e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... plaats=Eisden

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
inspannen inspannen: ę.nspanǝ (Eisden) Het opgetuigde paard voor een kar met berries spannen. Men plaatst het tussen de berries, waaraan de draagriem, de brede buikriem, en de strengen worden vastgemaakt. Voor andere voer- en landbouwwerktuigen wordt het paard niet in- maar aangespannen. De term inspannen werd echter ook enkele keren in de hier behandelde betekenis opgegeven. [JG 1b; N 8, 98a; RND 74] I-10
instorting (é)boulement: (é)boulement (Eisden  [(Eisden)]   [Zolder]) Het plots inzakken van het dak van de mijngang of een instorting in een galerij of steengang. [N 95, 901; N 95, 929; N 95, 843; monogr.; Vwo 172; Vwo 398] II-5
intrekkende schacht, instromingsschacht schacht één: schacht één (Eisden  [(Eisden)]   [Emma, Maurits]) De schacht waarlangs de verse lucht het ondergrondse gedeelte van de mijn wordt binnengevoerd. De opgaven "beur één", "put één" en "schacht één" duiden het nummer aan van de schacht die op de desbetreffende mijn als instromingsschacht wordt gebruikt. Zo vermeldt de invuller uit L 417 dat men op de mijnen in Zwartberg en Waterschei de oneven nummers voor de intrekkende schachten gebruikt, terwijl men de uitstromingsschachten even nummers geeft. Zie ook de semantische toelichting bij het lemma Luchtstroom. De fonetische documentatie van het woord (schacht) vindt men in het lemma Schacht. [N 95, 205; monogr.] II-5
inzakken, zich zetten zakken: zakǝ (Eisden  [(Eisden)]   [Maurits]) Gezegd van de daklaag, wanneer deze zakt. Door de koolontginning maakt men ruimte in de koollaag. Door het enorme gewicht dat zowel op de koollaag als op de gesteentelagen drukt, willen de daklagen boven de gemaakte ruimte gaan zakken (Driessen pag. 152-153). Deze druk kan een steun zijn bij het werk van de koolhouwer, omdat ze een wat brekende werking uitoefent op de resterende koollaag. [N 95, 524; N 95, 389] II-5
inzepen plakken: plękǝ (Eisden) Het gebruiken van zeep bij het gladmaken en openpersen van de naden. Volgens de informant van Q 198 wordt dit daar niet gedaan, omdat het stof dan tussen de naden blijft zitten. [N 59, 79; N 59, 186] II-7
inzetgeld poulegeld (<fr.): poelgeld (Eisden) het inleggeld (inzetgeld) per duif? [N 93 (1983)] III-3-2
inzetten per drie aangeduide duiven aangetekende serie van drie: aangeteikende sĕrie van drêêj (Eisden) Hoe heten de volgende combinatiemogelijkheden bij het inleggen/inzetten: per drie genoemde duiven? [N 93 (1983)] III-3-2
inzetten per drie willekeurige duiven serie van drie: sĕrie van drêêj (Eisden) Hoe heten de volgende combinatiemogelijkheden bij het inleggen/inzetten: per drie willekeurige duiven? [N 93 (1983)] III-3-2
inzetten per twee aangeduide duiven aangetekende serie: aangeteikende sĕrie (Eisden) Hoe heten de volgende combinatiemogelijkheden bij het inleggen/inzetten: per twee aangeduide duiven (aangeduide serie)? [N 93 (1983)] III-3-2
inzetten per twee willekeurige duiven serie spelen: sĕrie spieèlen (Eisden) Hoe heten de volgende combinatiemogelijkheden bij het inleggen/inzetten: per twee willekeurige duiven (onaangeduide serie)? [N 93 (1983)] III-3-2