e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... plaats=Eksel

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
scherp zetten scherp zetten: sxɛ.rǝp ˲ze̜tǝn (Eksel) Een paard van winterbeslag voorzien. Onder het hoefijzer worden dan al dan niet verwisselbare kalkoenen aangebracht en onder de voorzijde wordt een metalen plaatje bevestigd, de stoot. Zie ook de lemmata ɛijsnagelsɛ, ɛstootɛ enɛkalkoenen, krammenɛ.' [JG 1a; JG 1b; N 100, 17, add.; monogr.] II-11
scherp, snede het scherp: sxeͅrəp (Eksel) De snijkant van een mes (snee, scherp, waad) [N 79 (1979)] III-2-1
scherpe boterbloem boterbloem: Spelling: "fonetiek-dialect"= Frings  boͅətərblum (boa’tərbloem) (Eksel) Scherpe boterbloem (ranunculus acris 20 tot 90 cm groot. De stengels zijn behaard; de bladeren zijn handvormig gedeeld of gespleten met gelobde slippen, ze zijn langgesteeld, tevens behaard; de bloemen zijn vrij groot, met ronde steeltjes en zijn goudge [N 92 (1982)] III-4-3
scheurbuik /: middeleeuwse aandoening op lange vaart-vitamine C te kort // dit woord komt niet meer voor  / (Eksel), scheurbuik: scheuêrboêk (Eksel), {schy.\\rbu.k}  schuu`rbook (Eksel) Scheurbuik: ziekte die ontstaat door gemis van vers fruit en verse groente en die zich openbaart door zwellingen en bloedingen van het tandvlees, het losstaan der tanden, etc. (scheurbot, blauwschuit, scorbuut). [N 107 (2001)], [N 84 (1981)] III-1-2
scheut scheut: sxø̄.t (Eksel) Uitspruitsel van een plant, inzonderheid de aardappel. Vaak is er een meervoud gevraagd of opgegeven; vaak ook zijn de enkelvoudsvormen gelijk aan de meervoudsvormen. Alleen wanneer uitdrukkelijk de meervoudsvormen werden gevraagd en opgegeven, zijn deze ook hier opgenomen. Bij de verkleinwoorden onder het type scheutje is het ondoorzichtig of het om het grondwoord scheut of schot gaat. Kien moet begrepen worden als een contaminatie van kiem (voor de klinker) en kijn (voor de slotmedeklinker). Zie ook het lemma Uitlopers Van Kuilaardappelen. [N M, 16a; JG 1a, 1b; L 1, a-m; L 1u, 120; L B2, 282; S 17; S 31; monogr.; add. uit L 30, 39; S 22] I-5
schielijk vallen kwatsen: kwatsen (Eksel) vallen, Snel, schielijk ~ (brussen). [N 84 (1981)] III-1-2
schieten schieten: sxitən (Eksel) schieten [ZND A2 (1940sq)] III-3-1
schietgebed(je) schietgebed: schietgebed (Eksel), schietgebedje: schietgebeeke (Eksel, ... ) Een gebed, [jebed?]. [N 96B (1989)] || Een schietgebed(je), stootgebed. [N 96B (1989)] III-3-3
schijf braadspek harst: hárst (Eksel), harst spek: harst spek (Eksel) schijf braadspek [Goossens 2c (1963)] || Stuk gebraden spek (spekbraoj, braoj?) [N 16 (1962)] III-2-3
schijnheilig schijnheilig: schijnhèllig (Eksel) Schijnheilig [schienhèllig]. [N 96D (1989)] III-3-3