| 19692 |
hakmes |
heep:
hieèp (Q027p Doenrade)
|
heep (bijl) [SGV (1914)]
III-2-1
|
| 33153 |
haksel |
haksel:
hɛksǝl (Q027p Doenrade)
|
Het kortgehakte stro, op de snijbok of in de hakselmachine, werd vroeger, samen met haver, gekookt en aan de beesten gevoerd. Als het iets grover gesneden was werd het ook wel als strooisel in de potstal gebruikt. Zie ook het lemma ''bussel kort stro'' (6.1.29). Zie voor de fonetische documenatie van het woorddeel [stro] het lemma ''stro'' (6.1.24). [JG 1b, 2c; L 1, a-m; L 26, 11; S 12; Wi 51; monogr.]
I-4
|
| 17810 |
halen |
halen:
hoale (Q027p Doenrade)
|
halen [SGV (1914)]
III-1-2
|
| 20343 |
half- of stiefbroer |
halfbroer:
half˂brou̯ər (Q027p Doenrade)
|
half- of stiefbroeder [DC 05 (1937)]
III-2-2
|
| 20344 |
half- of stiefzuster |
halfzuster:
half˃zøstər (Q027p Doenrade)
|
half- of stiefzuster [DC 05 (1937)]
III-2-2
|
| 32694 |
halfdiep ploegen |
belken:
bęlǝkǝ (Q027p Doenrade)
|
Men kan een akker, zodra het (eerste) gewas eraf is, zonder voorbewerking met een halfdiepe voor omploegen voor het volgende gewas of om hem daarna te eggen, te bemesten en diep om te ploegen. Voor (delen van) varianten in de (.. .)-vorm zie men de lemmata pleogen en halve voor. [N 11A, 110c + d; JG 1b add.; monogr.]
I-1
|
| 23622 |
halfmis |
halvermis:
hauvermès (Q027p Doenrade)
|
Het moment waarop de mis op de helft is, wat de duur betreft [halfmis, hauvermès?]. [N 96B (1989)]
III-3-3
|
| 23342 |
halfvasten(zondag) |
halfvasten:
haofvaste (Q027p Doenrade)
|
Het feest van Sinter-Greef (half vasten) [grevin, greve, miknem]. [N 88 (1982)]
III-3-3
|
| 32987 |
halm, stengel van de graanplant |
spier:
špīr (Q027p Doenrade)
|
De graanhalm is de meestal ronde en gelede stengel van de te velde staande graanplant. Hier het algemene woord, dat veelal ook de benaming voor de gehele graanplant is. Een aantal termen (bv. spier, spit, ...) wordt niet alleen gebruikt voor de stengel van de te velde staande graanplanten, maar ook -en blijkens een niet gering aantal aar-opgaven wellicht nog meer- voor de geoogste en gedorste graanstengels, de strohalm; zie de toelichting bij het volgende lemma ''strohalm'' (1.3.2). Veelal zijn ze ook toepasselijk op de grasspriet (zie het lemma ''grasspriet'' (1.5) in aflevering I.3), enkele zelfs op de graankorrel (zie het lemma ''graankorrel'' (2.6) in deze aflevering). Voor een aantal plaatsen werd het tweelettergrepige ''spieren'' als enkelvoud opgegeven. Zie afbeelding 2, a. [N P, 4b; JG 1a, 1b; L 1, a-m; S 12; Wi 13; monogr.]
I-4
|
| 17627 |
hals |
hals:
hǭws (Q027p Doenrade),
haus:
haws (Q027p Doenrade, ...
Q027p Doenrade),
hejs (Q027p Doenrade)
|
hals [DC 01 (1931)], [SGV (1914)] || Hals van een kledingstuk. [N 62, 31a; MW] || halzen [SGV (1914)]
II-7, III-1-1
|