e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... plaats=Einighausen

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
wang wang: wang (Einighausen) Welk woord gebruikt men in Uw dialect om de vlezige zijkant van het gezicht aan te duiden? Hoe spreekt men het uit? [DC 27 (1955)] III-1-1
wannen met de wan wannen: wanǝ (Einighausen) Om het graan te scheiden van kaf en graanafval wordt het gewand. Het principe van de handeling is eenvoudig: de graankorrels worden tegelijk met het kaf en de andere ongerechtigheden omhooggeworpen; door de wind worden het kaf en het lichtere afval weggeblazen; de zwaardere graankorrels vallen terug en blijven over. Het primitiefste en oudste middel om te wannen is de wan: een platte korf met aan beide zijden een oor en iets uitgehold aan één kant. In die uitgeholde kant wordt het graan nog vermengd met het afval gedaan en de wanner schudt de mand, zodanig dat de natuurlijke wind het afval doet wegwaaien en dat het graan terug in de mand valt. Zie het lemma ''wan'' (6.3.2). Later ging men de wanmolen gebruiken, waarbij een kunstmatige windstroom werd opgewekt; zie het lemma ''wanmolen'' (6.3.5). Vaak gebruikt men hetzelfde werkwoord voor het wannen met de wan en voor het wannen met de wanmolen; dan is dat werkwoord wannen. Soms gebruikte men een apart woord voor het werken met de wanmolen; deze zijn opgenomen in het lemma ''wannen met de wanmolen'' (6.3.4).' [N 14, 37; JG 1a, 1b; monogr.] I-4
want duimhaas: doemhèjsje (Einighausen) wanten, met duim maar zonder vingers [N 23 (1964)] III-1-3
waskuip wastijn: wɛštin (Einighausen) Houten kuip waarin men wasgoed wast. [N E, L; L 17, 18a; S 19; monogr.] II-12
waterblaas waterblaas: wātǝrblǭs (Einighausen) De eerste met vocht gevulde blaas die de weg baant voor het kalf. [N 3A, 52a] I-11
waterdichte laars waterstevel: watersjtevel (Einighausen) laars, lange waterdichte ~ waarvan de schacht tot aan de lies reikt [watersjtievel, lieslaars] [N 24 (1964)] III-1-3
waterlossing grub: grøp (Einighausen), slondetjes: šlønjtjǝs (Einighausen) Greppel die men door een te ontginnen moeras graaft, om het water kwijt te raken. De opgaven bestrijken heel de provincies Limburg. [I, 61; N 27, 22] II-4
waterput put: pøt (Einighausen, ... ), pøͅt (Einighausen) [DC 21 (1952)] [DC 21 (1952)] [SGV (1914)] I-7
waterspin waterspin: idiosyncr. + soms fon. schrift Engels  watersjpèn (Einighausen) waterspin [N 26 (1964)] III-4-2
weduwe widvrouw: witvrouw (Einighausen) weduwe [DC 05 (1937)] III-2-2