| 30048 |
betonhouw |
mortiehaak:
mǫrtihǭk (Q198p Eijsden)
|
Riek waarvan de twee tanden loodrecht op de steel staan. Het werktuig wordt gebruikt bij het maken van beton om de verschillende bestanddelen dooreen te mengen. Zie ook afb. 24. [N 30, 49; monogr.]
II-9
|
| 30045 |
betonijzer |
betonijzer:
[beton]īzǝr (Q198p Eijsden)
|
Metalen staven die in het beton worden aangebracht. Beton dat op deze wijze is versterkt, kan beter de erop uitgeoefende buig- en trekspanningen opnemen. De afzonderlijke staven van betonijzer noemde men in Q 83 'ijzers' ('ęjzǝrs'). Zie voor de fonetische documentatie van het woorddeel '(beton)-' het lemma 'Beton'. [N 30, 51b]
II-9
|
| 30047 |
betonmolen |
betonmolen:
[beton]myǝlǝ (Q198p Eijsden)
|
Toestel dat wordt gebruikt bij het aanmaken van met name grote hoeveelheden betonspecie. De betonmolen bestaat uit een peer- of cilindervormige mengtrommel met een nuttige inhoud van 50 tot 1000 liter die door een een elektromotor of een verbrandingsmotor wordt aangedreven. In de mengtrommel zijn schoepen aangebracht die tijdens het ronddraaien van de trommel de betonspecie mengen. Boven de molen is een waterreservoir geplaatst waaruit de vereiste hoeveelheid water automatisch aan het mengsel wordt toegevoegd. Zie voor de fonetische documentatie van het woorddeel '(beton)-' het lemma 'Beton'. [N 30, 50; monogr.]
II-9
|
| 30040 |
betonzand |
maaskiezel:
mǭskizǝl (Q198p Eijsden)
|
Grove, kiezelachtige zandsoort die wordt gebruikt bij de bereiding van beton. 'Maaszand' was volgens de invuller uit L 316 een grove zandsoort. Zie ook het lemma 'Metselzand'. [N 30, 48]
II-9
|
| 25106 |
betrekken (lucht) |
zich betrekken:
de loch betrikt ziech (Q198p Eijsden)
|
dicht gaan zitten zodat er regen dreigt, gezegd van de lucht [de lucht overtrekt, groeit, belommert] [N 22 (1963)]
III-4-4
|
| 18378 |
beugeltas |
beugeltas:
buugeltes (Q198p Eijsden)
|
tas, sierlijke ~ met beugel die men s zondags op de overrok draagt [beugeltes] [N 24 (1964)]
III-1-3
|
| 24561 |
beuk |
beuk:
beuk (Q198p Eijsden)
|
beuk [SGV (1914)]
III-4-3
|
| 21099 |
beurse plek |
bluts:
ideosyncr.
bluts (Q198p Eijsden)
|
Een appel of peer oppervlakkig beschadigen zoda er een zachte plek ontstaat (blutsen, kneuzen, keuzen). [N 82 (1981)]
III-2-3
|
| 20180 |
bevallen |
het leven geven:
het lĕive gĕĕve (Q198p Eijsden)
|
levenslicht [een kind het ~ schenken] [SGV (1914)]
III-2-2
|
| 19259 |
bevel |
commande:
kommande (Q198p Eijsden),
commande (fr.):
kommande (Q198p Eijsden)
|
bevel [SGV (1914)]
III-1-4, III-3-1
|