| 22443 |
rommelpot |
hoeperpot:
[cf. suggestie bij vraagstelling]
hoeperpot (Q086p Eigenbilzen),
rommelpot:
rommelpot (Q086p Eigenbilzen)
|
de pot die met een (varkens)blaas is overspannen; door het midden ervan is een rietje gestoken dat men vochtig maakt en op en neer beweegt, wat de blaas in trilling brengt [rommelpot, hoeperpot, foeperpot, foekepot] [N 112 (2006)]
III-3-2
|
| 33473 |
rond gat boven in de schuurgevel |
lochtkot:
lǫxkut (Q086p Eigenbilzen),
windkot:
(mv)
wentkutǝr (Q086p Eigenbilzen)
|
Boven in de korte gevel van een schuur zijn een of meer ronde openingen zonder glas die dienen ter belichting en beluchting en ook als toegang voor de uil die dan in de schuur muizen kan vangen. In L 211, 290 en 318b is het een halfronde opening. Zie ook het lemma "gat in een klein dagschild" (4.2.10). Het materiaal is ondergebracht in een gecombineerde woord- en klankkaart, te vergelijken met de kaart die is gemaakt van het materiaal van het lemma "kippenuitgang" (kaart 35) en bevat de geografische verspreiding van de benamingen kot, gat en lok, telkens met opgave waar de klinker lang en kort is. De termen almsgat en schallok slaan eigenlijk op de galmgaten van de kerktoren. [N 4A, 44a; N 5A, 73b; N F, 50c; monogr.; add. uit N 64, 153]
I-6
|
| 31385 |
ronde vijl, rattenstaart |
rattenstaart:
ratǝstat (Q086p Eigenbilzen)
|
Kleine, ronde, spits toelopende vijl. De ronde vijl wordt gebruikt voor het vijlen van gaten en gebogen oppervlakten. Zie ook afb. 102. [N 33, 94; N 64, 53e; monogr.]
II-11
|
| 22656 |
rondreizende toneelgroep |
bohemers:
bohemers (Q086p Eigenbilzen)
|
een rondzwervende toneelgroep die overal voorstellingen geeft [spelleke] [N 112 (2006)]
III-3-2
|
| 23851 |
rondtrekken van de processie |
uittrekken:
de persesse gèt oot (Q086p Eigenbilzen)
|
Het rondtrekken van de processie [brónke]. [N 96C (1989)]
III-3-3
|
| 34597 |
rongblokken |
schemelblokken:
šemǝlblęk (Q086p Eigenbilzen)
|
Twee tot vier dwarsbalken die zowel bij de hoogkar met ladders als bij de langwagen voorkomen en waarin op de uiteinden de rongen gestoken worden. Bij de hoogkar gaat het om blokken waarop de ladders rusten. Deze ladders worden dan ondersteund door de rongen, die in de rongblokken zitten. Bij de wagen gaat het om dwarsbalken die op de langboom bevestigd zijn. Hier ondersteunen de rongen die in de rongblokken zitten de zijwanden van de wagen. [N 17, 12b + 13a + 44f + 44g; N G, 70c; JG 1b; JG 1d; JG 2b; JG 2c; monogr.]
I-13
|
| 34596 |
rongen |
rongen:
roŋǝ (Q086p Eigenbilzen)
|
Twee tot acht houten of ijzeren spijlen die op de kar of wagen staan ter versteviging en/of ondersteuning van de zijwand (zowel -plank als -ladder). De rongen zitten bij de wagen in de rongblokken, terwijl ze bij de kar door middel van rongkrammen bevestigd zijn aan de onderzijde van de draagbalken van de karbak. [N 17, 12c + 31 + 44g + add; N G, 60d; JG 1a; JG 1b; JG 2b; JG 2c; Lu 4, 3a]
I-13
|
| 24237 |
roodborstje |
roodborstje:
roodbosje (Q086p Eigenbilzen)
|
roodborst (14 bekend genoeg vanwege de rode borst [N 09 (1961)]
III-4-1
|
| 18043 |
roodvonk |
roodvonk:
roodvonk (Q086p Eigenbilzen, ...
Q086p Eigenbilzen,
Q086p Eigenbilzen)
|
Roodvonk: epidemische, zeer besmettelijke ziekte waarbij het lichaam overdekt wordt met rode vlekken (roodjong, plan, St. Antonisvuur). [N 84 (1981)] || Roodvonk: epidemische, zeer besmettelijke ziekte waarbij het lichaam overdekt wordt met rode vlekken (roodvonk, roodjong, St.Antonis / St.Teunis-vuur, plan). [N 107 (2001)]
III-1-2
|
| 18048 |
roof(je) (korst op een wonde) |
roof(je):
roof (Q086p Eigenbilzen)
|
hoe heet de korst die op een wonde komt ? [ZND 41 (1943)]
III-1-2
|