e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... dialect=Q121a plaats=Ch?vremont

Overzicht

Gevonden: 2160
BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
koepe-lier koepe-lier: kupǝlīǝr (Chevremont  [(Julia)]   [Maurits]) Lier waarmee het materiaal- en kolentransport in een opbraak wordt verricht. Door het ontbreken van een aantal veiligheidsinrichtingen is in de Nederlandse mijnen transport van personen met behulp van deze lier niet toegestaan (Lochtman pag. 68). [N 95, 94; monogr.; N 95A, 13] II-5
koepe-schijf koepe-schijf: kupǝšīf (Chevremont  [(Julia)]   [Domaniale]) De Koepe-schijf is een onderdeel van de ophaalmachine en wordt daardoor in beweging gezet. Over deze schijf loopt de kabel waaraan aan beide uiteinden de liftkooien hangen. De schijf heeft een trommelvormig uiterlijk en werkt volgens het principe van de wrijvingskracht. Hij dankt zijn naam aan de uitvinder Carl Friedrich Koepe (1835-1922). Volgens een invuller uit Q 121 werd de Koepe-schijf bovengronds vroeger door stoom en later door elektromotoren aangedreven. Ondergronds geschiedde de aandrijving met perslucht. Zie voor dit laatste ook het lemma Koepe-lier. [N 95, 93; monogr.; N 95, 94] II-5
koets koets: kutš (Chevremont) Vierwielig rijtuig met een vierkante gesloten kast voor een klein aantal personen. De kast hangt in riemen of rust op veren. De koetsier heeft een aparte bok. De koets is een van de meest bekende rijtuigen, vandaar dat "koets" ook vaak als algemene benaming voor het vierwielig rijtuig gebruikt wordt. [N 17, 5; N 101, 1-13; N G, 51; L 28, 24; L 36, 70; L A, 288; L 1a-m; S 18; Wi 18; Gi 3,IB; monogr] I-13
koetsier kutscher: kutšǝr (Chevremont) Persoon die op de bok van een rijtuig zit en de paarden ment. [N 101, 2; Wi 15, monogr] I-13
koffie caf: kaf’fieë (Chèvremont) koffie III-2-3
koffie zetten caf koken: kaffe kaoche: koffie zetten ¯t Jeet nuus uvver e sjód tes-je kaffe Dat is mieë moekefoek wie kaffe. Dat is inne kaffe wie speulwasser Dat is angere tieë wie kaffe Zoeë e tes-je kaffe deet inne näu jód a jen hats Don ing boeën mieë óp d¯r kaffe  kaffe kaoche (Chèvremont), caf opschudden: Kaffieë óp¯sjudde: koffie zetten  kaffieë óp’sjudde (Chèvremont) koffie zetten || opschudden III-2-3
koffiedik aas: Kaffieë óp ¯t oas ópsjudde: kokend water met nieuwe koffie aan het koffiedik toevoegen  oas (Chèvremont), caf-grond: kaf’fejrónk (Chèvremont), grond: Sjud nog ins óp d¯r jrónk óp  jrónk (Chèvremont), kaffeesatz (d.): kaf’fieëzats (Chèvremont), moet: De zief is vol moed  moed (Chèvremont) koffiedik III-2-3
koffieloodje kaffielood: kafiəluət (Chèvremont) koffieloodje III-2-1
koffiemolen kaffiemolen: kafiəmøͅlə (Chèvremont) koffiemolen III-2-1
koffiepot cafè-grèle: kafiəjryl (Chèvremont), cafè-pot: kafiəpoͅt (Chèvremont) koffiepot || oude koffiepot III-2-1