e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... plaats=Eupen

Overzicht

Gevonden: 1837
BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
jurk kleed: e bloĕ kleed (Eupen) blauw kleed [ZND 32 (1939)] III-1-3
kaan grieb (du.): mhd en nhd. griebe  grēf (Eupen) geröstete Speckstückchen, Fettabfälle III-2-3
kaarten (ww.) kaarten: ka:rtə (Eupen), kaarte (Eupen) kaarten [RND] || Kaarten. [Willems (1885)] III-3-2
kaatsen met de bal spelen: metər bal sjpeələ (Eupen), plikken: [sic]  plikə (Eupen), Pleckball, Leder- oder Gummiball; von ndl. plakken (mndl. placken schlagen), oder plekken, von plek Ort, Platz. In Limb. und Aachen dafür pricke und precke (ndl. prikken).  plecke (Eupen) kaatsen [RND] || Stützen, auffangen, ein Ballspiel. III-3-2
kabeljauw kabeljauw: kabeljau (Eupen) kabeljauw [Willems (1885)] III-2-3
kachel, stoof stoof: štof (Eupen), štoəf (Eupen), štōf (Eupen, ... ), štōə.f (Eupen, ... ), štōͅf (Eupen), štoͅf (Eupen) kachel || kachel, stoof [ZND 01 (1922)], [ZND 04 (1924)], [ZND 22 (1936)] || Ofen III-2-1
kachelpijp kachelspijp: kaxəlspīp (Eupen), stovenpijp: štōͅvəpīp (Eupen, ... ) kachelpijp III-2-1
kachels zwarten potloden: pǫtlūnǝ (Eupen) Kachels met behulp van kachelzwartsel of door (in)branden of lakken zwart maken. In Q 83 liet men vetkool roken waarna het daarbij gevormde zwartsel op de kachel werd uitgewreven. Ook in L 330 werd het zwartbronzé samen met lijnolie boven een kolen- of turfvuur verhit en vervolgens op de kachel uitgepoetst. [N 33, 313; N 7, 41c; L 5, 60b add.; monogr.] II-11
kachelzwartsel potlood: p ̇ǫtluǝt (Eupen), pǫtlūn (Eupen) In dit lemma zijn de benamingen bijeengebracht voor de verschillende middelen die worden gebruikt om kachels zwart en glanzend te maken. Met potlood, grafiet in poedervorm, kunnen kachels glimmend worden opgepoetst. Kachelpoets en zebrakachelglans zijn poetsmiddelen om kachels mee op te wrijven en te laten glanzen. De steenpek (P 219) was volgens de invuller een soort steenkool die op het verwarmde ijzer gesmeerd werd om dit zwart te maken. [N 33, 313; N 7, 41b; L 5, 60b; monogr.] II-11
kaf kaf: kaf (Eupen) In dit lemma staan de varianten voor het kaf, de vliesjes of schutblaadjes van de graankorrels, bijeen. Het zit nog, te zamen met vreemd (met name onkruid-) zaad en slecht koren tussen het graan, wanneer het graan gedorst en uitgekamd is en moet ervan gescheiden worden door het wannen. Het type vlimmen (en hoogstwaarschijnlijk ook andere heteroniemen naast kaf) betekenen eigenlijk of ook "kafnaalden". Zie ook de lemma''s ''baard'' (1.3.7) en ''spikken'' (6.1.31). [N 14, 35a, 35b en 35c; JG 1a, 1b; L 1, a-m; L 27, 55; S 16; monogr.; add. uit N 14, 31] I-4