| 32841 |
zwenghout, spoorstok |
dwarshout:
dwē̜šthōt (Q035p Brunssum),
warselen:
wē̜šǝlǝ (Q035p Brunssum)
|
Het dwarshout waaraan van voren de strengen of trekkettingen van het paard bevestigd zijn en dat van achteren aan een akkerwerktuig (ploeg, eg, e.d.) gekoppeld is. Zie afb. 98. [JG 1b + 1c + 1d + 2c; JG 2b-4, 3; N 11, 34a; N 11A, 103 + 103e; N 17, 69a add.; L 34, 11 add.; L 49, 26 add.; A 30, 26 add.; G 1, 26 add.; div.; monogr.]
I-2
|
| 18045 |
zweren, etteren |
zweren:
šwère (Q035p Brunssum, ...
Q035p Brunssum)
|
etteren [SGV (1914)] || zweren (etteren) [SGV (1914)]
III-1-2
|
| 28506 |
zwerm |
zwerm:
šwɛrm (Q035p Brunssum)
|
Het geheel van bijen met koningin dat de korf of kast verlaat. Een zwerm bestaat doorgaans uit een koningin, 10- tot 20-duizend werkbijen en een paar honderd darren. Zij zullen een nieuwe woning gaan zoeken. [N 63, 29d; S 3; L 1a-m; JG 1a+1b; Ge 37, 100; A 9, 6; monogr.]
II-6
|
| 24292 |
zwerm vogels |
vlucht:
vlug (Q035p Brunssum)
|
groep bijeenhorende vogels (vlucht, klamp, krooi) [N 83 (1981)]
III-4-1
|
| 28505 |
zwermen |
zwermen:
šwɛrmǝ (Q035p Brunssum)
|
Het verlaten van korf of kast van een deel van het bijenvolk onder aanvoering van een koningin. Zij gaat een nieuw volk vormen. Een dag of acht, negen, voordat de nieuwe moer of koningin uit de koninginnecel komt, verdwijnt de oude moer met een deel van het volk. De moer wordt door de werkbijen wat meer voor het vliegen geschikt gemaakt door haar enorme legtempo wat te temperen. Dit doen ze door het eiwitrijke voedsel, dat de moer anders krijgt, wat te minderen. Het zware achterlijf slinkt dan in en de moer krijgt krachten om de vleugels te kunnen uitslaan of anders gezegd om te kunnen zwermen. [N 63, 29a; S 3; L 1a-m; JG 1a+1b; Ge 37, 99; monogr.]
II-6
|
| 18005 |
zweten |
zweten:
sjweete (Q035p Brunssum),
šweete (Q035p Brunssum)
|
zweten [N 10a (1961)], [SGV (1914)]
III-1-2
|
| 21410 |
zwijgen |
zwijgen:
šwiege (Q035p Brunssum)
|
zwijgen [SGV (1914)]
III-3-1
|
| 19301 |
zwoegen |
schuften (du.):
sjŏĕf⁄tə (Q035p Brunssum),
woelen:
weulun (Q035p Brunssum),
wolven:
met bijgedachtwolvene uit winstbejag zwoegen
woove (Q035p Brunssum),
zich weren:
zich weĕru (Q035p Brunssum),
zweten:
šweete (Q035p Brunssum)
|
hard werken [zwoegen, wroeten, adammen, muiken, ploeteren, trimmen, porren] [N 85 (1981)] || zich bijzonder inspannen, erg veel moeite doen [zich weren, zich uitsloven, weerbieden] [N 85 (1981)] || zwoegen (hard werken) [SGV (1914)]
III-1-4
|
| 21113 |
zwoord |
zwaard:
sjwaard (Q035p Brunssum),
šwaart (Q035p Brunssum)
|
zwoerd (van spek) [N 07 (1961)] || zwoord (spek~) [SGV (1914)]
III-2-3
|