| 34554 |
kalkoen |
kalkoen:
kalkun (L353p Eksel)
|
Zie afbeelding 11. [R 14, 3; S 16; L 1a-m; L 1, 113; L 17, 11; L B2, 305; A 6, 3a; A 6, 3b; Vld.; monogr.]
I-12
|
| 31624 |
kalkoenen, krammen |
ijspinnen:
ī.spenǝ (L353p Eksel),
schroeven:
sxruvǝ (L353p Eksel),
vijzen:
vęjzǝn (L353p Eksel)
|
Uitsteeksels aan de onderzijde van hoefijzers. Men onderscheidt de aangesmede kalkoenen, die vast op beide uiteinden of takken van het hoefijzer gesmeed worden, en de schroefkalkoenen, die in het hoefijzer vastgedraaid of -geklemd kunnen worden. De woordtypes krammen en krampen worden in het onderzoeksgebied vooral gebruikt voor naar beneden omgebogen delen aan de uiteinden van de hoefijzertakken, die op deze wijze eveneens een uitsteeksel vormen. Kalkoenen worden toegepast om een paard meer houvast te geven bij het trekken van zware lasten, om slijtage van de achterkant van het hoefijzer tegen te gaan en, in de winter, om bij gladheid het wegglijden te verhinderen. In elk hoefijzer worden 3 of 4 kalkoenen aangebracht, meestal in combinatie met een metalen plaatje aan de voorzijde van het hoefijzer, de ɛstootɛ. Verwisselbare kalkoenen kunnen verschillende vormen hebben. Zo kent men in L 289 stompe, spitse, platte en beitelvormige kalkoenen en in Q 83 puntige, H-vormige en kruisvormige. Deze twee laatste werden hache (fr.) ((h)as) respectievelijk kruisje (krajska) genoemd. Zie ook afb. 235. Vgl. voor het woordtype stollen (L 159a, L 165, L 192a, L 213, Q 95) ook het Hgd. Stollen: "kalkoen(en) voor een hoefijzer".' [N 33, 368a; N 33, 368b; N 33, 370; JG 1a; JG1b; JG 1d; JG 2b; monogr.; N 33, 358 add.]
II-11
|
| 18838 |
kalm, bedaard |
kalm:
kalm (L353p Eksel)
|
niet opgewonden, kwaad of zenuwachtig [bedaard, stil, kalm] [N 85 (1981)]
III-1-4
|
| 23308 |
kalot |
kalotje (<fr.):
klotteke (L353p Eksel)
|
kalot, kruinmutsje voor priesters {afb} [plekkertje, klets, kelotje, kadots] [N 25 (1964)]
III-3-3
|
| 34170 |
kalven |
kalven:
kalǝvǝ (L353p Eksel)
|
Een kalf ter wereld brengen, gezegd van de koe. [JG 1a, 1b; N 3A, 46; S 16; L 1a-m; monogr.]
I-11
|
| 18725 |
kam |
kam:
kāmp (L353p Eksel, ...
L353p Eksel)
|
kam [ZND B1 (1940sq)] || kam, kammen (mv.) [ZND A1 (1940sq)]
III-1-3
|
| 22729 |
kameel |
kameel:
kameel (L353p Eksel),
kameeël (L353p Eksel),
kammeel (L353p Eksel),
kemieël (L353p Eksel)
|
kameel: Hoe noemt u in uw dialect het grote zoogdier dat twee bulten op de rug heeft en in de woestijn leeft? [N 100 (1997)]
III-3-2
|
| 18564 |
kamerjas |
peignoir (fr.):
peignoir (L353p Eksel)
|
kamerjas [sjamberloe] [N 23 (1964)]
III-1-3
|
| 22487 |
kamerschieten |
kanon schieten:
kenon schieten (L353p Eksel),
schieten:
schieten (L353p Eksel)
|
Het gebruik om schoten te lossen bij een bruiloft. [N 88 (1982)] || Het gebruik om tijdens het rekken van de processie donderbussen af te schieten [kamere aafsjisse]. [N 96C (1989)]
III-3-2
|
| 19453 |
kamerstoel |
kamergemak:
kamergemak (L353p Eksel)
|
Klein draagbaar gemak in de vorm van een stoel (gemakstoel, kakstoel, kamerstoel, kakkedoor, stilletje) [N 79 (1979)]
III-2-1
|