| 34304 |
volwassen, mannelijk varken (ongesneden) |
beer:
bīr (P218p Borlo),
bīǝr (P218p Borlo)
|
De benamingen in dit lemma duiden op het volwassen, ongesneden, mannelijk varken. Opgaven voor het volwassen, ongesneden, mannelijk varken die beantwoorden aan de woordtypen berg en barg zijn verplaatst naar het lemma ''gesneden mannelijk varken'' (1.2.2). Zie afbeelding 1. [N 19, 7; RND 46 en 84; S 2; A 4, 4a; L 1a-m; L 20, 4a; L 37, 49d; L 14, 12; JG 1a, 1b; monogr.]
I-12
|
| 19412 |
vonk |
vonk:
vuŋk (P218p Borlo, ...
P218p Borlo)
|
vonk, geinster [ZND 01 (1922)], [ZND 23 (1937)]
III-2-1
|
| 20174 |
voogd |
momber:
mŏĕmbər (P218p Borlo),
mŏĕmmər (P218p Borlo)
|
voogd (over minderjarige kinderen) [ZND 08 (1925)]
III-2-2
|
| 34101 |
voorklauw |
teen:
tīn (P218p Borlo)
|
Het voorste deel van de hoef. [N 3A, 119b]
I-11
|
| 33799 |
voorknie |
knie:
knē̜ (P218p Borlo)
|
Knie van een voorbeen. Zie afbeelding 2.22. [JG 1a, 1b; N 8, 32.5, 32.9, 32.10 en 32.11]
I-9
|
| 32643 |
voorschaar |
klein(e) schaar:
klęn sxǭrǝ (P218p Borlo),
kleine schulp:
klęn [schulp] (P218p Borlo)
|
De vóór het kouter geplaatste kleine schaar, die bij het ploegen de bovenste laag van de "harde voor" afschilt en deze met de mest en evt. onkruid in de open voor schuift. De in dit lemma vermelde meervoudsvormen zijn waarschijnlijk verstrekt naar aanleiding van een wentelploeg, die immers van twee boven elkaar staande voorscharen is voorzien. Voor het (...)-gedeelte van varianten zie men het lemma ploegschaar. [JG 1a + 1b + 1c; JG 2c ; N 11, 31.IV.a; N 11, 33f + g; N 11A, 85a; monogr.]
I-1
|
| 18278 |
voorschoot, schort (alg.) |
voordoek:
vörk (P218p Borlo),
Uit: Daan, J. en G. Winnen (1954), Schort in de Nederlandse dialecten. In: Taal en Tongval 6, blz. 87-98, kaartje blz. 94.
type vörk (P218p Borlo)
|
Schort (in de Nederlandse dialecten) || voorschoot (door vrouwen gedragen) [ZND 17 (1935)]
III-1-3
|
| 33353 |
voorstal, voedergang |
voedergang:
vui̯ǝrgaŋk (P218p Borlo),
voederij:
vui̯ǝrē̜ ̞ (P218p Borlo)
|
Het voorste gedeelte van de stal, gelegen tussen de (brand)muur van het woongedeelte en de voedergoot van de koeien. In een enkele dwarsstal, waarin de koeien met de kop naar het woongedeelte gekeerd staan, is het tevens de voedergang. In een dubbele dwarsstal, waarin de koeien met de staart naar elkaar toe staan, is de voorstal meestal de wat bredere voedergang langs de voorste rij koeien. In een dubbele dwarsstal, waarin de koeien met de kop naar elkaar toe staan, bevindt de voorstal zich opzij van de dubbele koeienstand. In een dubbele langsstal, waarin twee rijen koeien in de lengterichting van de stal staan, is het de vrije ruimte tussen het woonhuis en de dubbele koeienstandplaats. In de voorstal wordt het voer klaar gemaakt, wordt voer voor direct gebruik bewaard en bevinden zich toestellen en machines, zoals bietensnijmachine en veevoederkookketel. De voorstal is soms een tussen stal en keuken gelegen, apart vertrek geworden. Zie voor de fonetische documentatie van het woorddeel (stal) het lemma "stal" (2.1.2). Zie afbeelding 8. [N 5A, 34a, 40a, 46a en 48a; N 4, 72 en 77; S 50; monogr.]
I-6
|
| 33355 |
voorstaldeur |
buitendeur:
bātǝdø̜u̯r (P218p Borlo),
staldeur:
[staldeur] (P218p Borlo)
|
De deur van de voorstal, de gebruikelijke toegang voor personen tot de stal, waardoor tevens het groenvoer naar binnen wordt gebracht. Zie voor de fonetische documentatie van de woorddelen (koestaldeur), (staldeur) en (stalpoort) het lemma "stalpoort, staldeur" (2.1.3). [N 5A, 34b en 53b; add. uit N 5A, 53c]
I-6
|
| 33975 |
voorstrengen |
staarten:
stɛt (P218p Borlo)
|
Strengen waar het voorgespan (dat is het voorste van twee ingespannen paarden) mee trekt en die aan de voorste schei of aan een haak in de berries van de kar of wagen zijn vastgemaakt. Wanneer drie paarden achter elkaar zijn ingespannen trekt zowel het eerste als het tweede paard met voorstrengen. [JG 1b, 1c, 1d, 2c; N 13, 62]
I-10
|