| 25152 |
slecht weer, hondenweer |
regenachtig (weer):
rêgenechtig (L426p Buchten),
slecht (weer):
slèch weèr (L426p Buchten)
|
ruw en regenachtig, gezegd van het weer [lobbig, schouw] [N 81 (1980)] || slecht, gezegd van het weer [skeut, vut] [N 81 (1980)]
III-4-4
|
| 22344 |
slee |
slee:
sjlei (L426p Buchten)
|
slede [SGV (1914)]
III-3-2
|
| 34294 |
sleephout |
sleephout:
sleephout (L426p Buchten)
|
Hout waaraan het tuiertouw of de tuierketting is bevestigd. Door dit slepend stuk hout voorkomt men dat koe of geit verstrikt raken in het touw of de ketting of dat zij bij de tuierpaal komen. [N 3A, 14h; N 14, 73b; JG 1c, 2c; monogr.]
I-11
|
| 17930 |
slenteren |
slenteren:
sjlentjere (L426p Buchten, ...
L426p Buchten,
L426p Buchten),
sjlintjere (L426p Buchten)
|
lopen: slenterend lopen [schaffele, banzele, gengele, schuupe] [N 10 (1961)] || lopen: zonder doel rondlopen (over straat) [vendele, zwaddere, rakke] [N 10 (1961)] || slenteren(d lopen) [SGV (1914)]
III-1-2
|
| 17899 |
slepen |
slepen:
sjleipe (L426p Buchten),
šlęi̯pǝ (L426p Buchten),
villen:
velǝ (L426p Buchten)
|
De in dit lemma bijeengebrachte termen betreffen het bewerken van de akker met een sleep, om de grond gelijk te trekken, aardkluiten te verbrijzelen of fijn zaad in de grond te werken, alsmede het slepen van weiland, om mestplakken en molshopen te verbreiden en/of gestrooide mest over de grasmat uit te strijken. Hoe de hieronder voorkomende vormen ''eg'' + ''eg'' en ''eggen'' + ''eggen'' verstaan moeten worden, is aangegeven in de lemmata ''eg'' en ''eggen''. [JG 1a + 1b + 1c; N 11, 81 + 85; N 11A, 173c + 180; S 33; L 6, 66; div.; monogr.] || slepen (ww) [SGV (1914)]
I-2, III-1-2
|
| 27223 |
sleper |
biezentrekker:
bizǝtrękǝr (L426p Buchten),
schlepper:
šlɛpǝr (L426p Buchten
[(Maurits)]
[Maurits])
|
Algemene benaming voor ongeschoolde, ondergrondse mijnwerkers die zich met het vervoer bezighouden. Een respondent uit Q 121 merkt dan ook op dat de sleper bijvoorbeeld niet mocht roven. [N 95, 142; N 95, 585; monogr.; Vwo 115; Vwo 373; Vwo 713] || Lang en dun penseel dat door de schilder wordt gebruikt voor het trekken van smalle, rechte versieringslijnen. De 'strichzieher' en de 'strichtrekker' (Q 121) waren afgesleten platte penselen waarvan de haren spits toeliepen. Had men geen afgesleten penseel, dan werden van een nieuw penseel de haren zodanig weggeknipt, dat het geschikt was voor het trekken van een bies. Men noemde dit 'stoppen' ('štupǝ'). [N 67, 42a; div.]
II-5, II-9
|
| 19374 |
sleutel |
diefje:
(zelfgemaakt van bv. ijzerdraad)
deefke (L426p Buchten),
sleutel:
sleutel (L426p Buchten)
|
Een voorwerp dat dient om deuren die op slot zijn, te openen(sleutel, sleuter, smet) [N 79 (1979)]
III-2-1
|
| 24535 |
sleutelbloem |
kerkensleutel:
-
kirkesjleutel (L426p Buchten),
primulaar:
-
primelaers (L426p Buchten)
|
sleutelbloem, gekweekt (Primula) [DC 24 (1953)] || sleutelbloem, wild [DC 24 (1953)]
III-4-3
|
| 19801 |
sleutelbos |
gast sleutelen:
gosj sjleutele (L426p Buchten)
|
Sleutelbos (afbeelding) [DC 14 (1946)]
III-2-1
|
| 26040 |
sleutels |
kijlen:
kīlǝ (L426p Buchten)
|
De, meestal vier wiggen waarmee de naaf op de rand van de spaakkuil draaibaar wordt vastgezet. In Montfort (L 382) werden aanvankelijk 3 cm dikke houten wiggen gebruikt om de naaf vast te zetten. Men noemde ze sluiters. Later werden ze vervangen door ijzeren spanbeugels. [N G, 8b]
II-12
|