en van varianten van het type gāfel, zie de toelichting bij het lemma ''houten gaffel''. Voor de fonetische documentatie van het woorddel (hooi) zie het lemma ''hooi''.' [N 18, 27; JG 1a, 1b; A 28, 2; L 1 a-m; L 16, 18a; L B2, 241; Lu 6, 2; S 9; Wi 3; Av 1 III 5a, b; monogr.] I-3
ijzeren haak aan de puthaak loshaak: lø̄i̯shoͅu̯k (Borgloon), puthaak: pɛthōk (Borgloon, ... ) [N 12 (1961)] [ZND 32 (1939)] I-7
ijzeren hamer waarmee men het slachtvee verdooft ijzeren hamel: ɛzǝrǝ hǫmǝl (Borgloon) Uit de toelichting van de informant van P 108 zou kunnen blijken dat deze hamer vooral gebruikt wordt bij het doden van het rund, met name de stier. Vergelijk ook het woordtype "rundshamel". [N 28, 5a; N 28, 5b; N 28, 10c; monogr.] II-1