22837 |
beeld |
beeld:
beeld (L419p Elen),
bēlt (L419p Elen)
|
Beeld. [ZND 01 (1922)], [ZND m]
III-3-2
|
33660 |
beemd |
band/bend:
bānjtj (L419p Elen),
wei:
węi̯ (L419p Elen)
|
Het begrip beemd is, getuige ook de bronnenopgave bij dit lemma, vaak afgevraagd. Op grond van de informatie die de informanten bij hun antwoord gaven, springen er twee betekenissen uit van beemd. De eerste is ø̄lager gelegen, vochtig weilandø̄ en de tweede is ø̄hooiweide of hooilandø̄. Een aantal informanten vermeldt erbij dat beemd weiland is aan de Maas of aan een beek. Enkele andere bijvoegingen zijn: ø̄slechte wei met veel onkruidø̄, ø̄grasland zonder omheiningø̄, ø̄weiland met enkele bomenø̄, ø̄stuk zure grondø̄. De lage ligging wordt nogal eens als een slechte eigenschap, als minderwaardig, gewaardeerd. Sommige informanten geven aan dat een beemd iets anders is dan een broek. Mede door de diverse bijvoegingen bij de antwoorden zijn de beemd-opgaven daarom niet verwerkt in lemma 1.3.2 ɛlaaggelegen weidegrondɛ, waarin de broek-opgaven domineren. Binnen de woordtypen beemd en band/bend is niet altijd met zekerheid te zeggen of ze enkel- of meervoud zijn. Waar dit met zekerheid te zeggen is, is dit aangegeven.' [N 14, 53; N 14, 52; N 14, 50a; N 14, 50b; N 6, 33b; N P, 5; JG 1a, 1b, 1c; L 19b, 2aI; L 1a-m; L 4, 40; A 10, 4; S 2, 5, 43; Wi 6; RND 20; Vld.; monogr.]
I-8
|
17771 |
been |
been:
bein (L419p Elen, ...
L419p Elen),
bejn (L419p Elen)
|
been [ZND 01 (1922)], [ZND 21 (1936)], [ZND m]
III-1-1
|
17561 |
been, beenderen |
been:
bein (L419p Elen),
knook:
Platter
kneuk (L419p Elen)
|
beenderen (op het kerkhof) [ZND 21 (1936)]
III-1-1
|
20193 |
beenderen op het kerkhof |
been (mv.):
znd 21, 009c
bein (L419p Elen),
knook/knoken (ev./mv.?):
znd 21, 009c
kneuk (L419p Elen)
|
beenderen (op het kerkhof) [ZND 19 (1936)]
III-2-2
|
18885 |
begeren |
gaarne hebben:
gēr höbben (L419p Elen)
|
begerig [ZND 01 (1922)]
III-1-4
|
18997 |
begerig |
begerig:
Ongematigd verlangen.
begièrig (L419p Elen),
derop staan:
dĕr op stōēan (L419p Elen)
|
begerig [ZND 01 (1922)]
III-1-4
|
32717 |
beginvoren in het midden |
rug:
rø̜q (L419p Elen)
|
Bedoeld worden de eerste (2, 4 of 6) voren die men midden op de akker of op een pand tegen elkaar aan slaat, als deze bijeengeploegd moet worden. Men kan deze voren, vooral als het laaggelegen of natte grond betreft, bewust wat hoger opploegen, om een rond akker- of pandoppervlak te krijgen. [N 11, 60; N 11A, 119c; JG 1a + 1b]
I-1
|
18798 |
begrip, besef |
beleid:
beleid (L419p Elen),
belul:
belul (L419p Elen),
besef:
besef (L419p Elen),
bezei:
besäy (L419p Elen)
|
besef (hij heeft er geen - van) [ZND 01 (1922)]
III-1-4
|
33776 |
beide beenderen van de onderkaak |
geschaar:
gǝšīǝr (L419p Elen)
|
De scha(a)r(en) of het geschaar vormen de beide takken van de onderkaak van een paard en de uitwendige holte in het achterste gedeelte daarvan. Zie afbeelding 2.11. [JG 1a, 1b; N 8, 30]
I-9
|