| 17830 |
spannen |
spannen:
spannen (L421p Dilsen)
|
Twee stukken leer aan elkaar bevestigen met behulp van spanriem en spanblok. [N 60, 54b]
II-10
|
| 31763 |
spanregel van de spanzaag |
zeegbrug:
zē̜x˱brø̜k (L421p Dilsen)
|
De houten lat die de twee spanzaagarmen in het midden met elkaar verbindt. Achter de spanregel wordt de spanlat vastgezet die ervoor zorgt dat het zaagblad op spanning blijft. Zie ook afb. 18. [N 53, 8f; N I, 1, add.]
II-12
|
| 30912 |
spanriem |
spanriem:
spanrę̄m (L421p Dilsen)
|
De leren riem waarmee men de te bewerken schoen of het schoenonderdeel vastklemt op de knie door middel van de voet. [N 60, 57]
II-10
|
| 31760 |
spanzaag |
brandhoutzeeg:
branthǫwt˲zē̜x (L421p Dilsen),
knabbenzeeg:
knabǝzē̜x (L421p Dilsen),
spanzeeg:
spanzē̜x (L421p Dilsen)
|
Handzaag, bestaande uit een houten raam waarin het zaagblad kan worden opgespannen. Zie ook afb. 18. Er bestaan diverse uitvoeringen van dit werktuig die voor verschillende werkzaamheden worden gebruikt. Zie ook de lemmata ɛschulpzaagɛ, ɛpenzaagɛ en ɛdraaizaag, keerzaagɛ. De spanzaag bestaat uit een horizontale lat, de spanregel, waarbij aan de uiteinden twee verticale, beweegbare latten zijn bevestigd. Het zaagblad wordt aan de onderzijde van deze twee latten met behulp van twee knoppen vastgezet. Om het zaagblad te spannen wordt er rond de bovenzijde van de twee latten een touw gelegd, dat met behulp van een spanstokje wordt strakgedraaid. Als het touw, en dus ook het zaagblad, de vereiste spanning hebben, wordt het spanstokje achter de spanregel vastgezet. In het zaagblad van de kortzeeg (kǫrt˲zē̜x), die in Neeritter (L 321) door de wagenmaker werd gebruikt, ontbrak om de drie tanden één tand. Op deze wijze kon het zaagmeel tijdens het zagen beter uit de zaagsnede verwijderd worden.' [N 47, 13a-b; N 53, 1b; N 53, 6a; N 53, 8; N I, 1; N 18, 128 add.; monogr.]
II-12
|
| 31762 |
spanzaagarmen |
zeegarmen:
zē̜x˱ɛrǝm (L421p Dilsen)
|
De twee korte, verticale delen waartussen het zaagblad door middel van de stelknoppen ingespannen wordt. De armen dienen bij sommige spanzagen ook als handvat. Zie ook afb. 18. [N 53, 8e; N I, 1 add.]
II-12
|
| 17694 |
speeksel uitspuwen |
spijen:
spijə (L421p Dilsen)
|
(speeksel uit)spuwen [RND]
III-1-1
|
| 28487 |
speeldop |
speeldop:
spildop (L421p Dilsen)
|
De aanzet van een koninginnedop of -cel waar echter geen eitje in komt. Wat de functie van de speeldop is, is niet duidelijk. De speeldop is als het ware de grondvorm van de eigenlijke moercel zonder ooit daartoe te worden uitgebouwd. Ze wordt hier en daar aan de buitenzijde der raten aangezet in de vorm van een eikelnapje. [N 63, 26a; N 63, 25b]
II-6
|
| 34114 |
speen van de koe |
deem:
diǝm (L421p Dilsen),
dē̜m (L421p Dilsen)
|
[N C, 12; JG 1a, 1b; A 30, 6a; L 8, 24b; L 14, 27b; L 49, 6a; monogr.]
I-11
|
| 20630 |
spek |
spek:
spɛk (L421p Dilsen, ...
L421p Dilsen)
|
spek [Goossens 1b (1960)]
III-2-3
|
| 20702 |
spekpannenkoek |
spekkoek:
spekkook (L421p Dilsen)
|
pannenkoek [ZND 40 (1942)]
III-2-3
|