| 27983 |
pijler |
pijler:
pęjlǝr (L426p Buchten
[(Maurits)]
[Maurits])
|
Koolwinplaats van langgerekte vorm. De pijler wordt in de lengterichting enerzijds door de te delven koollaag, anderzijds door een ontkoolde ruimte begrensd en verschuift dwars op de lengterichting. De pijlerlengte wordt bepaald door de onderlinge afstand van de twee bij de pijler behorende galerijen. De hoogte van de pijler komt in het algemeen overeen met de dikte van de te delven koollaag. Het woordtype "boulevard" wordt gebruikt voor een grote pijler waarin men rechtopstaand de kolen kan losmaken. [N 95, 278; monogr.; Vwo 29; Vwo 171; Vwo 595; Vwo 765; Vwo 769; Vwo 779]
II-5
|
| 28376 |
pijlerband |
pijlerband:
[pijler]banjtj (L426p Buchten
[(Maurits)]
[Maurits])
|
Bandtransporteur voor een pijler. Om het schepwerk te vergemakkelijken en omdat de steenkoollagen vaak dun zijn, heeft men voor het gebruik in een pijler een speciaal soort bandtransporteur ontwikkeld. Daarbij worden de losgemaakte kolen niet op het bovenste banddeel, maar op de over de vloer slepende onderband geschept (Handb. H. pag. 69). Zie voor de fonetische documentatie van het woorddeel (pijler)- het lemma Pijler. [N 95, 664; monogr.]
II-5
|
| 17991 |
pijn |
pijn:
pien (L426p Buchten)
|
mijn voeten doen mij erg zeer [DC 03 (1934)]
III-1-2
|
| 33033 |
pikkeling, zwad met een slag afgepikt |
inslag:
enšlāx (L426p Buchten)
|
Hoeveelheid graan die men met één slag afpikt; vergelijk het lemma ''zwad, houw'' (3.1.4) in aflevering I.3. De enqu√™tes van Goossens hebben voor dit begrip niet veel opgaven opgeleverd; de vraag uit N 15, 16 levert slechts indirect materiaal op voor het begrip "pikkeling". Zie de algemene toelichting bij deze paragraaf.' [A 23, 16.1a; L 48, 34.1a; Lu 1, 16.1a; Lu 2, 34.1a; monogr.; add. uit N 15, 16e; JG 1a, 1b, 1c, 2c]
I-4
|
| 24225 |
pimpelmees |
scharbijmus:
sjeurbiemus (L426p Buchten)
|
pimpelmees
III-4-1
|
| 28052 |
pin, puntijzer |
puntijzer:
pønjtjīzǝr (L426p Buchten
[(Maurits)]
[Maurits])
|
De pinvormige ijzeren steekbeitel van de luchthamer. [N 95A, 7; N 95, 760 add.; N 95, 736; monogr.; Vwo 68; Vwo 362; Vwo 604]
II-5
|
| 24881 |
pinksterbloem |
lieveherehandje:
livenhērǝnhęntjǝ (L426p Buchten),
pispotje:
Deze naam heb ik van kinderen gehoord.
pisputjes (L426p Buchten)
|
Cardamine pratensis L. Een algemeen voorkomend, veldkersachtig plantje in graslanden, bermen en aan waterkanten met witte tot vaag lilagekleurde kruisbloempjes in trossen op een hol stengeltje en dun blad dicht bij de grond. Het bloeit van april tot juni en varieert in hoogte van 15 tot 50 cm. Niet te verwarren met de (echte) koekoeksbloem (Lychnis flos-cuculi L.; zie het lemma Echte Koekoeksbloem), die op dezelfde plaatsen groeit, maar roze-rode bloempjes heeft met gespleten kroonbladeren. Kroenekraan is de plaastelijke benaming van de kraanvogel. [N 37, 16f; A 17, 3; A 49B, 3; monogr.] || pinksterbloem [DC 17 (1949)]
I-5, III-4-3
|
| 23287 |
pinksteren |
pinksten:
Pinkste (L426p Buchten)
|
Pinksteren [SGV (1914)]
III-3-3
|
| 20060 |
pioen |
stokroos:
gevulde pioenroos kennen ze hier, de naam:......
sjtokroas (L426p Buchten),
ook ZND 1 (a-m) en ZND 1u, 007
stokroos (L426p Buchten)
|
[DC 17 (1949)]Pioen (Paeonia officinalis L.) [DC 17 (1949)]
I-7, III-2-1
|
| 24364 |
pissebed |
molenvarken:
oniscus asellus/oniscus murarius (=ZND 18)
meuleverke (L426p Buchten)
|
pissebed, keldermot [GV K (1935)]
III-4-2
|