24185 |
klapekster |
hegegerst:
ekster die bij voorkeur haar nest in een haag bouwt
hègkègerst (L363p Ellikom)
|
haagekster
III-4-1
|
24858 |
klaproos |
stinkroos:
stinkruus (L363p Ellikom)
|
klaproos
III-4-3
|
33256 |
klaver, algemeen |
klee:
kliǝ (L363p Ellikom)
|
De klaver- en klee-varianten in dit lemma vormen de verzamelnaam voor allerlei klaversoorten uit de familie van de Vlinderbloemigen. Klaver werd tot 1950 geteeld als groenvoer en als stoppelgewas. In de Nijmeegse lijst is niet naar de afzonderlijke soorten of naar de algemene naam gevraagd, alleen naar de benamingen voor verschillende oude klaversoorten. Hier zijn, naast de algemene naam in dit lemma, eerst enkele meestvoorkomende soorten apart behandeld en is tot slot een verzamellemma Andere Oude Klaversoorten toegevoegd. De scheiding in het Nijmeegse materiaal is achteraf aangebracht, op grond van de gewasnaam, de opmerkingen van de zegslieden en andere bronnen. Zie ook WBD.I, afl. 8, blz. 1408. [N 14, 83; JG 1a, 1b, 2b, 2c; A 4, 10; L 1, a-m; L B2, 348; L 20, 10; Wi 50; S 18; monogr.]
I-5
|
24867 |
klaverzuring |
zulker:
zilker, silker (L363p Ellikom)
|
klaverzuring
III-4-3
|
18171 |
kledij, kleren |
kleren:
kleier (L363p Ellikom)
|
Kent ge een verzamelwoord voor "de kleren"(kleerage, of een ander woord). [ZND 36 (1941)]
III-1-3
|
19631 |
kleerkist, kleerkoffer |
kist:
kis (L363p Ellikom)
|
Een houten koffer om (kleeren in te bewaren). [ZND 28 (1938)]
III-2-1
|
33746 |
klein paard |
poney:
pǝnē (L363p Ellikom)
|
Bedoeld is een paard dat lichter is dan een gewoon boerenpaard en dat men in de koets kan spannen. Een pony is lichter dan een bidet, die op zijn beurt niet zo zwaar als een ardenner is (P 49). Een dubbele pony is zwaarder dan een (enkele) pony of bidet (L 424). Een bidet, iets groter dan een pony, dient veelal als loop- en koetspaard (P 192, Q 168, 242). Een hit - waarbij eveneens een onderscheid tussen enkele en dubbele hit wordt gemaakt - kan vergeleken worden met een pony of bidet. Een ardenner is kort, dik en gedrongen (P 46), groter dan een pony maar kleiner dan een gewoon paard. Uit de antwoorden blijkt een sterke wisseling van de accentuering in pony en bidet. Pony met initiaal accent is aan het Nederlands, met finaal acent aan het Franse poney ontleend. De beginaccentuering in bidet gaat op een autonome ontwikkeling in de dialecten terug. Buiten de genoemde termen komen er nog een vrij groot aantal andere voor. Zie afbeelding 1. [JG la, lb, lc, 2c; N 8, 62a, 62b, 62c en 62d; A 4, 3; L 20, 3]
I-9
|
20722 |
klein stukje vlees of kaas |
schonkentimpje:
sjònketimpke (L363p Ellikom)
|
stukje of kleine hoeveelheid ham
III-2-3
|
17756 |
kleine neus |
klein neusje:
klei nèske (L363p Ellikom),
klei nèèske (L363p Ellikom),
snuitje:
snoetje (L363p Ellikom),
stoepneusje:
stoepnèske (L363p Ellikom)
|
een klein neusje [ZND 39 (1942)]
III-1-1
|
20347 |
kleinkinderen |
kindskind:
kindskeindsj (L363p Ellikom),
kindskinder:
keindskeiner (L363p Ellikom)
|
kleinkind || kleinkinderen
III-2-2
|