e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... plaats=Buchten

Overzicht

Gevonden: 3668
BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
gereedschap gereedschap: gǝręjtšap (Buchten  [(Maurits)]   [Maurits]), geschier: gǝšęjǝr (Buchten  [(Maurits)]   [Maurits]), geschier voor onderin: gǝšęjǝr vø̄r oŋǝren (Buchten  [(Maurits)]   [Maurits]) Algemene benaming voor het gereedschap. [N 95, 721; N 95, 724; N 95, 727; monogr.] II-5
gereedschap aan de ring doen geschier op de pin doen: gǝšęjǝr op dǝ pen dōn (Buchten  [(Maurits)]   [Domaniale]) Gereedschap aan de gereedschapsring doen. De uitdrukking "de pin derin houwen" werd volgens de invuller uit Q 15 ook gebruikt voor het werk beëindigen. [N 95, 763 add.] II-5
gereedschap inleveren [gereedschap] inleveren: enlēvǝrǝ (Buchten  [(Maurits)]   [Maurits]) Werktuigen bijvoorbeeld voor reparatie inleveren. De plaatselijke term voor "gereedschap" vindt men in het lemma Gereedschap. [N 95, 724] II-5
gereedschap waarmee men de darmen schoonmaakt plankje: plɛŋskǝ (Buchten) Behalve de voorafgenoemde gereedschappen ''mes'', ''lepel'', ''balein'' en ''(haar)speld'' (zie de desbetreffende lemmata) gebruikt men nog verschillende andere middelen om de darmen schoon te maken. In ieder geval moeten de voorwerpen bot zijn, omdat een scherp gereedschap de darm gemakkelijk zal beschadigen. [N 28, 118] II-1
gereedschapskist gereedschapskist: gǝręjtšapskes (Buchten), geschierkist: [geschier]kes (Buchten  [(Maurits)]   [Maurits]) Kist waarin de mijnwerker zijn materiaal kan opbergen. De "geschierkist" (Q 21) werd op de mijn Maurits gebruikt door de post-stutter. Een gereedschapskist in een pijler werd daar "pinnenkist" genoemd. Voor de fonetische documentatie van de tussen haken geplaatste woorddelen zie men het lemma Gereedschap. [N 95, 704; monogr.] || Kist waarin de schilder zijn gereedschap opbergt. [N 67, 99e] II-5, II-9
gereedschapsring geschierhaak: [geschier]hǭk (Buchten  [(Maurits)]   [Maurits]) Grote metalen ring waaraan het gereedschap dat voorzien is van een gat, kan worden geregen. De gereedschapsring kan met behulp van een hangslot worden afgesloten en wordt uitsluitend in pijlers gebruikt. Volgens invullers uit Q 121 en Q 121c was de "getuigpin" voorzien van een plaatje met daarop het nummer van de mijnwerker. Voor de fonetische documentatie van de tussen haken geplaatste woorddelen zie men het lemma Gereedschap. [N 95, 763; monogr.] II-5
gereedschapswerkplaats werkplaats: werkplāts (Buchten  [(Maurits)]   [Maurits]) Bovengrondse werkplaats waar gereedschap wordt hersteld. [N 95, 728] II-5
geren geren: gē̜rǝ (Buchten) Stof schuin laten uitlopen of spits uitlopende stroken aanbrengen om het kledingstuk ruimer te maken. [N 59, 187; N 62, 11b; N 62, 11a; S 10] II-7
geronnen melk dikke, zure melk: dekǝ zur melk (Buchten) Melk die door het lange staan dik en zuur is geworden. [L 2, 7; A 7, 15; monogr.] I-11
gerst gerst: gē̜s (Buchten) Hordeum L. De gerstteelt was in Belgisch Limburg betrekkelijk zeldzaam. Bij zomergerst wordt aangetekend: vooral bestemd voor de brouwerij; bij wintergerst: vooral bestemd als veevoer. Volgorde varianten van gerst: 1. met "rst" in de auslautgroep; 2. met "st"; 3. met "rs"; en 4: met alleen "s" in de auslautgroep; zie de eerste klankkaart [kaart 6]; in de tweede klankkaart [kaart 7] is de geografische verspreiding van het vocalisme weergegeven. Zie afbeelding 1, d. [JG 1a, 1b; L A1, 127; L 1 a-m; L 24, 6a; L lijst graangewassen, 2; R 3, 24; S 10; Wi 53; monogr.] I-4